Ὁ Ναυπάκτου μετά τό ναυάγιον ἐναγωνίως

προτείνει...«λύσιν» εἰς τό Οὐκρανικόν

Τοῦ κ. Δ. Κ. Ἀναγνώστου, Θεολόγου

Μετά ἀπό ἀρκετές, ἐν πολλοῖς ἄστοχες, παρεμβάσεις του στήν ὑπόθεση τοῦ Οὐκρανικοῦ, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου & Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος (Βλάχος) ἔρχεται αὐτή τή φορά νά προτείνει κάποια λύση στό ἤδη περιπεπλεγμένο αὐτό ζήτημα.

Στό σχετικό ἄρθρο του, ἐμφανίζεται νά "ρίχνει νερό στό κρασί του", δηλαδή νά ἐγκαταλείπει τήν μέχρι σήμερον ἀδιάκριτη ἐκ μέρους του ὑποστήριξη ὅλων τῶν σχετικῶν ἐπί τοῦ θέματος ἐνεργειῶν τοῦ Φαναρίου καί τοῦ κ. Βαρθολομαίου καί ἀνησυχῶν πλέον νά ἐπιχειρεῖ νά συμβάλλει στήν κατάσβεση τῆς πανορθοδόξου πυρκαϊᾶς, τήν ὁποίαν ὁ τελευταῖος, ἀφρόνως καί, δυστυχῶς, συνειδητῶς, προκάλεσε.

Ὁμιλεῖ σαφῶς περί μιᾶς κανονικῆς τοπικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐν Οὐκρανίᾳ ὑπαγομένης στό Πατριαρχεῖο Μόσχας καί δύο ἀντιποιουμένων αὐτήν σχισματικῶν παρατάξεων, τῶν ὁποίαν οἱ ἡγέτες εἶναι κανονικῶς τιμωρημένοι (καθηρημένοι) ὑπό τῆς κανονικῶς ἁρμοδίας αὐτῶν ἐκκλησιαστικῆς Ἀρχῆς.

Αὐτά τά πραγματικά καί ἀδιαμφισβήτητα δεδομένα ἀποτελοῦν τό πλαίσιο, ἐντός τοῦ ὁποίου ὅλοι ὀφείλουν νά ἀναπτύσσουν τίς σκέψεις καί προτάσεις των ἐπί τοῦ ζητήματος. Μέχρι σήμερον, ἀτυχῶς, ἦταν ὁ ἴδιος ὁ κ. Ἱερόθεος  πού συνήθως αὐτό τό παραθεωροῦσε, τουλάχιστον ἐπί τῆς οὐσίας, ἐπιχειρηματολογῶν ἐκτός πραγματικότητος καί ἑπομένως μή ἀντικειμενικῶς.

Τό πρωτεῖο τιμῆς τοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, ἡ περί "τρίτης Ρώμης" θεωρία στό Πατριαρχεῖο τῆς Μόσχας, τό σαμποτάρισμα τοῦ τελευταίου στή Σύνοδο τῆς Κρήτης καί ἡ "τιμωρία" του γι' αὐτό, ἀπό τόν συγκαλέσαντα τήν σύνοδο ἐκείνη Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο κ.ο.κ. δέν μποροῦν νά ἀκυρώσουν, οὔτε νά ἀλλάξουν τήν πραγματικότητα. Ὅτι δηλαδή, ἐδῶ καί τρεῖς τουλάχιστον αἰῶνες ἡ Οὐκρανία ὑπαγόταν στή Μόσχα καί ὄχι στήν Κωνσταντινούπολη, ὅτι στήν κίνηση τῆς διαδικασίας ἀνακηρύξεως Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας στήν Οὐκρανία ἀγνοήθηκαν ἀπό τό Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως τόσον τό Πατριαρχεῖο τῆς Μόσχας, ὅσο καί ἡ ἐν Οὐκρανία κανονική ἐκκλησιαστική ἡγεσία τῆς τοπικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Ἀντιθέτως δέ, συνομιλητές τοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως ὑπῆρξαν ἀποκλειστικά οἱ ἐν Οὐκρανία καθηρημένοι καί αὐτοχειροτόνητοι ἡγέτες τῶν σχισματικῶν, καθώς καί ὁ οὐνίτης πρώην Πρόεδρος τῆς Χώρας κ. Ποροσένκο.

