Τά αὐτονόητα πού ἔγιναν ἀκατανόητα καί παρελθόν!

Μερικά

(σπουδαῖα καί ἀπαραίτητα) πράγματα

 πού παλαιότερα,
 σέ κάποιες ἄλλες ἐποχές,

 ἦταν αὐτονόητα!

Εἰσαγωγικό σχόλιο τῆς «Ε.-Σ.»:

Τό κείμενο πού ἀκολουθεῖ ἀποτελεῖ καταγραφή τοῦ περιεχομένου ἑνός 15λεπτου κηρύγματος, τό ὁποῖο ἔγινε προσφάτως σέ ἕνα ναΐσκο, κάπου στή Βόρειο Ἑλλάδα, ἀπό ἕναν ἀγωνιστή κληρικό. Μέ ἁπλότητα καί σαφήνεια διαπιστώνεται καί ἐπισημαίνεται σ’ αὐτό ἡ "νόσος τῆς ἐποχῆς" μας, τό δράμα τῶν συγχρόνων πιστῶν καί ἡ τραγικότητα τῆς ἐκκλησιαστικῆς πραγματικότητος. Διαβάστε το καί καθρεπτισθεῖτε στήν καθαρότητά του. Καμμία νόσος δέν θεραπεύεται, ἐάν προηγουμένως δέν διαγνωσθεῖ!

 

Τά παλαιότερον αὐτονόητα ἔχουν σήμερα γίνει δυσνόητα και ἀκατανόητα. Χρειάζεται γιά τό κάθε τι νά δίνουμε ἐξηγήσεις.

Συμβαίνει, λοιπόν, τό ἑξῆς στήν ἐποχή μας: ἐκεῖ πού πρέπει νά εἴμαστε αὐστηροί, ἄτεγκτοι, ἀνυποχώρητοι, εἴμαστε ἐνδοτικοί, συμβιβαστικοί, συγχωροῦμε εὔκολα τά πάντα. Καί ἐκεῖ πού πρέπει νά εἴμαστε συγκαταβατικοί καί νά συγχωροῦμε, εἴμαστε αὐστηροί.

Συμβαίνουν, δηλαδή, ἀντίθετα πράγματα σήμερα στούς χριστιανούς τούς ὀρθοδόξους. Ὅπου πρέπει νά εἶναι αὐστηροί, εἶναι ἐπιεικεῖς, καί ὅπου πρέπει νά εἶναι ἐπιεικεῖς, εἶναι αὐστηροί.

Ποῦ πρέπει νά εἴμαστε ἐπιεικεῖς; Ἐπιεικεῖς πρέπει νά εἴμαστε στά παραπτώματα τοῦ ἄλλου, κατά τό εὐαγγελικόν «μή κρίνετε, ἵνα μή κριθῆτε». Τί βλέπεις, λέει, τό κάρφος τό ἐν τῶ ὀφθαλμῶ τοῦ ἀδελφοῦ σου, τήν δέ δοκό τήν ἐν τῶ ίδίω ὀφθαλμῶ, οὐ κατανοεῖς;

Πῶς θά διαβλέψεις νά βγάλεις τό κάρφος ἐκ τοῦ ὀφθαλμοῦ τοῦ ἀδελφοῦ σου, ἔχοντας τό δοκάρι μέσα στό μάτι σου; Πρέπει, λοιπόν, σέ ὅ,τι ἀφορᾶ τή σχέση μας μέ τούς ἄλλους ἀνθρώπους, στή προσωπική ζωή μας καί στή ζωή μας μέ τούς ἄλλους ἀνθρώπους, τήν κοινωνική, πρέπει νἄμαστε συγκαταβατικοί.

Αὐτό λέει ὁ Χριστός καί αὐτό λέει τό Εὐαγγέλιο. Ἄφες ἡμῖν τά ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καί ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν. Συγχώρησέ μας ὅσο τόσο, ὅσο καί μεῖς συγχωροῦμε. Τοῦ δίνουμε τό μέτρο τοῦ Χριστοῦ καί τοῦ λέμε πόσο νά μᾶς συγχωρέσει!

Σ’ αὐτά, λοιπόν, τά θέματα πρέπει νἄμαστε ἐπιεικεῖς.

