Ἀνακοίνωση - Πρόσκληση

Ἱερά Πανήγυρις ἱ. Ἡσυχαστηρίου

Ὁσίου Μωϋσέως Αἰθίοπος

 στή Δαλαμανάρα Ἄργους

Τήν ἑπομένη Δευτέρα (10 Σεπτεμβρίου, μέ τό πολιτικό ἡμερολόγιο) 28η Αὐγούστου, κατά τό ἐκκλησιαστικό ἑορτολόγιο, θά πανηγυρίσει τή μνήμη τοῦ Ὁσίου καί Θεοφόρου Πατρός ἡμῶν Μωϋσέως τοῦ Αἰθίοπος, τό φερώνυμο ἱερό Ἡσυχαστήριο τοῦ ἀειμνήστου μοναχοῦ Μωϋσέως (Παϊβανᾶ) στή Δαλαμανάρα Ἄργους.

Ἀφ' ἑσπέρας, δηλαδή τήν Κυριακή τό ἀπόγευμα καί περί ὥρα 7 μ. μ. θά τελεσθῆ ὁ πανηγυρικός Ἑσπερινός τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς μνήμης τοῦ Ὁσίου, μετά Ἀρτοκλασίας καί συντόμου ἑσπερινοῦ Κηρύγματος.

Τό πρωΐ τῆς ἁγιωνύμου ἡμέρας (Δευτέρας) θά ψαλεῖ ὁ Ὄρθρος καί ἐν συνεχείᾳ θά τελεσθεῖ πανηγυρική Ἀρχιερατική Θεία Λειτουργία, μετά Θείου Κηρύγματος.

Θά ἀκολουθήσει ἡ καθιερωμένη λιτάνευση τῆς ἱερᾶς Εἰκόνος τοῦ Ὁσίου καί ἅμα τῆ λήξει θά τελεσθεῖ Τρισάγιο ἐπί τοῦ τάφου τοῦ ἀειμνήστου Κτήτορος τοῦ ἱ. Ἡσυχαστηρίου Μωϋσέως μοναχοῦ (+).

Προσκαλοῦνται πάντες οἱ εὐσεβεῖς καί φιλέορτοι χριστιανοί ὅπως προσέλθουν καί συμμετάσχουν στόν ἑορτασμό γιά νά λάβουν τήν χάρη τοῦ Θεοῦ καί τήν εὐλογία τοῦ Ὁσίου Του.

Ἐκ τοῦ Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου

Τό  Ἅγιο  Μανδήλιο (16η Αὐγούστου)

Ὁ βασιλιάς Ἄβγαρος, τοπάρχης τῆς Ἔδεσσας ἔπασχε ἀπό σοβαρή ἀσθένεια (πιθανόν λέπρα). Ἀπό τούς ἀνθρώπους του ἄκουσε γιά τά θαύματα πού ἔκανε ὁ Ἰησοῦς καί ἔστειλε πρός αὐτόν ἐπιστολή, μέ τόν ἔμπιστο ἀγγελιαφόρο Ἀνανία, μέ σκοπό νά τόν καλέσει στήν πόλη του, ὥστε νά ἀκούσει τό κήρυγμά του καί νά θεραπευτεῖ ἀπό τἠν θεϊκή δύναμή του. Ὁ Ἀνανίας ἀκολούθησε τόν Ἰησοῦ στήν Ἱερουσαλήμ καί τήν ὥρα πού κήρυττε τοῦ παραδίδει τήν ἐπιστολή τοῦ βασιλιά του. Ὁ Ἰησοῦς τοῦ ἀπάντησε ὅτι πρῶτα θά τελειώσει τό ἔργο του, τό ἐπί γῆς καί κατόπιν θά στείλει τούς μαθητές του νά ἐπισκεφτοῦν τόν Βασιλέα γιά νά τόν θεραπεύσουν. Κάθισε τότε ὁ Ἀνανίας σέ ἕνα ὕψωμα καί ἄκουγε τήν διδασκαλία, προσπαθώντας πάντα νά σχεδιάσει τό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ στό χαρτί (ὅπως τοῦ εἶχε ζητηθεῖ) καί νά μεταφέρει τήν εἰκόνα του στόν Βασιλιά του. Ἤταν, ὅμως, ἀδύνατο νά συγκεντρωθεῖ. Βλέποντας τήν κατάστασή του ὁ Ἰησοῦς, ἐζήτησε ἀπό τούς μαθητές του νερό γιά νά πλυθεῖ. Μετά, σπόγγισε τό πρόσωπό του μέ ἕνα κομμάτι ὕφασμα πού τοῦ ἔδωσαν, πάνω στό ὁποῖο ἀποτυπώθηκε, σάν ἀπό θαῦμα ἡ Θεία του Μορφή. Πλησίασε τόν Ἀνανία καί τοῦ παρέδωσε τό ὕφασμα διπλωμένο στά τέσσερα μέ τήν «Ἀχειροποίητη Εἰκόνα» (τό ὀνομαζόμενο κατόπιν Ἅγιο Μανδήλιο) , λέγοντας νά τό παραδώσει σἐ ἐκεῖνον ποὐ τόν ἔστειλε. 

Ὁ Ἄβγαρος μόλις ἔλαβε τό Ἅγιο Μανδήλιο πίστεψε στήν Διδασκαλία καί θεραπεύτηκε. Ἔμεινε μόνο ἕνα σημάδι στό πρόσωπό του ἀπό τήν ἀρρώστια, τό ὁποῖο τό θεράπευσε ὁ Ἀπόστολος Θαδδαῖος, ὅταν ἦλθε στήν περιοχή γιά νά κηρύξει τήν Χριστιανική Διδασκαλία, σύμφωνα μέ τά προλεγόμενα τοῦ Ἰησοῦ.