Ἡ συγκεκριμένη πρόταση τοῦ κ. Ἱεροθέου γιά τήν ἐπίλυση τοῦ Οὐκρανικοῦ ζητήματος ἤ, καλύτερα, ἡ ὅλη παρουσίαση τῆς προτάσεώς του, ἐνῶ φαίνεται νά θέτει στό κέντρο τήν, κατά γενική ὁμολογία, καλύτερη δυνατή ἐπιλογή, ἡ ὁποία ἀπομένει γιά τήν ἀντιμετώπιση τῆς διαμορφωθείσης  ἐκρηκτικῆς καταστάσεως καί εἶναι ἡ σύγκληση πανορθοδόξου Συνόδου, μέ ἀποκλειστικό θέμα τό συγκεκριμένο πρόβλημα, συμπεριλαμβάνει καί ἐμπεριέχει μιά σειρά ἐπιμέρους προϋποθέσεις καί ἀναγκαῖες συνθῆκες, οἱ ὁποῖες ὅμως τελικῶς καθιστοῦν τήν ὅλη πρότασή του μᾶλλον προβληματική καί ἐν τέλει ἀνέφικτη.

Πρίν προχωρήσουμε στήν ἐπισήμανση τῶν συγκεκριμένων σημείων καί στοιχείων, ὀφείλουμε νά ἐκφράσουμε τήν ἔκπληξη καί ἀπορία μας γιά τήν μετ' ἀνέσεως ὑποστήριξη, ἐκτίμηση καί διατύπωση τοῦ κ. Ἰεροθέου ὅτι ἡ σήμερον ἐπικρατοῦσα κατάσταση στήν Ἐκκλησία εἶναι ἀνάλογη καί ἀντίστοιχη τῆς ἀπογοητευτικῆς καταστάσεως, ἡ ὁποία ἐπικρατοῦσε κατά τόν 4ον μ. Χ. αἰώνα λόγῳ τῆς αἱρέσεως τοῦ Ἀρείου καί ἐκείνης τῶν Πνευματομάχων καί ἡ ὁποία ὁμοιάζει μέ ναυμαχία καί πόλεμο, ἀλλά ἀκόμη καί μέ ἐπιδημία ἀσθενειῶν, ὅπως χαρακτηριστικά ἀναφέρει.

Τό περίεργον, ὅμως, εἶναι, ὅτι ὁ Μητροπολίτης (γιά) τίς δραματικές αὐτές διαπιστώσεις του δέν αἰσθάνεται τήν ὑποχρέωση νά δηλώσει καί ἐξηγήσει ποῦ (σέ τί) ὀφείλονται, τί πράττουν οἱ Ἀρχιερεῖς γιά νά τίς ἀντιμετωπίσουν καί ποιός εὐθύνεται γι' αὐτές. Διότι, ἐάν τό ὑπ' αὐτοῦ ὑποστηριζόμενο, ἀκόμη καί στίς ἀστοχίες του, Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως  εἶναι πρωτεύθυνο στόν χῶρο τῆς Ὀρθοδοξίας, ποιός εἶναι ὁ ρόλος του καί ποιά ἡ συμμετοχή του στήν διαμόρφωση ἤ τήν ἀντιμετώπιση τῆς τόσο τραγικῆς, κατά τήν ἐκτίμηση τοῦ ἰδίου, ἐκκλησιαστικῆς καταστάσεως;

Ἤδη, λοιπόν, ἐξ ἀρχῆς καί ἐκ τῶν προτέρων ἡ προσέγγιση τοῦ Μητροπολίτου παρουσιάζει ἔλειμμα καί κενό, τό ὁποῖο δέν ἐπιτρέπει νά ἐκτιμηθεῖ ὀρθῶς τό πραγματικό πλαίσιο (καί) τοῦ Οὐκρανικοῦ προβλήματος καί ὄχι μόνον, γιά τό ὁποῖο "ἤρξατο χειρῶν ἀδίκων" τό Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως καί εἰδικῶς ὁ Προκαθήμενός του. Εὐθαρσῶς δέ δηλώνουμε ὅτι, κατά τήν ταπεινή μας ἐκτίμηση, ἡ αἰτία τοῦ "πολέμου" καί ὅλων τῶν "ἐπιδημιῶν" πού λυμαίνονται τόν χῶρο καί τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἡ γενικευμένη ποικιλόμορφη ἀποστασία ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Πίστη, ἡ ἐκκοσμίκευση καί ἡ καταφρόνηση τοῦ γράμματος καί τοῦ πνεύματος τῶν Ἱερῶν Κανόνων, ὡς ὁρίων ζωῆς καί σωτηρίας. Ἐν ἄλλοις λόγοις, ἡ ἐπικράτηση τοῦ πνεύματος τοῦ Οἰκουμενισμοῦ!