Ποῦ πρέπει τώρα νά εἴμαστε αὐστηροί; Κατ’ ἀρχάς, πρέπει νά εἴμαστε αὐστηροί στά προσωπικά μας θέματα, στή προσωπική μας ζωή. Ὁ καθένας τόν ἑαυτό του νά μή τόν δικαιολογεῖ καθόλου. Νά τόν βάζει ἀπέναντι καί νά μιλάει μέ τόν ἑαυτό του ὁ ἄνθρωπος. Νά τόν ἐλέγχει αὐστηρώτατα, νά τόν κατακρίνει αὐστηρώτατα, γιά νά βρεῖ ἔλεος ἀπό τόν Θεό.

Στόν ἑαυτό μας, λοιπόν, πρέπει νά εἴμαστε αὐστηροί! Νά μήν τόν δικαιολογοῦμε τόν ἑαυτό μας. Καί πρέπει νά εἴμαστε αὐστηροί καί στά θέματα τῆς Ἐκκλησίας, τά ἐκκλησιαστικά θέματα. Στά θέματα, ὅπως λέμε, τῆς Πίστεως!

Καί ἐκεῖ πρέπει νά εἴμαστε πιό αὐστηροί ἀκόμη καί ἀπό τόν ἑαυτό μας, θά μπορούσαμε νά ποῦμε.

Εἶναι, ὅπως λέμε, τό πλοῖο πλέον, ἐδῶ ἐμεῖς εἴμαστε μέσα στό πλοῖο, ἕνα μέρος τοῦ πληρώματος τοῦ πλοίου. Ἐάν τό πλοῖο δέν πάει καλά, ὅσο καλός καί νά εἶσαι καί αὐστηρός μέ τόν ἑαυτό σου, ἐάν τό πλοῖο ἔχει πάρει στραβή πορεία, ἤ ἐάν τό πλοῖο πέσει στά βράχια, ποιά ἡ ὠφέλεια;

Στά ἐκκλησιαστικά θέματα πρέπει νά εἴμαστε αὐστηροί, αὐστηρώτατοι, ἄτεγκτοι! Ἀνυποχώρητοι! Ἔτσι ἦταν καί οἱ Ἅγιοι. Ὁ Ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐγενικός, ἔτσι ἦταν.

Συμβαίνει, λοιπόν, τό ἀντίθετο τώρα σέ μᾶς. Ἐκεῖ πού πρέπει νά εἴμαστε αὐστηροί, εἴμαστε ἐπιεικεῖς καί ἐκεῖ πού πρέπει νά εἴμαστε ἐπιεικεῖς, εἴμαστε αὐστηροί.

Καί μᾶς κακοφαίνεται ὅταν μᾶς λένε ὅτι δέν μποροῦμε νά κοινωνᾶμε, ἐφ’ ὅσον πηγαίνουμε συμβιβασμένοι καί  προσκυνᾶμε τούς δεσποτάδες πού ἔχουν προδώσει στά θέματα τῆς Πίστεως. Καί πᾶμε ἐμεῖς καί τούς θυμιατίζουμε, τούς λιβανίζουμε, τούς εὐφημοῦμε, τούς ἀναγνωρίζουμε μέ μία λέξη, ὡς Πατέρες, ὡς Ποιμένες. Ἐνῶ θἄπρεπε νά εἴμαστε αὐστηροί μέ αὐτούς.

Ἐάν εἴμασταν, ὅπως πρέπει, αὐστηροί, θά μαζευόντουσαν κι αὐτοί λιγάκι. Ὅπως, ὅταν ἐπέστρεψαν – θά ποῦμε ἕνα παράδειγμα χαρακτηριστικό πού δείχνει τή ζωντάνια τοῦ ὀρθοδόξου ποιμνίου, τήν εὐθύνη πού ἔχει, τή συνείδηση πού εἶχε τότε, διότι εἶναι συνυπεύθυνο καί τό ποίμνιο (γιά τό) ποῦ βαδίζει ἡ Ἐκκλησία, ἀνά πᾶσα στιγμή στήν ἱστορική της πορεία – οἱ δεσποτάδες πού εἶχαν πάει στή Φλωρεντία καί τή Φερράρα, στήν Κωνσταντινούπολη, δέν εἶχαν τότε τά μέσα γιά νά μάθουν ὁ κόσμος τί εἶχε γίνει, περίμενε ὁ λαός στήν παραλία.