Τό κειμήλιο παρέμεινε στήν πόλη σέ ἐμφανές σημεῖο μέχρι καί τὀν θάνατο τοῦ γιοῦ τοῦ Ἄβγαρου, ὁπότε τήν ἐξουσία τήν πῆρε ὁ ἀνεψιός του, ὁ ὁποῖος ἐπανέφερε τήν εἰδωλολατρεία στό βασίλειο. Τότε, μέ ἐνέργειες τοῦ ἐπισκόπου τῆς πόλης ἡ εἰκόνα κρύφτηκε σέ σημεῖο τῶν τειχῶν.

Τό κειμήλιο βοήθησε μέ θαυματουργικό τρόπο τούς κατοίκους τῆς πόλης, λύνοντας τήν πολιορκία της ἀπό τόν βασιλέα τῶν Περσῶν Χοσρόη.

Τό κειμήλιο παρέλαβε ἀπό τήν πόλη ὀ βυζαντινός στρατηγός Ἰωάννης Κουρκούας τό 944 μ.Χ καί τό μετέφερε στή Βασιλεύουσα. Τό Ἅγιο Μανδήλιο ἔφθασε στό Προάστιο τῶν Βλαχερνῶν τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἀνήμερα τό Δεκαπενταύγουστο καί τήν ἑπομένη 16 Αὐγούστου ἔγινε ἡ μεγάλη λιτάνευσή του γύρω ἀπό τήν Πόλη καί μέσα στήν Πόλη γιά νά ἁγιασθεῖ ὁλόκληρη ἡ Κωνσταντινούπολη. Ἡ ἱερά εἰκόνα τοποθετήθηκε μετά τήν δορυφορία της στόν Ναό τῆς Θεοτόκου, τόν ἐπονομαζόμενο τοῦ Φάρου.

Τό κειμήλιο χάθηκε ἀπό τήν Πόλη κατά τήν ἅλωσή της ἀπό τούς σταυροφόρους κατά τήν τέταρτη σταυροφορία τό 1204 μ.Χ.

Τῆ ἀθανάτῳ Σου Κοιμήσει, Θεοτόκε μήτηρ τῆς Ζωῆς!....

Σήμερον, 15η Αὐγούστου 2018, κατά τό πάτριο ἐκκλησιαστικό ἡμερολόγιο, πανηγυρίζει τή μεγάλη Θεομητορική Ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου ἡ Ἱερά καί Σεβασμία Γυναικεῖα Κοινοβιακή Μονή τῆς Παναγίας Πευκοβουνογιατρίσσης στήν Κερατέα Ἀττικῆς. Ἡ Μονή αὐτή ἱδρυθεῖσα ὑπό τοῦ διακεκριμένου Ἁγιορείτου (Λαυρεώτου) Πνευματικοῦ Ἱερομονάχου πατρός Ματθαίου Καρμπαδάκη, τοῦ Κρητός, ἐν ἔτει 1927, ἔφθασε νά ἔχει τήν δεκαετία τοῦ '60 τήν μεγαλύτερη Ἀδελφότητα μοναζουσῶν μεταξύ τῶν γυναικείων Μονῶν ἀνά τήν ὀρθόδοξη Ἀνατολή, φθάσασα τίς 320 μοναχές! Πέραν τῆς ἐν αὐτῆ ἀνθήσεως τοῦ παραδοσιακοῦ ὀρθοδόξου μοναχισμοῦ, καλλιεργήθηκε ἰδιαιτέρως, μεταξύ ἄλλων, καί ἡ παραδοσιακή ὀρθόδοξη ἐκκλησιαστική μουσική, ἡ λεγομένη βυζαντινή. Οἱ πολυμελεῖς χοροί τῆς Ἀδελφότητος, οἱ ὁποῖοι ἐπλαισίωναν τά Ἀναλόγια τοῦ περίλαμπρου Καθολικοῦ τῆς Μονῆς μεταρσίωναν τούς προσκυνητές καί συμμετέχοντες στή λατρευτική ζωή τῆς Μονῆς. Ἀνεξίτηλος, δέ, θά παραμείνει στή μνήμη ὅσων εἶχαν τήν εὐλογία νά συμμετάσχουν στίς πολύωρες, κατά τό Ἁγιορειτικό Τυπικό τοῦ Κτίτορος τῆς Μονῆς, Ἀγρυπνίες στή Μονή, ἡ ψαλμωδία τῶν ἀδελφῶν καί ἰδιαιτέρως τῆς πρωτοψάλτριας μοναχῆς Εὐπραξίας. Ἡ μοναχή αὐτή, ὑπῆρξε ἕνα σπάνιο ταλέντο, κατά τήν ὁμολογία ὅλων τῶν κατά καιρούς διδασκάλων τῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς, οἱ ὁποῖοι παρέδιδαν μαθήματα στίς μοναχές. Ἡ ἄριστη τέχνη της, ἡ ἐξαιρετική φωνή της, ἀλλά καί κυρίως ἡ μοναδική ἐκφραστικότητά της παρέπεμπε σέ κορυφαῖα χοροῦ ἀρχαίας Ἑλληνικῆς τραγωδίας, ἡ ὁποία κατόρθωνε νά συνεγείρει κάθε ψυχή σέ πνευματικό χορό καί νά συγκαλεῖ κάθε εὐλαβή καρδία σέ πνευματική ἀνάταση! 

Ἐπί τοῦ Ἄμβωνος τοῦ Καθολικοῦ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παναγίας Πευκοβουνογιατρίσσης Κερατέας Ἀττικῆς, τήν 15ην Αὐγούστου 1991, ὁ διαχειριστής τοῦ ἱστολογίου κηρύττει, τότε ὡς νέος Θεολόγος (μόλις 27 ἐτῶν!), τόν θεῖον λόγον, κατ' ἐντολήν τοῦ ἱερουργοῦντος ἀοιδίμου καί ἁγιωτάτου Β΄ Κτίτορος τῆς Μονῆς μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πνευματικοῦ ἡμῶν Πατρός Ἀνδρέου (+2005), ἐπί τῆς ὁσιωτάτης Καθηγουμένης καί ἀλησμονήτου πνευματικῆς ἡμῶν μητρός Γεροντίσσης Ἐπιστήμης μοναχῆς (+1993).