Αὐτό ἀκριβῶς ἀποσιωπᾶ ὁ κ. Ἱερόθεος καί ἔτσι, συνειδητῶς ἤ μή, ἀμνηστεύει τόν κυρίαρχο ρόλο καί τήν πρωτεύουσα εὐθύνη τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου σέ αὐτό. Γι' αὐτό καί δέν τολμᾶ καί μᾶλλον δέν διανοεῖται νά θέσει "τόν δάκτυλον ἐπί τόν τύπον τῶν ἥλων", οὔτε νά ἀρθρώσει λόγον καί νά ὁμολογήσει τήν ἀλήθεια. Ἀντιθέτως μάλιστα, χωρίς καμμία συστολή ἤ ἐνδοιασμό ὁμολογεῖ, ἐμμέσως πλήν σαφῶς, τήν αὐθαιρεσία τοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, τήν ὁποία μάλιστα ἐξακολουθεῖ νά συνδέει δικαιολογητικῶς μέ τήν, δῆθεν κατανοητή καί ἀνεκτή ἤ καί ἐπιβεβλημένη, ἀντιμετώπιση δι' αὐτοῦ τοῦ τρόπου τῶν τακτικισμῶν τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας.

Ἐπί παραδείγματι εἶναι χαρακτηριστική ἡ παραδοχή τοῦ Μητροπολίτου ἀναφέροντος ὅτι "ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης χορήγησε τήν αὐτοκεφαλία στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας....ἡ ὁποία αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία ἀποτελέσθηκε ἀπό τήν σχισματική ὁμάδα τοῦ καθαιρεθέντος Φιλαρέτου καί τήν σχισματική ὁμάδα τοῦ Μακαρίου γιά τήν ὁποία ἀμφισβητοῦνται τόσο ἡ Ἱερωσύνη ὅσο καί ἡ Ἀποστολική διαδοχή.(!)...τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο....κυρίως, ἀφοῦ κατάλαβε πλήρως τήν τακτική τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας σέ βάρος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, χορήγησε τήν αὐτοκεφαλία...."!

Εἰδικότερον, λοιπόν, ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου προτείνει:

α) Συνάντηση ἀντιπροσώπων τῶν Πατριαρχείων Κωνσταντινουπόλεως καί Μόσχας γιά συνέχιση τοῦ διαλόγου γιά τό πῶς χορηγεῖται τό αὐτοκέφαλο σέ μία Ἐκκλησία, καθώς καί γιά καθορισμό ἑνός προσχεδίου ἐπιλύσεως τοῦ Οὐκρανικοῦ ζητήματος, β) Ἄρση ἐκ μέρους τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας τῆς διακοπῆς μνημονεύσεως τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου, γ) Νά ληφθοῦν ὡς βάση τοῦ διαλόγου τά προετοιμασθέντα πρός ἔγκριση ἀπό τή Σύνοδο τῆς Κρήτης κείμενα περί Αὐτοκεφάλου καί Διπτύχων, ὥστε ἐπιλυομένης τῆς διαφωνίας καί ἀντιμετωπιζομένης τῆς ἐνστάσεως τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας ἐπ' αὐτῶν νά ἐπικυρωθοῦν, δ) Ἑτοιμασία τῶν τελικῶν κειμένων ἀπό προπαρασκευαστική Ἐπιτροπή καί σύγκληση Συνόδου τῶν Προκαθημένων μετά τῶν συνοδειῶν των πρός ἐπικύρωσή των, ε) Προσυνεννόηση τοῦ τρόπου ἐπιλύσεως καί ἐφαρμογῆς τοῦ νέου ἐκκλησιαστικοῦ καθεστῶτος τῆς Οὐκρανίας, περί τοῦ ὁποίου θεωρεῖ ὅτι θά πρέπει "ἄχρι καιροῦ" νά λυθεῖ μέ ἐκκλησιαστική οἰκονομία. Ἐπιπλέον, περί αὐτοῦ προτείνει δυνατές ἐκδοχές "μορφῶν" λύσεως καί συγκεκριμένα, εἴτε τήν συνύπαρξη ὅλων τῶν ὑφισταμένων σήμερον "ἐκκλησιαστικῶν δικαιοδοσιῶν" ὑπό τήν μία Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία, κατ' ἀπομίμηση τῆς συνυπάρξεως τῶν Ἀρχιερέων τῆς αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί ἐκείνων τῶν λεγομένων "Νέων Χωρῶν", εἴτε τήν ἐφαρμογή τοῦ συστήματος τῶν Ἐπισκοπικῶν Συνελεύσεων τῆς Διασπορᾶς (συνεργασία μεταξύ ἐπισκόπων διαφορετικῶν ἐθνικῶν ἐκκλησιαστικῶν δικαιοδοσιῶν στόν ἴδιο τόπο), σύστημα τό ὁποῖο (καίτοι ἀντικανονικό) ἐγκρίθηκε ἀπό τή Σύνοδο στήν Κρήτη τό 2016, καί στ) Συνεργασία καί μέ τήν πολιτική ἡγεσία τῆς Οὐκρανίας γιά τήν ἐκ συμφώνου ἀποδοχή καί ἐφαρμογή τῆς λύσεως πού τελικῶς θά ἐγκριθεῖ.