Μόλις, λοιπόν, ἐπέστρεψαν τούς ρωτοῦσαν: Νικήσαμε; Δηλαδή, νίκησε ἡ Ἐκκλησία, ἡ Πίστη μας, ἡ Ὀρθοδοξία; Καί αὐτοί, γιά νά γλιτώσουν τή ζωή τους, ἄρχισαν νά μετανοοῦν τότε, γιατί εἶχαν ὑπογράψει τήν (ψευδο-) ἕνωση καί νά λένε: Τό χέρι ὑπέγραψε; Ἐκκοπήτω ἡ χείρ! Ἡ γλῶσσα ὁμολόγησε; Ἐκκοπήτω ἡ γλῶσσα! Ἄρχισαν νά ὁμολογοῦν τότε, γιά νά γλιτώσουνε τόν πνιγμό, ἐπειδή οἱ χριστιανοί οἱ ὀρθόδοξοι θά τούς πετάγανε στή θάλασσα, ἐπειδή προδώσανε τήν Πίστη καί τήν Ἐκκλησία!

Ἔτσι, λοιπόν, ἄν ἤμασταν αὐστηροί στά θέματα τῆς Πίστεως καί πήγαιναν, ἄς ποῦμε, νά ὑπογράψουνε στό Παγκόσμιο Συμβούλιο ἐκκλησιῶν κάποιοι ἐκπρόσωποί μας, δηλαδή κάποιοι ἐκπρόσωποι ἀπό τήν ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, τί θά γινόταν;

Αὐτοί πού πηγαίνουν δέν εἶναι ἐκπρόσωποι τοῦ ἑαυτοῦ τους, εἶναι ἐκπρόσωποί μας! Εἶναι ἐκπρόσωποι δικοί σας, ἀφοῦ πηγαίνετε καί κοινωνᾶτε ἐκεῖ. Ἔπρεπε, νά περιμένετε, λοιπόν, ὅταν γύριζε ἀπό ἐκεῖ αὐτός ὁ δεσπότης πίσω (νά τοῦ πεῖτε) πάτερ, σέ παρακαλῶ δεῖξε μου τί ὑπέγραψες ἐκεῖ, νά κρίνουμε ἐμεῖς. Μά (θά ἔλεγε) μέ ἔστειλε ἡ Σύνοδος, εἶμαι ἐκπρόσωπος τῆς Συνόδου. Ὄχι! Εἶσαι ἐκπρόσωπος δικός μας, εἶσαι ἐκπρόσωπος τῆς Ἐκκλησίας! Οὔτε τοῦ ἑαυτοῦ σου, οὔτε τῆς Συνόδου ἐκπρόσωπος! Σάν ἐκπρόσωπος τῆς Ἐκκλησίας, τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί ὅποιας ἄλλης Ἐκκλησίας, πῆγες. Τί ὑπέγραψες; Νά δοῦμε ἀκριβῶς καί νά κρίνουμε κι ἐμεῖς, ἄν μᾶς ἐκπροσώπησες σωστά.

Ποιός ἔκατσε νά κάνει τέτοιο πρᾶγμα καί νά ἀσχοληθεῖ μέ αὐτό τό θέμα; Βλέπετε, λοιπόν, πού εἴμαστε αὐστηροί καί πού εἴμαστε ἐπιεικεῖς; Ὄχι (μόνον) συμβιβαστικοί, (ἀλλά) δέν ἀσχολούμεθα καθόλου, δέν μᾶς ἐνδιαφέρουν τά θέματα αὐτά. Γιατί; Γιατί εἴμαστε ἄνθρωποι τῆς ἐποχῆς μας! Ἄνθρωποι τῆς νέας ἐποχῆς, τῆς παγκοσμιοποιήσεως, ἀδιάφοροι, χλιαροί καί δίνουμε προσοχή (μόνον) ἐκεῖ πού μᾶς κατευθύνουν.

