Τό Πάσχα δέν ἔχει ὑποκατάστατο!

του Δημήτρη Κάτσουρα, Θεολόγου,

φ. Πολιτ. Επιστήμης & Διεθν. Σχέσεων

Η Εορτή της Αναστάσεως ΔΕΝ μετατίθεται. Αύριο, Τετάρτη, έχουμε την απόδοση της Εορτής του Πάσχα. Η αυριανή ημέρα δεν είναι το Πάσχα, αλλά η απόδοση (όπως λέγεται στη γλώσσα του εκκλησιαστικού Τυπικού της Θείας Λατρείας) του Πάσχα, δηλαδή το τέλος του εορτασμού του. Άλλο, λοιπόν, το τέλος και άλλο η αρχή.

Βεβαίως, οι "ευσεβείς και φιλέορτοι" και όσοι δυνάμενοι θα σπεύσουν να απολαύσουν πνευματικά και αυτή την (αυριανή) Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία, κατά την οποία μάλιστα ψάλλονται απαραλλάκτως τα της εορτής που αποδίδεται, όπως συμβαίνει στις "αποδόσεις" όλων των Δεσποτικών και Θεομητορικών εορτών.

Ωστόσο, δεν θα ακούσουμε το "Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός και δοξάσατε Χριστόν τον Αναστάντα εκ νεκρών"! Αυτό ψάλλεται μόνο κατά τη νύκτα της Αγίας Αναστάσεως του Κυρίου, οπότε ανάβουμε τις αναστάσιμες λαμπάδες μας.

Ακούγονται αυτό τον καιρό διάφορα και προκαλείται ο λαός, με κίνδυνο αντί να ενισχυθεί και παρηγορηθεί, μετά τη δοκιμασία που πέρασε αλλά δεν τελείωσε, να απογοητευθεί περισσότερο και σκανδαλισθεί. Το κακό έγινε και δεν αλλάζει! Δεν χρειάζονται δικαιολογίες, καρικατούρες και υποκατάστατα.

Αντιθέτως, όσο πικρό κι αν είναι (τό λάθος που έγινε) πρέπει να το θυμόμαστε, ώστε να μην επιτρέψουμε να ξανασυμβεί! Έχει πλέον περίτρανα επιβεβαιωθεί ότι ήταν δυνατό και τα λογικά υγειονομικά μέτρα να τηρηθούν και η αλυσίδα του παραδοσιακού εορτασμού του Πάσχα να μη διαρραγεί, όπως, δυστυχώς, συνέβη. [Σημείωση: Ας μη βιαστούν κάποιοι, μόνο και μόνο για "αντιλογία", να πουν ότι Πάσχα για τους Χριστιανούς είναι όλη τους η ζωή, ή ότι κάθε Κυριακή εορτάζουμε την Ανάσταση. Είναι γνωστά αυτά. Πενήντα δύο φορές (όσες και οι Κυριακές) μέσα στο έτος, εορτάζει η Ορθόδοξη Εκκλησία την Ανάσταση! Δε νομίζω, όμως, πώς είναι κανείς τόσο αφελής ώστε να μή καταλαβαίνει σε τι αναφερόμαστε. Εξάλλου υπάρχει διαφορά μεταξύ του "είναι" και του "πρέπει να είναι"! Πάντως, η πρόσφατη εμπειρία άφησε στους πιστούς μάλλον την απόγευση της εγκατάλειψης του Χριστού μόνου πάνω στον Σταυρό, χωρίς τη συμπαράσταση ακόμη και των...μαθητών Του.]

Σ' αυτόν τόν τόπο φθάσαμε κανείς να μην εμπιστεύεται κανένα, κανείς να μην ακούει κανένα και κυρίως να μη γίνεται διάλογος πραγματικός και πολιτισμένος, όταν προκύπτει κάποιο πρόβλημα. Αντί αυτού, μάθαμε κι εμείς καλά το παγκοσμιοποιημένο παιγχνίδι του φόβου και της επιβολής με νομιμοφανείς διαδικασίες της κυρίαρχης, ορθής ή εσφαλμένης, άποψης.

Τα σφάλματα και τα παθήματα ένα καλό έχουν, ότι μας διδάσκουν μαθήματα - κατά τή σοφή λαϊκή ρήση "τα παθήματα, μαθήματα" - και γίνονται παραδείγματα αποφυγής. Τα σφάλματα όμως, για να λειτουργήσουν έτσι ευεργετικά, δεν πρέπει να καλύπτονται, ούτε να εξωραΐζονται, ούτε να αμνηστεύονται με σαθρές δικαιολογίες.

Τα σφάλματα χρειάζονται μετάνοια από τους "δράστες" και τους "συνενόχους" των. Ο λαός, παρότι έχει και αυτός, όπως πάντα, τις δικές του ευθύνες, είναι γεγονός ότι αιφνιδιάστηκε και παγιδεύτηκε στο φόβο. Αντιθέτως, οι  άρχοντες, πολιτικοί και θρησκευτικοί, δεν έχουν καμμιά δικαιολογία για τους αδέξιους, άστοχους (;) ή απαράδεκτους χειρισμούς του θέματος.

Επειδή, όμως, είμαστε ακόμη μέσα στο κλίμα της Αναστάσιμης περιόδου ας πούμε, εκ καρδίας, μαζί με τον υμνωδό το "συγχωρήσωμεν πάντα τη Αναστάσει και ούτω βοήσωμεν Χριστός Ανέστη"! Η συγχώρηση είναι απαραίτητη για να προχωρήσουμε μπροστά "μη ως άσοφοι", πλέον, "αλλ' ως σοφοί, εξαγοραζόμενοι τον καιρόν ότι αι ημέραι πονηραί εισί"(Εφεσ. 5, 15), όπως έλεγε ο Απόστολος Παύλος.

Και, κυρίως, νά προχωρήσουμε με ζωντανή μνήμη, όχι με λήθη, που οδηγεί στα ίδια και σε χειρότερα λάθη. Αλλωστε, η Αλήθεια που θέλουμε να ακολουθούμε, δεν μπορεί εξ ορισμού να συμβιβαστεί με τη λήθη, αφού αλήθεια σημαίνει πρωτίστως ζωντανή μνήμη (αλήθεια: "α" στερητικό  και "λήθη" ).

Η αλήθεια, εν τέλει, είναι εκείνη που μας ελευθερώνει, όπως διασώζει στό ευαγγέλιό του ο Ιωάννης περί του Χριστού λέγοντος "Γνώσεσθε την αλήθεια και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς" (Ιω. η΄, 32)!