Περαίνων τήν παρουσίαση τῆς κατά τά ἀνωτέρω προτάσεώς του ὁ κ. Ἱερόθεος αὐτοσχολιάζει τήν νέα του αὐτή παρέμβαση δηλώνοντας ὅτι κινεῖται ἐξ ἀγάπης καί ὄχι ἐξ ἄλλων σκοπιμοτήτων, ἐπιστεγάζει δέ τό κείμενό του μέ τήν προφανῶς ἀφορῶσα τόν ἴδιο ἀναφορά στόν περί εἰρηνοποιῶν γνωστό μακαρισμό τοῦ Κυρίου.

Λυπούμαστε, ἀλλά εἴμαστε ὑποχρεωμένοι, ἐδῶ ὅπου ἔχουν φθάσει τά πράγματα, ἔχοντες μᾶλλον πικρή πείρα ἀπό τίς μέχρι σήμερον σχετικές παρεμβάσεις ἐπί τοῦ θέματος ἐκ μέρους τοῦ Σεβ/του Μητροπολίτου κ. Ἱεροθέου, ἀλλά καί ἐν ὄψει τῆς ὡς φαίνεται διεξηχθησομένης συζητήσεως τοῦ θέματος στήν προσεχή Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, δυστυχῶς ὄχι ὑπό τίς καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις καί συνθῆκες (βλέπε σχετική Ἀπόφαση τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου, εἰς τήν διαμόρφωση τῆς ὁποίας συνέβαλλε μέ παλαιοτέρα πρόταση καί σχετική παρότρυνσή του ὁ κ. Ἱερόθεος), νά ἐπισημάνουμε ἐπί τῶν ἀνωτέρω τά κάτωθι:

Ἐκ τῆς τελευταίας αὐτῆς, μᾶλλον διορθωτικῆς πρός παλαιοτέρας θέσεις του, προτάσεως τοῦ κ. Ἱεροθέου ἐκτιμοῦμε ὅτι θά πρέπει νά κρατηθεῖ μόνον ἡ συμφωνία καί αὐτοῦ ὅτι ἐδῶ ὅπου ἔφθασαν τά πράγματα μόνον ἡ σύγκληση μιᾶς Πανορθοδόξου Συνόδου, μέ ἀποκλειστικόν ὅμως θέμα τήν συγκεκριμένη περίπτωση τῆς ἀνακηρύξεως Αὐτοκεφάλου Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας στήν Οὐκρανία ὑπό τοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως καί ἡ ἐπ' αὐτῆς ἄρνησις τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας, πρέπει νά ἐπιδιωχθεῖ.