Δέν μᾶς λένε οἰ δεσποτάδες μας «μή κρίνετε, ἵνα μή κριθῆτε»; Καί τί λέει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος γι’ αὐτό; Περί βίου, λέει, εἶναι ἡ ἐντολή αὐτή, ὄχι περί Πίστεως! Ἔπεσε ὁ ἀδελφός σου, ἡ γειτόνισσα, τήν κουτσομπολεύουμε. Αὐτά εἶναι προσωπικά, ἀφῆστε τα, λέει. Οὐ περί Πίστεως! Ἐκεῖ (ὅμως, δηλαδή στό θέμα τῆς Πίστεως) πρέπει νά εἴμαστε σκληροί! Πρέπει νά ἐλέγχουμε!

Ἡ ἐντολή τοῦ Χριστοῦ τό μή κρίνετε γιά νά μή κριθεῖτε δέν εἶναι γιά ὅλα τά πράγματα, ὅπως πλανεμένα μᾶς ἔχουν πιπιλίσει τά μυαλά οἰ πνευματικοί καί οἱ δεσποτάδες. Γιά νά μή τούς κρίνουμε καί γιά νά μή τούς ἐλέγχουμε! Γιά νά ἔχουν αὐτό τό ἀνεξέλεγκτο, νά ὁδηγήσουν τό πλοῖο τῆς Ἐκκλησίας ἐκεῖ πού θέλουν αὐτοί! Στή νέα ἐποχή, στή παγκοσμιοποίηση. Ἔχουν πάρει ἐντολές! Γι’ αὐτό γίνανε ἐπίσκοποι οἱ ἄνθρωποι. Ἔχουν κάνει καριέρα. Τώρα, λοιπόν, δέν μποροῦν νά ἀλλάξουν τίς συμφωνίες πού ἔκαναν. Θά τούς ξηλώσουνε!

Οὔτε καί ὁ Πατριάρχης. Πῆγε στά ἱεροσόλυμα καί φιλήθηκε μέ τόν Πάπα, ἀγκαλιαστήκανε, τόν προσκύνησε. Ποιός, ὅταν γύρισε, τόν ἔλεγξε στήν Κωνσταντινούπολη; Ἤ, ὅταν πηγαίνει στή Ρώμη, ὅπου πάει κάθε φορά, ποιός τόν ἐλέγχει ὅταν γυρνάει πίσω; ὅπως ἔκανε ὁ λαός τήν ἐποχή τοῦ Ἁγίου Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ.

Δέν τό κάνει κανείς αὐτό τό πρᾶγμα πλέον! Ἔχει ἀτονίσει τό κριτήριο τῆς Πίστεώς μας σέ τέτοιο βαθμό πού νά εἶναι σέ νάρκη! Νά μήν ἀσχολούμεθα καθόλου μέ τά θέματα αὐτά. Πού βασικά τό θέμα τῆς Πίστεως εἶναι ποῦ πάει τό πλοῖο, ποῦ βρισκόμαστε. Τό πλοῖο πρέπει νά πάει ἀνατολικά! Ὁ Χριστός εἶναι ἡ Ἀνατολή καί τό πλοῖο πάει πρός Δυσμάς, δηλαδή πρός ἀντίθετη κατεύθυνση. Στόν Πάπα, στή Δύση, στή Νέα Ἐποχή.

Ὑπάρχουν καί μερικά ἄλλα πράγματα πού θά ἔπρεπε νά εἴμαστε αὐστηροί. Μπαίνεις μέσα στήν ἐκκλησία καί σκανδαλίζεσαι ἀπό κάτι πού βλέπεις μέσα στήν Ἐκκλησία. Δέν εἶναι τά προσωπικά μας αὐτά. Εἶναι ἐκκλησιαστικά πράγματα. Βλέπεις τή γύμνια, βλέπεις τό ἐμπόριο μέσα στήν Ἐκκλησία.

(Νά λέμε, Πάτερ,) Σέ παρακαλῶ, τί εἶναι αὐτό; Παζάρι εἶναι (ἐδῶ), πλάζ εἶναι, τί εἶναι; Εἶναι καφενεῖο ἡ ἐκκλησία; Δέν εἶναι προσωπικά μας πράγματα. Εἶναι τό μικρό πλοῖο ἡ ἐνορία, ἡ πρώτη εἰκόνα τῆς Ἐκκλησίας μας. Καί στό σπίτι, στήν οἰκογένεια. Ὁ ἔλεγχος χρειάζεται, ἐκεῖ πού πρέπει νά γίνεται. Ὄχι νά ἐλέγχουμε ἐκεῖ πού δέν μᾶς πέφτει λόγος, ὄπως κάνουμε ἐμεῖς σήμερα. Καί νά εἴμαστε αὐστηροί στούς ἀδελφούς μας, γιατί ἔκαναν λάθος ἤ γιατί μᾶς ἀδίκησαν, στά δικαστήρια κλπ. Ἐκεῖ πρέπει νά εἴμαστε ἐπιεικεῖς.