Μέ συγκίνηση καί νοσταλγία ἐνθυμούμεθα κι ἐμεῖς προσωπικῶς τή συμμετοχή μας στήν ἱερά Πανήγυρη τῆς Κοιμήσεως Θεοτόκου τῆς ἐν λόγῳ Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ ἔτους 1991, κατά τήν ὁποία ἠχογραφήθηκε καί τό ἀναρτώμενο ἠχητικό ντοκουμέντο. Ἡ μοναχή Εὐπραξία ψάλλει μέ τόν μοναδικό της τρόπο τό Δοξαστικό τῶν Αἴνων τῆς Ἑορτῆς. Παρά τίς δυσχέρειες τῶν μέσων ἠχογραφήσεως ἐκείνης τῆς ἐποχῆς καί τόν κόπωσή της ἐκ τῆς πολυώρου Ἀγρυπνίας (12ώρου), διακρίνεται ἡ ἐπιβλητική φωνή τῆς πρωτοψάλτριας μοναχῆς μέ τήν ἀπαράμιλλη ἐκφραστικότητά της.

Οἰκουμενιστική εἰκόνα τῆς Παναγίας!

Εσχάτως, αναρτήθηκε από καλό ορθόδοξο ιστολόγιο, μία αγιογραφία που εικονίζει την Παναγία μας να έχει υπό την σκέπην Της κάποιους διωκόμενους χριστιανούς, όπως φαίνεται και στην επιγραφή που γράφει στα αγγλικά: «Οur Lady help of persecuted christians», δηλ. η Κυρία μας βοηθά τους διωκόμενους χριστιανούς.

 Όσο όμως παρατηρεί κανείς τους διωκόμενους χριστιανούς, διακρίνει πέραν των Ορθοδόξων και ετερόδοξους μονοφυσίτες, παπικούς και ουνίτες. Το ερώτημα είναι: μπορεί η Παναγία από τη μια να σκεπάζει τους πάσης φύσεως αιρετικούς, και από την άλλη να τους ονομάζει εχθρούς του Υιού Της; (βλέπε: Οἱ ἐχθροί ἐμοῦ τε καί τοῦ Υἱοῦ μου ἐπλησίασαν.)

Ερευνώντας λίγο περισσότερο στο διαδίκτυο, βρίσκουμε κάποια αποκαλυπτικά βίντεο, τα οποία αναφέρονται στους «Ιππότες του Κολόμβου», που διανέμουν δεκάδες τέτοια αντίγραφα σε παπικούς ναούς σε όλη την Αμερική και τον κόσμο.

Είναι θέμα χρόνου, νομίζω, η οικουμενιστική αυτή εικόνα να κατακλύσει και την πατρίδα μας.

Στώμεν καλώς

Κουμουτζηνάς Γεώργιος

Ἡ θαυματουργή εἰκόνα (τῆς Θεοτόκου)

τοῦ "ΧΑΙΡΟΒΟ"

Βρισκόμαστε στά 1274. Αὐτοκράτορας στήν Πόλη εἶναι ὁ Μιχαήλ Παλαιολόγος καί πατριάρχης ὁ ἀμείλικτος διώκτης τῶν Ὀρθοδόξων Ἁγιορειτῶν πατέρων, ὁ λατινόφρων Ἰωάννης Βέκκος. Μόλις ἔχει ὑπογραφεῖ στήν Λυών ἡ ψευδοένωση Ὀρθοδόξων καί παπικῶν, καί ἀπεσταλμένοι τοῦ πάπα μαζί μέ ’’δικούς μας’’ ἑνωτικούς καταφθάνουν στό Ἅγιον Ὄρος, γιά νά ἐπιβάλλουν τήν ἐφαρμογή τῆς προδοτικῆς συμφωνίας.

Σέ ἔνα κελλί, πού βρίσκεται σέ ἀπόσταση ἀπό τήν Ἱερά Μονή Ζωγράφου, ἀσκήτευε τότε ἕνας γέροντας πολύ μεγάλης ἀρετῆς. Ὁ ἐνάρετος αὐτός γέροντας εὐλαβεῖτο βαθύτατα τήν Κυρία Θεοτόκο καί εἶχε καθημερινό κανόνα τήν ἐπαναλαμβανόμενη ἀνάγνωση τῶν Χαιρετισμῶν τῆς Παναγίας, σέ ὄρθια μάλιστα στάση μπροστά στήν Εἰκόνα της.

Κάποια ἡμέρα καί ἐνῷ βίωνε ὑψηλές πνευματικές καταστάσεις λέγοντας μέ λαχτάρα τό ’’Χαῖρε Νύμφη ἀνύμφευτε’’, ἄκουσε τήν Παναγία ἀπό τήν ἱερή Της εἰκόνα νά τοῦ λέει: ’’Χαῖρε καί σύ, Γέρων τοῦ Θεοῦ. Μή φοβοῦ, ἀλλά ἀπελθών ταχέως εἰς τήν Μονήν, ἀνάγγειλον τοῖς ἀδελφοῖς καί τῷ Καθηγουμένῳ, ὅτι οἱ ἐχθροί ἐμοῦ τε καί τοῦ Υἱοῦ μου ἐπλησίασαν. Ὅστις οὖν ὑπάρχει ἀσθενής τῷ πνεύματι, ἐν ὑπομονῇ κρυβήτω, ἕως παρελθεῖν τόν πειρασμόν. Οἱ δέ στεφάνων μαρτυρικῶν ἐφιέμενοι, παραμενέτωσαν ἐν τῇ Μονῇ. Ἄπελθε οὖν ταχέως...’’.

