Ἐκ Κυθήρων τούς ἐν Κορίνθω ἐπίσκεψαι πανάχραντε Μυρτιδιώτισσα!

Μυρτιδιώτισσα Κόρη, μή ὑπερίδης δεόμεθα τοῦ αἰτήματος τῶν ἐν Κορίνθω εὐσεβῶν ὑπό τήν προστασίαν καί σκέπην Σου καταφεύγοντας. Τήν ἱεράν μνήμην σου σήμερον, κατά τήν ἐκκλησιαστικήν τάξιν καί παράδοσιν, τιμῶντες, νοερῶς τήν ἐν Κυθήροις Ἁγίαν Εικόνα σου γονυκλινῶς προσκυνοῦντες, ἐπικαλούμεθα τήν ἰσχυράν πρός τόν Υἱόν Σου καί Κύριον ὑπέρ ἡμῶν μεσιτείαν Σου, πρεσβείαις καί τῆς σήμερον πρό τριακονταπενταετίας κοιμηθείσης ὁσίας μητρός ἡμῶν Ταρασίας ("Ταρσώ") τῆς διά Χριστόν σαλῆς (24.9/7.10.1989).

 

 

Ἀπολυτίκιον Παναγίας Μυρτιδιωτίσσης

 

Ἦχος δ’.

 

Λαοί νῦν κροτήσωμεν, δεῦτε τάς χεῖρας πιστῶς καί ἄσωμεν ἄσμασι τῇ Θεομήτορι ἐν πόθῳ κραυγάζοντες˙ Χαῖρε ἡ προστασία πάντων τῶν δεομένων Χαῖρε ἡ σωτηρία τῶν τιμώντων σε πόθῳ, Χαῖρε ἡ τῷ παραλύτῳ τήν ἴασιν βραβεύσασα.

Ταρσώ, η διά Χριστόν Σαλή (+1989)