Ὁ βασικός λόγος πού ἔχει ἐκκοσμικευθεῖ ἠ ἐκκλησία, δέν εἶναι ὅτι ὑπάρχει ὀ κόσμος πού ἔχει μπεῖ στήν ἐκκλησία καί τήν ἔχει κάνει κοσμική. Εἶναι γιατί ἀδιαφοροῦν οἱ χριστιανοί πού βρίσκονται μέσα στήν Ἐκκλησία!

Τί θά πεῖ «τάς θύρας, τάς θύρας ἐν σοφίᾳ πρόσχωμεν»; Νά κλείσουμε τίς πόρτες. Αὐτό θά πεῖ. Ὑπῆρχαν (κάποτε) θυρωροί. Μή μπεῖ κανένας αἱρετικός, κανένας ἄπιστος. Τώρα, εἴμαστε μέσα ἐμεῖς οἱ ἴδιοι οἱ αἰρετικοί, οἱ ἀδιάφοροι καί οἰ χλιαροί. Καί οἱ πόρτες εἶναι ἀνοικτές. Γιατί μέσα ἔπρεπε νά εἶναι μόνο οἱ ὀρθόδοξοι! Καί ὄχι μόνο (ἁπλά οἱ) ὀρθόδοξοι, ἀλλά μόνο ἐκεῖνοι πού θά κοινωνοῦσαν. Οἱ ἄλλοι εἶχαν πάει ἔξω, μέ τούς κατηχουμένους.

Καταλαβαίνετε πόσο ἔχουμε χάσει ὄλη τήν ἔννοια καί τήν αἴσθηση τῆς Ἐκκλησίας; Γιατί μᾶς ἀρέσει αὐτή ἡ χλιαρότητα, μᾶς ἀρέσει ἠ χαλαρή ζωή. Γιατί ἐάν ἐμεῖς ἐλέγξουμε τόν δεσπότη, τόν πνευματικό μας, γιατί εἶναι οἰκουμενιστές καί ὅλα αὐτά, πρέπει νά κρίνω καί τόν ἑαυτό μου. Ἀλλά, ἐπειδή εἶμαι ἄνθρωπος τῆς χαλαρῆς ζωῆς, ἄνθρωπος τῆς ἐποχῆς μου, δέν μέ ἐξυπηρετεῖ νά ἐλέγξω καί τούς ἄλλους.

Καί τό μόνο πού ἔχει μείνει εἶναι νά ἐλέγχουμε αὐστηρά τούς ἀδελφούς μας, αὐτό, δηλαδή, πού δέν πρέπει νά κάνουμε. Αὐτά λέγονται, γιά νά καταλάβουμε, ποῦ βρισκόμαστε καί ποῦ βαδίζουμε καί ποῦ θα πᾶμε μετά ἀπό λίγο. Δηλαδή ἡ Ἐκκλησία, ἠ Ὀρθοδοξία θά γίνει Προτεσταντισμός. Τί σημαίνει προτεσταντισμός; Πώς στήν ἐκκλησία ὀ καθένας θά πιστεύει ὅ,τι θέλει, ὅπως στό Παγκόσμιο Συμβούλιο ἐκκλησιῶν εἶναι πεντακόσιες μερίδες καί ὀ καθένας πιστεύει ὅ,τι θέλει. Καί μέσα σέ κάθε μερίδα πάλι ὀ καθένας πιστεύει ὅ,τι θέλει.