Ὁ γέροντας, μετά ἀπό αὐτό, δέν στάθηκε οὔτε λεπτό. Ἀμέσως ξεκίνησε γιά τό μοναστήρι, τήν ἱερά Μονή Ζωγράφου, γιά νά ἐνημερώσει τούς πατέρες καί νά τούς μεταφέρει τίς ὁδηγίες τῆς Παναγίας. Φτάνοντας στήν Ἱερά Μονή, ὁ εὐλαβής καί ἐνάρετος γέροντας ζεῖ τό θαῦμα γιά δεύτερη φορά: Μπροστά στήν πύλη τοῦ Μοναστηριοῦ βλέπει ὄρθια τήν εἰκόνα τῆς Παναγίας τοῦ κελλιοῦ του, ἀπό τήν ὁποία καί ἄκουσε τήν φωνή τῆς Θεοτόκου!

Κρατῶντας, τώρα, στήν ἀγκαλιά του τήν θαυματουργή εἰκόνα τῆς Παναγίας, παρουσιάζεται ἐνώπιον τοῦ Ἡγουμένου καί τῶν πατέρων καί τούς λέει: Σεβαστοί μου πατέρες, ἡ Κυρία Θεοτόκος μοῦ ἀποκάλυψε, ὅτι οἱ ἐχθροί Της καί ἐχθροί τοῦ Υἱοῦ Της σέ λίγο καταφθάνουν στό Μοναστήρι. Ὅποιοι ἀπό τούς πατέρες καταλαβαίνουν, ὅτι δέν θά ἀντέξουν στό μαρτύριο, μέχρι νά ἡσυχάσουν τά πράγματα, ἄς κρυφτοῦν κάπου μακριά. Ὅσοι, ὅμως, πατέρες εἶναι ἕτοιμοι νά μιμηθοῦν τούς Μάρτυρες καί νά στεφανωθοῦν, ἄς παραμείνουν στό Μοναστήρι.

Οἱ πατέρες ἔπραξαν, ὅπως άκριβῶς ὥρισε ἡ Παναγία. Οἱ ἀσθενέστεροι κρύφθηκαν μέσα στό δάσος. Οἱ πιό δυνατοί, ὁ ἡγούμενος καί ἄλλοι 25 μοναχοί, παίρνοντας μαζί τους τήν θαυματουργό εἰκόνα τῆς Παναγίας κλείστηκαν στόν πύργο τῆς Μονῆς, περιμένοντας τούς ἐχθρούς Της.

Πράγματι, σέ λίγο κατέφθασαν οἱ ἀπεσταλμένοι τοῦ ἑνωτικοῦ αὐτοκράτορα καί τοῦ λατινόφρονα πατριάρχη Βέκκου, συνοδευόμενοι καί ἀπό ὁμάδα ἀπεσταλμένων τοῦ πάπα. Οἱ 26 ὁμολογητές τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως πατέρες δέν κάμφθηκαν οὔτε στιγμή ἀπό τίς ὑποσχέσεις καί τά καλοπιάσματα τῶν αἱρετικῶν. Ἀρνήθηκαν ἐξ ἀρχῆς νά συλλειτουργήσουν μέ τούς παπικούς καί τούς λατινόφρονες ’’δικούς μας’’. Ἐπέκριναν ἐντονώτατα τίς ἑνωτικές ἀπόπειρες καί κατεδίκασαν εὐθέως τίς πλάνες τῶν παπικῶν.

Σέ λίγο, ὁ πύργος τῆς Μονῆς παραδόθηκε στήν πυρά. Ἡ ὀργή τῶν ἑνωτικῶν καί τῶν παπικῶν ἀπεσταλμένων, διά τῆς πυρᾶς, ὁδήγησε τούς Ὁμολογητές πατέρες κατευθεῖαν στήν ἀγκαλιά τοῦ Τριαδικοῦ μας Θεοῦ. Ἀπό τόν πύργο τόν κατακαμένο σώθηκε μονάχα ἡ θαυματουργός εἰκόνα τῆς Παναγίας, πού ἀπό τότε τήν ἀποκαλοῦν ’’Χαίροβο’’ (στά Βουλγαρικά σημαίνει τό Χαῖρε τό Ἀρχαγγελικό). Αυτά συνέβησαν στίς 10 Ὀκτωβρίου 1274.

Ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ τούς Ὁμολογητές Ἱερομάρτυρες κάθε χρόνο στίς 10 Ὀκτωβρίου, τήν ἡμέρα, δηλαδή, τοῦ μαρτυρίου τους.

Ἡ θαυματουργός εἰκόνα τῆς Παναγίας μας, ἡ Παναγία τοῦ Χαίροβο, φυλάσσεται στήν Ι.Μ. Ζωγράφου, γιά νά μᾶς θυμίζει τήν στάση Της ἀπέναντι στούς αἱρετικούς καί τούς ’’δικούς μας’’ λατινόφρονες.

Ἀποκαλύψεις τῆς κ. Ἐλισάβετ Προδρόμου

γιά ὅσα συνέβησαν

στήν ψευδοσύνοδο τῆς Κρήτης (2016)

Απόσπασμα από ομιλία της Ελισάβετ Προδρόμου με τίτλο «THE DAY AFTER THE HOLY AND GREAT COUNCIL» στο Orthodox Christian Laity λίγο μετά την ψευδοσύνοδο, στην οποία η Προδρόμου παρουσιάζει τις εντυπώσεις της ως μέλος της αντιπροσωπείας του «Οικουμενικού» Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως! Αν και το βίντεο είναι γεμάτο ‘μαργαριτάρια’, εστιάζομαι στο σημείο όπου σχολιάζει την αναγνώριση των αιρέσεων ως «εκκλησίες». [από το 48:41]