Η Ταρσώ (ή Ταρασία) Ζαγοραίου γεννήθηκε στις 4 Ιουλίου του έτους 1910, στο χωριό Ρογό, της περιοχής Κορθίου της Άνδρου. Οι γονείς της Περικλής και Μαρία ιδιαίτερα θεοσεβείς και εργατικοί άνθρωποι απέκτησαν έξι παιδιά, εκ των οποίων η μικρότερη ήταν η Ταρσώ. Έλαβε σπουδαία για την εποχή μόρφωση, αριστεύοντας στα μαθητικά της χρόνια. Σε ηλικία 14 ετών άρχισε να εκδηλώνει κλήση για την πνευματική ζωή κατόπιν θείας αγγελικής επισκέψεως όπως η ίδια μαρτυρούσε. Μάλιστα είναι η ηλικία που αρχίζει να παρουσιάζει μία παράδοξη συμπεριφορά η οποία στη συνέχεια οδήγησε στην υιοθέτηση της διά Χριστόν σαλότητας185 . Συγκεκριμένα ήθελε να απομονώνεται μακριά από τους ανθρώπους και την οικογένειά της, να προσεύχεται και να συζητάει πνευματικά θέματα, που άπτονταν τη μεταθανάτια ζωή. Άρχισε επίσης να εκδηλώνει το χάρισμα της διοράσεως παρά το νεαρό της ηλικίας της. Μετά το 1931 η ίδια και η οικογένειά της εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα με αφορμή το γάμο της αδερφής της Αικατερίνη. Η συμπεριφορά της παρέμενε και στην Αθήνα ιδιαίτερα εσωστρεφής, ήρεμη αλλά αγαπητή σε όλους φέροντας όμως και τα χαρακτηριστικά της σαλότητας. Φορούσε ένα λευκό χιτώνα με ένα λευκό μαντήλι και παλιά παπούτσια. Ακόμα και όταν της έδιναν καινούρια προσπαθούσε με κάθε τρόπο να τα κάνει να φαίνονται παλιά. Προτιμούσε να απομακρύνεται από το σπίτι προς άγνωστη για τους άλλους κατεύθυνση χωρίς να νιώθει κάποιο φόβο. Το 1939 πριν τον πόλεμο, της έγινε πρόταση για γάμο κι ενώ η ίδια πήγε μαζί με τον αδερφό της στο συνοικέσιο, ένας μικρός πειρασμός που κατά την Ταρσώ επέτρεψε ο Θεός, έκανε τον αδελφό της να παρεξηγηθεί και να φύγουν. Χωρίς καμία δυσαρέσκεια και αντίδραση αλλά με μία απάθεια δέχτηκε το γεγονός όπως άλλωστε έκανε και με όλες τις περιστάσεις στη ζωή της, διατηρώντας εσωτερικά μία μυστική και συνεχή επικοινωνία με το Νυμφίο Χριστό, στον οποίο έδειχνε απόλυτη εμπιστοσύνη και πίστη, χαρακτηριστικό που διέκρινε τους διά Χριστόν σαλούς Αγίους. Τα χρόνια του πολέμου βρέθηκε με την οικογένειά της στην Άνδρο για να επιστρέψει πάλι στην Αθήνα το 1942 έτος κατά το οποίο άρχισε να εκδηλώνει εντονότερα τη διά Χριστόν σαλότητα, γεγονός που ανησύχησε τους γονείς της και την οδήγησαν στον ψυχίατρο παρά τη θέλησή της για να προλάβουν την επιδείνωση της κατάστασης. Στο ψυχιατρείο διαγνώστηκε με «σχιζοφρένεια» διότι εξέλαβαν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της απομόνωσης από τις κοινωνικές σχέσεις, της διοράσεως και της μυστικής επικοινωνίας, επειδή ισχυριζόταν ότι άκουγε φωνές κεκοιμημένων, ως πειστικά «ευρύματα» ψυχοπαθολογίας. Αυτό είχε ως συνέπεια να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση, χωρίς ωστόσο να έχει κάποια επίπτωση στην υγεία της, στις ψυχικές και διανοητικές λειτουργίες της. Αλλά εφεξής χαρακτηρίστηκε ως «σχιζοφρενής», ως τρελή. Για την Ταρσώ ο πειρασμός της αναγκαστικής υποβολής της σε ψυχιατρική χειρουργική επέμβαση ήταν από το Θεό το καθορισμένο ψυχοσωματικό υπόβαθρο της εκφράσεως της πνευματικής σαλότητας, ασκούμενη στην έσχατη ταπείνωση. Μια ταπείνωση που προσέλκυε τη Χάρη του Θεού ώστε και οι σφαίρες ακόμη να μην την αγγίζουν. Η ανησυχία όμως της μητέρας της ολοένα και μεγάλωνε για την κατάσταση της Ταρσώς γι’ αυτό και αποφάσισε να την οδηγήσει στην Ιερά Μονή Παναγίας Πευκοβουνογιατρίσσης, στην Κερατέα, όπου είχε γίνει γνωστό πως βρίσκεται ο κτήτορας και Επίσκοπος της Μονής Ματθαίος, ο οποίος επιτελούσε θεραπείες και θαύματα. Έμειναν για τρεις μήνες χωρίς κάποια βελτίωση και η μητέρα της της ζήτησε να φύγουν. Η Ταρσώ αρνήθηκε και παρέμεινε εκεί μέχρι το τέλος της επίγειας ζωής της. Ωστόσο δεν κατατάχθηκε στην αδελφότητα της Μονής αλλά παρέμεινε για αρκετό καιρό στον ξενώνα του μοναστηριού μαζί με τις άλλες δόκιμες, υπηρετώντας όμως σε διάφορα διακονήματα και παρακολουθώντας τις καθημερινές ακολουθίες. Συγκεκριμένα της είχαν αναθέσει το διακόνημα της αντιγραφής χειρογράφων από το αρχείο της βιβλιοθήκης που διέθετε το μοναστήρι, επειδή η Ταρσώ ήταν καλλιγράφος. Επίσης ήταν υπεύθυνη για τη μεταφορά του γάλατος από τα μαντρειά, τα οποία βρίσκονταν σε απόσταση περίπου 500 μέτρα από τη Μονή, μέχρι τα μαγειρεία και συμμετείχε και σε άλλες συλλογικές εργασίες. Όταν δεν είχε κάποιο διακόνημα προτιμούσε να κάθεται στο κελί της και να προσεύχεται. Με το πέρασμα του χρόνου άρχισε να συμπεριφέρεται και να μιλά παράξενα, να επιτιμά τους ανθρώπους, γεγονός που προκάλεσε την απομάκρυνσή της από τον ξενώνα, όπου είχε μείνει δύο χρόνια και την εγκατάστασή της έξω από τη Μονή, στην ύπαιθρο, χωρίς κάποια συγκεκριμένη στέγη. Εκεί έμεινε μέχρι το 1988 και μόλις την τελευταία δεκαετία ένιωσε την ανάγκη να επιδιορθώσει κάποια χαλάσματα που υπήρχαν εκεί, στήνοντας μια πρόχειρη καλύβα με τσιμεντόλιθους και νάιλον για να έχει μια σταθερή στέγη. Η ακραία ασκητική της ζωή μέσα σε αντίξοες συνθήκες, η ατημέλητη ενδυμασία και γενικότερα εμφάνιση, η επιθυμία της να κρύβει ατημέλητη ενδυμασία και γενικότερα εμφάνιση, η επιθυμία της να κρύβει την ωραιότητα του προσώπου της, φορώντας γυαλιά με χοντρούς φακούς χωρίς να τους έχει ανάγκη και καλύπτοντας με μαύρη κορδέλα τη μύτη της, η αυστηρή νηστεία σε συνδυασμό με την αγάπη της για τα ζώα με τα οποία μοίραζε το λιγοστό φαγητό της, η απομόνωση και οι παράξενες συμπεριφορές με σκοπό να αποκρύψουν την αρετή είναι στοιχεία που διαγράφουν την εικόνα της ζωής της διά Χριστόν Σαλότητας της Ταρσώς. Μία εικόνα η οποία στη συνέχεια συμπληρώνεται και από τα χαρίσματά της διοράσεως και της προοράσεως. Ένα από τα γεγονότα που προείδε ήταν και η κοίμησή της, η οποία επήλθε τον Σεπτέμβριο του 1989 στο νοσοκομείο του Μοναστηριού, όπου είχε μεταφερθεί τις τελευταίες μέρες. Η γερόντισσα Ταρσώ μπορεί να μην ανακηρύχθηκε επισήμως ως Αγία αλλά εντούτοις αναδείχθηκε πνευματική ασκήτρια μιας ακραίας μάλιστα μορφής ασκήσεως, της διά Χριστόν σαλότητος.

[ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΠΜΣ «ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ», ΚΛΕΟΠΑΤΡΑ Γ. ΦΩΤΗ, ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ ΣΑΛΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ, ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ, ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΣΥΜΕΩΝ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2023]

Η ΧΑΡΙΤΟΒΡΥΤΟΣ ΚΑΙ ΕΥΩΔΙΑΖΟΥΣΑ ΚΑΡΑ ΤΗΣ