Ὅλα τά ὑπόλοιπα προτεινόμενα ὡς τρόποι καί μορφές ἐπιλύσεως τοῦ προβλήματος νομίζουμε ὅτι πρέπει νά ἀπορριφθοῦν μετ' ἐπαίνων, κυρίως, διά δύο λόγους:

α) Διότι ἐμπεριέχουν, ὡς πρότυπα, κακέκτυπα λύσεων, τά ὁποῖα καίτοι γίνονται ἀνεκτά, οὔτε κανονικότητα μποροῦν νά διεκδικήσουν ἀλλά καί συντηροῦν ἐκκλησιολογικῶς ἀπαράδεκτες καταστάσεις, οἱ ὁποῖες ἀργά ἤ γρήγορα θά πρέπει νά καταργηθοῦν ἤ ἀνατραποῦν, ὡς παραδείγματα πρός ἀποφυγήν, εἴτε λόγω ἐφαρμογῆς τοῦ Φωτειανοῦ κριτηρίου περί συμμεταβολῆς τῶν ἐκκλησιαστικῶν τοῖς πολιτικοῖς πράγμασι καί δεδομένοις (στό ὁποῖο ἀναφέρεται καί ὁ κ. Ἱερόθεος μονοσημάντως), εἴτε, λόγῳ κακοῦ "ἀχρικαιρισμοῦ", τῆς προκλητικῆς ἀντικανονικότητος τήν ὁποίαν ἐκφράζουν καί ἀπηχοῦν.

β) Διότι τελικῶς οἱ προτάσεις (καί ὄχι ἁπλή πρόταση) τοῦ κ. Ἱεροθέου, παρά τίς ἐνδεχομένως καλές προθέσεις καί θεωρητικές ἐκτιμήσεις του, διασυνδέουν ἕνα ὑπαρκτό ἐκκλησιαστικό πρόβλημα μέ τήν διαβόητη Σύνοδο στήν Κρήτη, ΤΟ ΜΕΙΖΟΝ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ, ἡ ὁποία ἔτσι ἀντί, ὡς τῆς πρέπει, νά ἀπαλειφθεῖ ἀπό τή μνήμη τῆς Ἐκκλησίας, συγκληθεῖσα ὡς ἀ-συνέχεια καί στόν ἀντίποδα τῆς ἁγιοπνευματικῆς Παραδόσεως τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἐπαναφέρεται στό προσκήνιο καί οἱονεί νεκρανασταίνεται καί μάλιστα σέ θέμα σχετιζόμενο μέ τήν Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας, ἡ ὁποία ἐν τῆ πράξει τήν ἀπεδοκίμασε!

Μπορεῖ ἄραγε κανείς νά ἀποκλείσει, ὅτι τό οἰκουμενιστικῶς πονηρευόμενο Φανάρι, ἐκμεταλλευόμενο ἀκόμη καί αὐτή τήν Πρόταση τοῦ κ. Ἱεροθέου, δέν θά τολμήσει, μέ ἀφορμή τό Οὐκρανικό (πρόβλημα γιά τό ὁποῖο τό ἴδιο τό Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως εὐθύνεται περισσότερο παντός ἄλλου), τήν ἐμπλοκή καί τῆς Ρωσίας στό ἀνοσιούργημα τῆς Κρήτης μέ μία, ἐξασφαλιζομένης τῆς συμμετοχῆς αὐτῆς, Πανορθόδοξη συνέχειά της ἤ μία Σύνοδο Κρήτης "νούμερο 2", ἡ ὁποία θά ἐπικυρώνει τά πραχθέντα τοῦ κακεκτύπου πρωτοτύπου της;

Ἄς ἔχουν, λοιπόν, γνῶσιν οἱ φύλακες, ἐάν καί ὅσοι ἀπέμειναν (στούς ὁποίους, κατά τόν Ἅγιο Νικηφόρο τόν Ὁμολογητή, ἐναπόκειται ἡ προστασία τῶν ἐκκλησιαστικῶν θεσμῶν), διότι καίτοι ἐν προκειμένῳ σκληρό, μᾶλλον θά πρέπει νά ἰσχύσει καί γιά τόν μεγάλως διακυνδυνεύοντα τό κῦρος καί τήν ἀξιοπιστία του, ἐκ τῆς συνταυτίσεώς του μέ τόν κ. Βαρθολομαῖο καί τίς ἐπιλογές του κ. Ἱερόθεο, τό "φοβοῦ τούς Δαναούς (φιλοπατριαρχικούς) καί δῶρα (προτάσεις ἐπιλύσεως προβλημάτων) φέροντας"!

ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ, ΑΡ.ΦΥΛΛΟΥ 2273, 13/9/2019