Αὐτό πού λέμε «καί δός ἡμῖν ἐν ἑνί στόματι καί μιᾶ καρδίᾳ δοξάζειν καί ἀνυμνεῖν», τί σημαίνει;  Ὅλοι μαζί νά ποῦμε κάτι; Ὄχι, δέν σημαίνει αὐτό! Νά εἴμαστε ὁμόπιστοι σημαίνει. Καί στό Παγκόσμιο Συμβούλιο ἐκκλησιῶν ψάλλουνε ὄλοι μαζί καί χορεύουν καί κάνουν καί τί δέν κάνουν, ὅλοι μαζί μέ ἕνα στόμα. Δέν ἔχουν, ὅμως, τήν ἴδια πίστη.

Δέν εἶναι τό ἐν ἑνί στόματι αὐτό! Ἔχει διαστραφεῖ ἡ ἔννοια αὐτή. Πρέπει νά εἴμαστε ὁμόπιστοι γιά νά μπορέσουμε «ἐν ἑνί στόματι καί μιᾶ καρδίᾳ» νά δοξάσωμε τήν Ἁγία Τριάδα. Δέν ὑπάρχει αὐτό. Θά γίνει, λοιπόν, ἡ Ὀρθοδοξία στά ἔσχατα χρόνια Προτεσταντισμός. Πού σημαίνει αὐτό ὅτι ὁ καθένας θά βρίσκεται μέσα στήν ἐκκλησία πιστεύοντας ὅ,τι θέλει καί κάνοντας ὅ,τι θέλει καί έλέγχοντας ὅποιον θέλει καί ἀφήνοντας ἀσύδοτον ὅποιον θέλει.

Οἱ Πατέρες μας, λοιπόν, πού μᾶς ἔδωσαν αὐτές τίς κατευθύνσεις καί τίς γραμμές, δέν μᾶς ἀρέσουν σήμερα. Καί γι’ αὐτό τούς χρησιμοποιοῦμε ἐπιλεκτικά. Ἡ Ἁγία Γραφή; Δέν μᾶς ἀρέσει οὔτε κι αὐτή. Τή χρησιμοποιοῦμε ἐπιλεκτικά. Τήν ἀγάπη μόνο παίρνουμε. Ἀγάπη, ἀγάπη, ἀγάπη ἀκοῦτε σήμερα. Μά ὁ Χριστός εἶπε καί ἄλλα πράγματα, δέν εἶπε μόνο ἀγάπη.

Ὁ Χριστός εἶπε νά εἴμαστε καί αὐστηροί, εἶπε καί τό ἦλθα νά βάλω φωτιά. Δέν ἦλθα νά βάλω εἰρήνη, εἶπε, ἦλθα νά χωρίσω τήν πεθερά ἀπό τή νύφη, τό γυιό ἀπό τόν πατέρα, τή θυγατέρα ἀπό τή μάνα, κλπ. Καί ἐχθροί τοῦ ἀνθρώπου οἱ οἰκιακοί αὐτοῦ. Δηλαδή, ὅλα αὐτά πού λέμε, μόνο ἡ ἀγάπη εἶναι;

Δέν ἔχει μιλήσει καί γιά τήν κόλαση ὁ Χριστός; Ἡ ἀγάπη εἶναι στά μεταξύ μας καί ἐκεῖ πού πρέπει νά εἴμαστε αὐστηροί, νά εἴμαστε αὐστηροί. Γι’ αὐτό, λέμε, ὅτι θά γίνει Προτεσταντισμός ἠ Ἐκκλησία στά ἔσχατα χρόνια. Θά ἔχωμε ἐμεῖς ἀδιαφορήσει πλήρως γιά τά θέματα τῆς πίστεως. Οἱ Ποιμένες πού εἶναι οἱ πρῶτοι ὑπεύθυνοι, ὁ ἐπίσκοπος πού πρέπει νά εἶναι σκοπός καί νά φυλάει μήν ἔλθει ἐχθρός, θά ἔχουν προδώσει. Καί οἱ πιστοί θά ἔχουν ἀδιαφορήσει, θά ἔχουν βολευτεῖ καί αὐτοί στήν προδοσία ἐκείνων.

Ἡ ζωή τῆς νέας ἐποχῆς εἶναι ἡ εὔκολη ζωή. Πρέπει νά συμβιβαστεῖς μέ ὅλους καί μέ ὅλα, γιά νά περνᾶς καλά. Ἔτσι θά γίνει καί στόν κοινωνικό τομέα, πού θά πρέπει νά σφραγιστοῦμε κλπ. καί στόν πνευματικό τομέα θά πρέπει νά ὁμονοήσουμε (στό) ὅτι θά πρέπει νά εἴμαστε χαλαροί στά θέματα τῆς Πίστεως. Μόνο ἐκεῖ, θά ὑπάρχει ὁμόνοια.