***

«Όσον αφορά το θέμα της αποστολής της Εκκλησίας στον κόσμο σε σχέση με άλλες εκκλησίες, υπήρξε μία πάρα πολύ παρατεταμένη και εντονότατη αντιπαράθεση για το τι είναι η Εκκλησία, και για το αν η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και οι Προτεσταντικές Εκκλησίες είναι Εκκλησίες. Και αυτό ήταν [σ.σ. αρχίζουν τα γέλια από κάτω] πραγματικά εντυπωσιακό. Χωρίς να θέλω να δείξω ασέβεια θα μπορούσε να είναι και κωμικό, αλλά δεν είναι, είναι πραγματικό. Και ξέρετε κάτι; Δεν είμαστε οι μόνοι που έχουμε αυτού του είδους την συζήτηση. Θέλω να πω, και ο προηγούμενος πάπας είχε αναφερθεί στις Ορθόδοξες Εκκλησίες ως «αδελφές Εκκλησίες» αλλά «ελλειμματικές». Δεν είμαστε λοιπόν οι μόνοι ένοχοι επειδή κάποιοι από εμάς σκέφτονται με αυτόν τον τρόπο. …

Υπήρξε λοιπόν μια ζωηρή και πολύ έντονη αντιπαράθεση και τελικά επετεύχθη συναίνεση ότι αυτές είναι Εκκλησίες, ότι υπάρχει πλούσιο υλικό, αποδείξεις από κείμενα, Πατέρες, πρακτική, ότι αυτές είναι όντως Εκκλησίες.

Για ποιον άλλον λόγο όμως ήταν αυτό ενδιαφέρον; Διότι αυτό που ξεδιπλώθηκε μπροστά σε όλους να δουν ήταν ότι στον ευρύτερο χώρο της Ορθόδοξης Εκκλησίας υπάρχουν πραγματικά ισχυρές ανταγωνιστικές τάσεις τις οποίες εμείς θα ονομάζαμε - ξέρετε θα χρησιμοποιήσω την ορολογία της κοινωνικής επιστήμης - φονταμενταλιστές, συντηρητικοί και δεν ξέρω τι άλλο, μοντερνιστές ή προοδευτικοί. Είναι δύσκολο να διαλέξει κανείς την ανάλογη ονομασία.

Όσον αφορά όμως εκείνους που διαφωνούν στο να τους ονομάζουν Εκκλησίες, εκείνοι, ξέρετε, υιοθετούν μία υπερβολικά αυστηρή, αρνητική, αμυντική στάση και θα πρέπει κάπως να καταλάβει κανείς την αμυντική τους στάση. Οι Χριστιανοί αδελφοί μας δεν ήταν πάντα σωστοί απέναντί μας. Ξέρετε, μπορούμε να μιλήσουμε για την 4η σταυροφορία, ή για την σχετική απάθεια για όσα συνέβησαν κυρίως στους Ορθοδόξους Χριστιανούς στη Μέση Ανατολή. Γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν καν ότι υπήρχαν εκεί. Και οι Χριστιανοί αδελφοί μας εδώ στην Αμερική θα πρέπει να μας βοηθήσουν, όπως κι εμείς προσπαθούμε να τους βοηθήσουμε. Θέλω να πω είναι άμυνα.

Υπήρξε όμως αυτή η πραγματικά εντυπωσιακή στιγμή και η εξοχότητά σας ίσως να την θυμάται. Ένας μητροπολίτης από την Ελλάδα σηκώθηκε και είπε: Τι θα πω στο ποίμνιό μου όταν επιστρέψω; Ότι τους αναγνωρίζουμε ως «εκκλησίες»; Και ο Πατριάρχης* είπε: Πρόβλημά σου. [σ.σ. πάλι αρχίζουν τα γέλια από κάτω] Εσύ τους οδήγησες σε λάθος δρόμο οπότε τώρα θα πρέπει να το διορθώσεις.

Και πάλι βλέπουμε την ροή της συζήτησης, την αναβλητικότητα της συζήτησης. Νομίζω ότι αυτό ίσως είναι το μοναδικό ζήτημα το οποίο απασχόλησε το μεγαλύτερο μέρος της συνόδου. Τόνισε πάλι αυτό που νομίζω ότι όλοι πρέπει να αναγνωρίσουμε - και αυτό σίγουρα ισχύει για εμάς τους Ορθοδόξους στην Αμερική - ότι υπάρχουν αυτές οι ανταγωνιστικές τάσεις στην Εκκλησία. Οι της ακρίβειας, οι περισσότερο βιωματικοί, φονταμενταλιστές, μοντερνιστές, συντηρητικοί, παραδοσιακοί, που μας κάνουν να είμαστε όπως κάθε άλλη θρησκευτική παράδοση. Θέλω να πω, έχουμε ωριμάσει, μοιάζουμε με άλλες θρησκευτικές παραδόσεις με όλα τα καλά και όλα τα άσχημα. Έτσι λοιπόν για μένα αυτό ήταν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι. Είμαστε απίστευτα διαφορετικοί, με τρόπους που πολλές φορές δεν αναγνωρίζουμε ότι βοηθούν στο να εξηγήσουν γιατί το έργο της ενότητας και της εμπειρίας αυτής της ενότητας είναι περίπλοκο. …»

Τό λάθος μέ τό «Βόρεια» Μακεδονία

Γεώργιος Μπαμπινιώτης

Η «Μακεδονία» δεν είναι μόνο λέξη, είναι και έννοια. Και η παραχάραξη της σημασίας της λέξης συνιστά παραχάραξη τής ιστορικής πραγματικότητας. Σε όλα αυτά ήρθε η συμφωνία των Πρεσπών που επιδεινώνει τη σύγχυση. Υπό αυτό το πρίσμα θα ήταν προτιμότερη μια σύνθετη μονολεκτική ονομασία, όμως…

Αφορμή για τις σκέψεις που ακολουθούν μού έδωσε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση (από τις στήλες της «Καθημερινής») των συναδέλφων κ. Χαρίδημου Τσούκα και Βάσως Κιντή κατά πόσον η Μακεδονία αποτελεί ουσιαστικά έννοια ή λέξη και μάλιστα με αναφορά στον φιλόσοφο τής γλώσσας Λούντβιχ Βίτγκενσταϊν (Ludwig Wittgenstein). Στο παρόν κείμενο εκφράζω εν συντομία τις σκέψεις μου επί τού θέματος από γλωσσολογικής βεβαίως πλευράς που ίσως φωτίσουν κάποιες πτυχές τού γενικότερου προβλήματος τής γλωσσικής αντιμετώπισης τού «Μακεδονικού».

Στην ανάλυση της γλώσσας διακρίνουμε μεταξύ έννοιας, σημασίας, χρήσης, λέξης και νοήματος. Μιλώντας λ.χ. για δημοκρατία έχουμε σχηματίσει καθένας από μάς μια —πολύ συχνά— διαφορετική αντίληψη ως προς το περιεχόμενο αυτού που δηλώνει η λέξη δημοκρατία, δηλ. ως προς την έννοια της δημοκρατίας. Κι αυτό συνδέεται με την ιδεολογία, τις εμπειρίες, τις γνώσεις, τα συναισθήματα και τα βιώματά μας, τις αντιλήψεις μας εν γένει. Αρα ως προς τη δημοκρατία ως έννοια υπάρχει μια διακύμανση στη νοητική αντίληψη των ατόμων. «Μακεδονική»! «Μάς είπαν έναν μύθο σαν να είμαστε παιδιά» Πατήστε εδώ Σκοπός κάθε φυσικής γλώσσας (εννοούμε πάντοτε τους ομιλητές της γλώσσας), προκειμένου να εξασφαλισθεί η ακώλυτη κατά το δυνατόν επικοινωνία, είναι να δώσει στις έννοιες ένα συμβατικό δεσμευτικό (θεωρητικά) για όλους περιεχόμενο, να τις καταστήσει σημασίες. Επειδή όμως οι σημασίες είναι και αυτές άυλες νοητικές οντότητες (όπως και οι έννοιες) χρειάζεται πρακτικά να συνδεθούν με ορισμένη δήλωση με φθόγγους ώστε να είναι αισθητές και κοινωνίσιμες.

 Σημασία και μορφή συναποτελούν τη λέξη. Κάθε λέξη είναι συμβατικός συνδυασμός συγκεκριμένης σημασίας με συγκεκριμένη μορφή δήλωσης και υπ’ αυτή την έννοια κάθε λέξη είναι μοναδική. Η σημασία τής λέξης υποσυνείδητα συνήθως για τους ομιλητές και συνειδητά για τους γλωσσολόγους, ιδίως τους λεξικογράφους που καλούνται να ορίσουν τη σημασία κάθε λέξης στα ερμηνευτικά λεξικά, προκύπτει αφαιρετικά από τις χρήσεις τής σημασίας κάθε λέξης στο πέρασμα από τον λόγο (langue) στην ομιλία (parole). Το πώς χρησιμοποιεί η πλειονότητα των ομιλητών τη σημασία μιας λέξης, οι χρήσεις της στην ομιλία μας συνιστούν και τη σημασία της, όπως έγκυρα, αποδεικτικά και πειστικά μάς δίδαξε πάνω απ’ όλους ο Βίτγκενσταϊν.

 Το ενδιαφέρον τού μεγάλου φιλοσόφου τής γλώσσας προήλθε φυσικά από την άμεση σπουδαιότητα που έχουν οι λέξεις ως σημασίες για τις έννοιες και κατ’ επέκταση για τα νοήματα, που και τα δύο κατεξοχήν ενδιαφέρουν τους φιλοσόφους, και μάλιστα αυτούς τής αναλυτικής φιλοσοφίας η οποία στηρίζεται κατά πολύ στη γλώσσα. Περαιτέρω, επειδή κύριο χαρακτηριστικό τής γλώσσας είναι η οικονομία, όπως μάς δίδαξαν o ιδρυτής τής Νεότερης Γλωσσολογίας, ο Φερντινάντ ντε Σοσύρ (Ferdinand de Sausssure), και ο μεγάλος γλωσσολόγος τού γαλλικού στρουκτουραλισμού, ο Αντρέ Μαρτινέ (André Martinet), η λέξη ως λέξη μπορεί δυνάμει να δηλώνει περισσότερες από μία σημασίες, πράγμα που εξυπηρετεί την οικονομία τής γλώσσας, αφού με λιγότερες λέξεις (που ευκολότερα μπορούμε να μάθουμε και να ανακαλούμε στη μνήμη μας) δηλώνουμε περισσότερες σημασίες (πβ. λέξεις όπως διάθεση προϊόντων / συναισθημάτων, διάσταση στον χώρο (πλάτος, μήκος…) / απόψεων / συζύγων, αγωγή παιδιών / στο δικαστήριο κ.τ.ό.).

 Η κατανόηση στην επικοινωνία αυτής ή εκείνης τής σημασίας διασαφείται από το περιβάλλον τής χρήσης της, από τα συμφραζόμενα, σπάνιες δε είναι οι περιπτώσεις αμφισημίας (αν δεν είναι συνειδητή η επιδίωξή της). Τέλος, οι έννοιες συνάπτονται και συγκροτούνται στη νόηση μας σε νοήματα, τα οποία δηλώνονται στη γλώσσα με τη σύν-ταξη των σημασιών / λέξεων σε προτάσεις.