Στήν ἀδιαφορία μόνο, θά ὑπάρχει ὁμόνοια. Τό ἐν ἑνί στόματι κλπ. θά πᾶνε περίπατο. Αὐτά θά εἶναι γιά ἀρχαῖες ἐποχές. Ἐμεῖς εἴμαστε πιό προοδευμένοι. Ἐμεῖς βρήκαμε τήν ἀγάπη, οἱ Πατέρες δέν τήν ἤξεραν αὐτή τήν ὁδό πού ἐμεῖς σήμερα τήν ἀνακαλύψαμε. Γίναμε πιό σοφοί καί πιό ἅγιοι ἀπό τούς Πατέρες καί ἀπό τόν ἴδιο τόν Χριστό καί ἀπό τούς Ἀποστόλους. Καί ἀπό τόν ἴδιο τόν Χριστό!

Αὐτό θά εἶναι τό κατάντημα τῶν ἐσχάτων χρόνων. Κι ἄν κάποιος βρεθεῖ πού θά εἶναι πιό αὐστηρός καί θά θέλει νά εἶναι καλά μέ τή συνείδησή του, αὐτός θά εἶναι ὁ τρελλός! Αὐτός θά εἶναι ὁ ἄνθρωπος πού δέν θά μπορεῖ νά ζήσει μέσα στήν κοινωνία αὐτή πού εἶναι συμβιβασμένη καί στήν ἐκκλησία αὐτή πού εἶναι προσκυνημένη.

Καί τί θά κάνει; Θά πάρει τά βουνά. Θά πεθάνει ἀπό τήν πείνα, κάτι τέτοιο. Θά ταλαιπωρηθεῖ. Θά εἶναι ὁ τρελλός, ὁ ἀναχρονιστικός καί ὁ «ἀναρχικός», πού δέν θά πείθεται στίς ἰδέες τῆς νέας ἐκκλησίας αὐτῆς. Αὐτό θά συμβεῖ στά ἔσχατα χρόνια. Θά χάσουμε τήν Πίστη. Ὅπως λέει τό Εὐαγγέλιο «ἅρα ἐλθών ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου εὑρήσει τήν πίστιν ἐπί τῆς γῆς;

Μέ ἀμφιβολία τό εἶπε αὐτό ὁ Κύριος. Πού σημαίνει ὅτι δέν θά τήν βρεῖ, παρά μόνο σέ μονάδες. Σάν Ἐκκλησία (μέ τή γνώριμη δομή) δέν θά ὑπάρχει ἡ Ὀρθόδοξος Πίστη. Γιατί ἡ Ὀρθόδοξος Πίστη εἶναι μαρτυρική. Τό (βασικό) στοιχεῖο τῆς Ὀρθοδοξίας εἶναι τό μαρτύριο. Ἡ Ὁμολογία! Ἡ Ὁμολογία, ὅμως, πού στοιχίζει! Ὄχι νά λέω μόνο τό «Πιστεύω» πού τό διαβάζω γιατί δέν τό ἔχω, ἀκόμη, μάθει ἀπ’ ἔξω.

Ὁμολογία σημαίνει μαρτύριο. Νά ὁμολογῶ μέ λόγια καί ἔργα. Αὐτά θά εἶναι τῶν ἐσχάτων χρόνων. Ὅποιος θέλει, λοιπόν, νά σωθεῖ καί νά ἔχει μιά ἐλπίδα, βεβαία ἐλπίδα σωτηρίας, πρέπει πρῶτα νά εἶναι αὐστηρός στά θέματα τῆς Πίστεως καί δεύτερον νά εἶναι αὐστηρός στά θέματα τά προσωπικά τοῦ ἑαυτοῦ του, δηλαδή στή πνευματική του ζωή.

Αὐτό, λοιπόν, πρέπει νά κρατήσουμε. Μακρυά ἀπό τήν κοινωνία μέ τούς αἱρετικούς πλέον, καί ὄχι πιά αἱρετίζοντες, οἰκουμενιστές ἐπισκόπους.