Οι προτάσεις αποδίδουν τα νοήματα, όχι οι λέξεις. Είναι λάθος να μιλάμε για «το νόημα μιας λέξης»! Η λέξη ως σημασία δηλώνει έννοια∙ νόημα δηλώνει η πρόταση (μόνο σε ελλειπτικές προτάσεις έστω και μία μόνο λέξη μπορεί να δηλώνει μια ολόκληρη πρόταση που δεν λέγεται αλλά «εννοείται» από τα συμφραζόμενα). Περνώντας στην ουσία τού θέματός μας —από πλευράς γλωσσικής επιστήμης επαναλαμβάνω—, ας έλθουμε στη χρήση τού όρου Μακεδονία. Είναι έννοια ή λέξη; Απάντηση: Είναι και έννοια και λέξη.

Λέγοντας δε λέξη εννοούμε σημασία με συμβατικό περιεχόμενο και συγκεκριμένες χρήσεις, αυτές που ορίζουν και τη σημασία της. Η σημασία αυτή είναι δεσμευτική για τους ομιλητές που έχουν μια γλώσσα ως μητρική, αλλά και για τους ξένους που χρησιμοποιούν τη λέξη αυτής τής γλώσσας ή τής γλώσσας από την οποία ξεκίνησε. Εν προκειμένω, ούτε οι Ελληνες ομιλητές μπορούν να χρησιμοποιούν τη λέξη Μακεδονία δηλώνοντας κάτι άλλο (π.χ. την Πελοπόννησο!) ούτε οι ξένοι μπορούν να χρησιμοποιούν την ελληνική λέξη Μακεδονία δηλώνοντας κάτι άλλο (π.χ. το κράτος των Σκοπίων!). Στο πεδίο τής έννοιας τα πράγματα διαφέρουν. Η έννοια ως έννοια, ως ατομική δηλ. σύλληψη που είναι κατά βάσιν, σύλληψη μη συμβατική και δεσμευτική, μπορεί να ποικίλλει. Μπορεί οι Σκοπιανοί λ.χ. να έχουν μάθει να εννοούν ως Μακεδονία και να ταυτίζουν με αυτή την έννοια μια γεωγραφική περιοχή που καλύπτει όλη την έκταση τής πατρίδας τους, έχοντας αυθαίρετα, ανιστορικά, υστερόβουλα και προπαγανδιστικά καλλιεργήσει στη χώρα τους και γενικότερα μια τέτοια αντίληψη τής έννοιας Μακεδονία (με δική μας αδράνεια και δικές μας παραλείψεις, είναι αλήθεια).

Αντιθέτως οι Ελληνες, εξοικειωμένοι με την έννοια τής Μακεδονίας διαχρονικά ως μιας περιοχής που αντικειμενικά, ιστορικά και εθνικά ανήκε και ανήκει στην Ελλάδα και στον Ελληνισμό έχουν άλλη αντίληψη και βίωση τού περιεχομένου αυτής τής έννοιας. Ετσι γίνεται αντιληπτή και η αυθόρμητη ειλικρινής αντίδραση και αγανάκτηση των Ελλήνων, όταν στην ιστορικά τεκμηριωμένη έννοια τής Μακεδονίας δίνεται ένα άλλο περιεχόμενο, μια άλλη έννοια.

Η λέξη Μακεδονία ως ονομασία έγινε όχημα δήλωσης μιας άλλου περιεχομένου έννοιας. Αυτό δεν μπορεί παρά να χαρακτηρισθεί «παραχάραξη τής ιστορικής πραγματικότητας»

 Περνώντας από την έννοια στη λέξη, το πρόβλημα οξύνεται όταν μια διαφορετικού (γεωγραφικού, εθνικού, πολιτισμικού, ιστορικού) περιεχομένου έννοια δηλώθηκε από τους κατοίκους των Σκοπίων με μια λέξη, τη λέξη Μακεδονία, η οποία και στην προέλευσή της (παράγεται από την αρχαία λέξη Μακεδών / Μακεδνός) και στην ιστορική διαδρομή της και στη χρήση της εντός και εκτός Ελλάδος, ακόμη και εντός και εκτός ελληνικής γλώσσας συνδέθηκε πάντοτε με την βόρεια Ελλάδα.

 Μόνο τεχνητά και ως προϊόν πολιτικών σκοπιμοτήτων σε πολύ νεότερα χρόνια (κατά τη δημιουργία τής Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας τής Γιουγκοσλαβίας από τον Τίτο το 1946) συνδέθηκαν τα Σκόπια με τη λέξη Μακεδονία («Δημοκρατία τής Μακεδονίας»).

Αυτό που συνέβη δηλ. εθνικά και γλωσσικά είναι ότι η λέξη Μακεδονία, τεχνητά και εκ των (πολύ όψιμων) υστέρων, μετετράπη και χρησιμοποιήθηκε ως λέξη ονομασίας πλέον δηλώνοντας μιαν άλλη έννοια, αυτήν που είχαν στο μυαλό και στις προθέσεις τους οι Σκοπιανοί.

 Ετσι η λέξη Μακεδονία ως ονομασία έγινε όχημα δήλωσης μιας άλλου περιεχομένου έννοιας. Αυτό δεν μπορεί παρά να χαρακτηρισθεί «παραχάραξη τής ιστορικής πραγματικότητας», ξεκινώντας όπως εξηγώ ως «παραχάραξη» τής σημασίας μιας λέξης, τής λέξης Μακεδονία, που δήλωνε και δηλώνει ένα άλλο περιεχόμενο, μιαν άλλη έννοια, τη βόρεια ελληνική Μακεδονία.

Τέλος, προσθέτοντας (όπως έγινε με τη Συμφωνία των Πρεσπών) στην παραχαραγμένη έννοια –λέξη– ονομασία «Μακεδονία» τής χώρας των Σκοπίων το γεωγραφικό επίθετο βόρεια (Βόρεια Μακεδονία) επιδεινώνεις τη σύγχυση εννοιών – λέξεων – ονομασιών (φανερή και σε πρακτικά ακόμη ζητήματα εμπορικής ονομασίας), αφού Βόρεια Μακεδονία είναι για την Ελλάδα και τον κόσμο το βόρειο γεωγραφικό τμήμα τής Ελλάδος, η ελληνική Μακεδονία.

Εκτός αν την ελληνική Μακεδονία (οι Έλληνες πλέον αντί των Σκοπιανών που είχαν το πρόβλημα…) την ονομάσουμε εμείς πια και την χαρακτηρίσουμε διαφορετικά και τραγελαφικά: Νότια Μακεδονία! ή Μακεδονία τής Ελλάδος! Ή Ελληνική Μακεδονία!

Ολα αυτά θα αποφεύγονταν κατά το δυνατόν, έστω τώρα εκ των υστέρων που ετέθησαν στην επώδυνη και βεβιασμένη διαπραγμάτευση των Πρεσπών, αν δεχόμαστε να δοθεί τουλάχιστον μια σύνθετη μονολεκτική ονομασία (π.χ. Σλαβομακεδονία ή έστω και το παροδηγητικό Βορειομακεδονία) και όχι μια σύνθετη περιφραστική ονομασία (Βόρεια Μακεδονία) στην οποία το αυτοτελές α’ συνθετικό (Βόρεια) μπορεί εύκολα να παραλείπεται, αφήνοντας πονηρά να αναδεικνύεται το επιθυμητό από τους Σκοπιανούς απλό Μακεδονία! (Ενισχυόμενο και από την προβλέψιμη αχρησία τού όρου Βόρειος Μακεδόνας που δεν θα χρησιμοποιεί κανένας Σκοπιανός, επιλέγοντας το απλό Μακεδόνας).

Αυτά συμβαίνουν όταν έννοιες, σημασίες, λέξεις, ονομασίες και νοήματα συγχέονται κατά την αντιμετώπιση μείζονων εθνικών θεμάτων χωρίς την απαιτούμενη γνώση και την καβαφική «περίσκεψιν».

* Ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης είναι καθηγητής της Γλωσσολογίας, πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών

ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΙΔΗΣΗ

Ἐκοιμήθη ἡ ἀδ. Μαρία, χήρα Θεοφάνους Σπυροπούλου

Χθές τά μεσάνυκτα πληροφορηθήκαμε τήν κοίμηση τῆς ἀγαπητῆς μας ἀδελφῆς Μαρίας, χήρας Θεοφάνους Σπυροπούλου. "Ἔφυγε" ἀπό κοντά μας πλήρης ἡμερῶν. Πρόκειται γιά τή θυγατέρα τῆς Κτητορίσσης τοῦ Ναοῦ στόν ὁποῖο φιλοξενεῖται ἐδῶ καί ἕνα χρόνο ἡ νεοπαγής Ἐνορία τῶν εὐσεβῶν πιστῶν τῆς Κορινθίας. Ἡ κεκοιμημένη ἀδελφή μας μόλις πρίν λίγες ἑβδομάδες, ἀμέσως μετά τήν κοίμηση τοῦ συζύγου της ἀδ. Θεοφάνη, εἶχε μεταφερθεῖ ἀπό τήν μόνιμη κατοικία της πού βρίσκεται πλησίον στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου Ξυλοκερίζης, στήν Κρήτη, κοντά στό μοναχοπαίδι της τόν ἀγαπητό Ἀνδρέα. Ὑπέφερε ἀπό πολλές ἀσθένειες καί ἦταν γιά μεγάλο διάστημα σχεδόν κατάκοιτη, τελευταίως καί ἐξαιτίας κατάγματος στό ἰσχίο. Ὅλα τά ἀντιμετώπιζε μέ ὑπομονή καί τήν προσευχή πού δέν παρέλειπε, μέ τό κομβοσχοίνι πάντοτε στό χέρι της. Ἀγαποῦσε ἰδιαιτέρως καί προσευχόταν γιά τήν οἰκογένεια τοῦ μονάκριβου παιδιοῦ της. Συχνά θυμόταν καί ἀναφερόταν στή μακαριστή Νεκταρία μοναχή, κατά σάρκα μητέρα της, μέ δάκρυα στά μάτια. Μεγάλη ὑπῆρξε ἡ χαρά της καί ἡ συμπαράστασή της γιά τή λειτουργία τοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου ὡς Ἐνορίας καί ὅποτε μποροῦσε ἐκκλησιαζόταν μαζί μας, μέ εὐλάβεια καί κατάνυξη. Ὁ Ἐφημέριος τῆς Ἐνορίας τήν κοινωνοῦσε συχνά. Προφανῶς ἡ κοίμηση τοῦ συζύγου της ἐπίσπευσε καί τήν δική της "ἔξοδο", ἀφοῦ μόλις πρίν τρεῖς ἑβδομάδες ἔγιναν στό Ναό μας τά Σαράντα τοῦ μακαριστοῦ συζύγου της. Ὁ Θεός νά τήν ἀναπαύση μετά δικαίων. Καλό Παράδεισο, ἀδελφή Μαρία! Σέ εὐχαριστοῦμε γιά ὅλα!

Υ.Γ. Ἡ Ἐξόδιος Ἀκολουθία τῆς ἀδ. Μαρίας θά τελεσθεῖ τήν Παρασκευή 21 Ἰουλίου/3 Αὐγούστου στίς 6 μ.μ. στόν Ἐνοριακό μας Ναό (Ἁγ. Νεκτάριος Ξυλοκερίζης Κορινθίας) καί ἐν συνεχεία ἡ ταφή στό Κοιμητήριο τῆς Κοινότητος Ξυλοκερίζης.

Δ.Ι.Κ

Μία χαρακτηριστική φωτογραφία μέ τήν ἀείμνηστη ἀδελφή μας Μαρία στό κέντρο
περιτριγυρισμένη ἀπό τόν Ἐφημέριο καί τούς συν-ἐνορίτες της.
ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ!