Ὁμιλία τοῦ Διαχειριστοῦ μας

περί τῶν Ἁγίων Νεομαρτύρων τοῦ Πόντου

σέ ἐκδήλωση τῆς "Μικρασιατικῆς Στέγης Κορίνθου"

Κατόπιν προτάσεως τῆς Προέδρου τῆς Μικρασιατικῆς Στέγης Κορίνθου κ. Βασιλικῆς Εὐστρατιάδου, συντ/χου Δασκάλας, ἀνετέθη στόν κ. Δημήτριο Κάτσουρα, Θεολόγο, ἡ ἐκφώνηση ὁμιλίας στήν καθιερωμένη ἐτήσια ἐκδήλωση τοῦ συγκεκριμένου Συλλόγου, γιά τήν κοπή τῆς Βασιλειόπιττας καί τήν παρουσίαση τοῦ Ἡμερολογίου τοίχου τῆς "Στέγης" ἀφιερωμένου στόν Πόντο (ἐξ ἀφορμῆς τῆς συμπληρώσεως 100ετίας ἀπό τήν Γενοκτονία τοῦ Ποντακοῦ Ἑλληνισμοῦ), μέ θέμα τούς Νεομάρτυρες τοῦ Πόντου.

Ἡ αἴθουσα στήν ὁποία πραγματοποιήθηκε ἡ ἐκδήλωση ἦταν κατάμεστη καί μέ πολλούς ὀρθίους. Μεταξύ τῶν παρευρισκομένων κατοίκων τῆς Ἰωνίας Κορίνθου καί γενικότερον τῆς πόλεως τῆς Κορίνθου καί ἄλλων περιοχῶν τῆς Κορινθίας, παρέστησαν ἐκπρόσωποι τῶν Ἀρχῶν, ὁπως ὁ Κορίνθιος ὑφυπουργός κ. Χρ. Δήμας, οἱ Κορίνθιοι Βουλευτές κ. Ν. Ταγαράς, κ. Μαριλένα Σούκουλη καί κ. Ψυχογυιός, Περιφερειακοί καί Δημοτικοί Σύμβουλοι, Πρόεδροι Συλλόγων τῆς περιοχῆς καί ἐξ Ἀθηνῶν, ἐκπαιδευτικοί κ. ἄ.

Σύμφωνα μέ τό Πρόγραμμα τῆς ἐκδηλώσεως, ἡ Χορωδία (ἐνηλίκων) τῆς Μικρασιατικῆς Στέγης παρουσίασε παραδοσιακά Κάλαντα ἀπό διάφορες περιοχές τῆς Χώρας μας, τό Χορευτικό Τμῆμα τῶν νέων καί νεανίδων χόρεψε παραδοσιακούς χορούς τοῦ Πόντου, ἐνῶ ἡ Πρόεδρος τῆς Στέγης παρουσίασε μέ τή βοήθεια προβολῆς σχετικῶν διαφανειῶν, τό νέο ἐξαιρετικό Ἡμερολόγιο τοίχου τοῦ νέου ἔτους (2020), στό ὁποῖο παρουσιάζεται, κατά τό δυνατόν, μέ προσεγμένο καί καλαίσθητο τρόπο καί ἀποτέλεσμα, ἡ ἱστορία τοῦ ἐνδόξου καί μαρτυρικοῦ Πόντου. Ἐπίσης, τέλος, ἔγινε ἐπίδοση ἀναμνηστικῶν διπλωμάτων στούς ἐπιτυχόντες στά ΑΕΙ καί ΤΕΙ μαθητές, ἀπογόνους Μικρασιατῶν τῆς Κορίνθου.

Τό πυκνό ἀκροατήριο, μεταξύ τῶν ὁποίων καί πολλοί νέοι καί νέες, παρηκολούθησε μέ ὑποδειγματική ἡσυχία καί ἀμείωτη προσοχή τήν ὁμιλία τοῦ Διαχειριστοῦ μας. Ἰδιαίτερα δέ συγκινητική ἦταν ἡ ἔκφραση, μετά τό πέρας τῆς ὁμιλίας, τῶν εὐχαριστηρίων λόγων ἐκτιμήσεως καί ἀγάπης, τούς ὁποίους ἐξέφρασαν πρός τόν ὁμιλητή οἱ παρευρισκόμενοι πολλοί συμπολίτες καί γείτονές του (στήν προσφυγική Ἰωνία Κορίνθου).

Ὁ ὁμιλητής ἀφιέρωσε τήν ὁμιλία του στή μνήμη τῆς ἀειμνήστου γιαγιᾶς του (ἀπό τήν μητέρα του) Καλλίστης μοναχῆς, κατά κόσμον Καλλιόπης Τεκάκη, τό γένος Νικολαΐδη (+2003), καταγομένης ἐκ τῆς Τραπεζοῦντος τοῦ Πόντου. Μετά τό πέρας τῆς ἐκδηλώσεως, ὅλοι οἱ παρευρισκόμενοι κεράστηκαν ἀπό τά μέλη τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου τῆς Στέγης, πέραν τοῦ κομματιοῦ ἀπό τήν κοπεῖσα Βασιλειόπιττα, καί μέ τό παραδοσιακό γλύκισμα "ἰσλί", τό ὁποῖο κάθε χρόνο τέτοιες ἡμέρες παρασκευάζουν γι' αὐτό τόν σκοπό.

 Ἀκολουθεῖ φωτογραφικό ρεπορτάζ καί ἐν συνεχείᾳ τό πλῆρες κείμενο τῆς ὁμιλίας τοῦ Διαχειριστοῦ μας στήν ἀνωτέρω ἐκδήλωση.

Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΟΥ ΜΑΣ

Νεομάρτυρες. Ἀκόμη μία δόξα τοῦ Πόντου!

Σεβαστοί καί ἀγαπητοί προσκεκλημένοι, ἀγαπητό Διοικητικό Συμβούλιο τῆς Μικρασιατικῆς Στέγης Κορίνθου, φίλοι συμπολίτες,

Ἔχω τήν τιμή στό πλαίσιο τῆς σημερινῆς ἐκδηλώσεως νά σᾶς παρουσιάσω συνοπτικά μία θαυμαστή καί πολύτιμη πτυχή τῆς νεώτερης Ἱστορίας τοῦ Πόντου: Τούς ἁγίους Νεομάρτυρες!

Εἶμαι χαρούμενος καί συγκινημένος πού βρίσκομαι σέ αὐτό τό βῆμα καί ἰδιαιτέρως διότι τό θέμα τῆς σύντομης ὁμιλίας μου ἀφορᾶ στήν ἔνδοξη καί ἀλησμόνητη Πατρίδα τῆς ἀείμνηστης γιαγιᾶς μου, κυρά- Καλλιόπης Τεκάκη, τό γένος Νικολαΐδη, ἡ ὁποία γεννήθηκε στήν περιλάλητη Τραπεζούντα τοῦ Πόντου καί τό 1922 ἦλθε στήν πόλη μας καί ἐγκαταστάθηκε ἐδῶ, στόν προσφυγικό Συνοικισμό.

Γιά τήν καλύτερη ἐκ μέρους σας παρακολούθηση, ὅσων ἔχω τήν τιμή στή συνέχεια νά σᾶς παρουσιάσω, σημειώνω εἰσαγωγικά ὅτι θά ἀναφερθῶ, ὅσο πιό συνοπτικά μπορῶ, στά ἑξῆς:

α) Ποιοί ὀνομάζονται καί εἶναι Nεομάρτυρες,

β) Περί ἐξισλαμισμοῦ καί κρυπτοχριστιανῶν (γιά νά κατανοηθεῖ τό πλαίσιο ἐντός τοῦ ὁποίου ἀνεδείχθησαν οἱ Nεομάρτυρες),

γ) Ἡ σημασία τῶν Nεομαρτύρων καί τά στάδια τῆς ὁμολογίας τους, καί

δ) Ἐνδεικτική ἀναφορά σέ μία χαρακτηριστική περίπτωση ἑνός Nεομάρτυρος τοῦ Πόντου, ἐπιλεγμένη ἀπό τό Συναξαριστή τῶν νεομαρτύρων, τόν ὁποῖο σημειωτέον ὅτι συνέγραψε, μαζί μέ ἄλλους τρεῖς ὁσίους ἐκκλησιαστικούς ἄνδρες, ἕνας συμπατριώτης μας καί "ἀλείπτης" Nεομαρτύρων, ὁ Ἅγιος Μακάριος Ἀρχιεπίσκοπος Κορίνθου, ὁ Νοταρᾶς.

ΟΙ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ

 Οἱ νεομάρτυρες εἶναι οἱ ἅγιοι μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖοι "ἄθλησαν"- μαρτύρησαν, κυρίως κατά τήν περίοδο μετά τήν ἅλωση τῆς Πόλεως, δηλαδή τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας, μέχρι τήν ἀπελευθέρωση καί ἀργότερα (μέχρι τίς νεώτερες γενοκτονίες). Ὅσο δέ άφορᾶ ἄλλους ὀρθοδόξους λαούς, πού ἔζησαν κάτω ἀπό ὁλοκληρωτικά καθεστῶτα, καί μέχρι σήμερα.

Νεομάρτυρες, λοιπόν, καί ὄχι ἁπλῶς μάρτυρες ἀποκαλοῦνται πρός διάκριση ἀπό τούς μάρτυρες τῆς ἀρχαίας χριστιανοσύνης καί προφανῶς διακρίνονται ἀπό τούς ἐθνομάρτυρες. Οἱ πρῶτοι, στό δίπτυχο "πίστη καί πατρίδα" ἔριχναν τό βάρος στήν Πίστη καί διακρίνονταν για τήν πνευματικότητά τους ἀλλά καί τήν ἁγιότητά τους, ἡ ὁποία ἐπιβεβαιωνόταν ἀπό θαυμαστά σημεῖα πού συνόδευαν τό μαρτύριό τους. Οἱ δεύτεροι, οἱ ἐθνομάρτυρες, ἔριχναν τό βάρος στήν Πατρίδα.

Παρότι καί τῶν δύο ὁμάδων ἡ θυσία ἦταν προσφορά στή στήριξη καί τήν ἐλευθερία τοῦ Γένους, ἡ θυσία τῶν Νεομαρτύρων ἦταν ὁμολογία τῆς Πίστεως. Ἐξάλλου τό μαρτύριο τῶν νεομαρτύρων δείχνει καί ἐπιβεβαιώνει τή συμμετοχή τῆς Ἐκκλησίας στήν πνευματική ἀντίσταση, τήν ἑνότητα καί τήν ἐνίσχυση τοῦ Γένους ἐναντίον τοῦ τυράννου.

Ἦταν συνήθως νέοι, διαφόρων ἐπαγγελμάτων, πού εἴτε ἀρνοῦνταν τόν βίαιο ἐξισλαμισμό ἤ τόν ἀπέβαλλαν μετά ἀπό ἐξόμωσή τους. Οἱ περισσότεροι ἦταν πρώην ἐξομώτες, οἱ ὁποῖοι παρουσιάζονταν στόν τόπο πού εἶχε γίνει ἡ ἀλλαξοπιστία τους καί μέ παρρησία δήλωναν δημοσίως ὅτι ἐπιστρέφουν στήν Ὀρθοδοξία, μέ συνέπεια τό μαρτύριό τους.

Ἡ στάση τῶν Νεομαρτύρων ἦταν ἡ πιό συνεπής, πρός τήν Πίστη καί ἡ πιό ἀποτελεσματική, ἀπέναντι στόν κατακτητή, ἀντίσταση. Δέν ἀπαιτοῦσαν θυσίες ἄλλων. Θυσίαζαν οἱ ἴδιοι τόν ἑαυτό τους. Δέν ἐφάρμοζαν τό "σφάξε με, Ἀγά μου, ν' ἁγιάσω", ὅπως ἐπιπόλαια κάποιοι θά θεωροῦσαν. Συνέχιζαν τήν παράδοση τῶν ἀρχαίων μαρτύρων, ἡ δέ στάση τους ἦταν μία ἠχηρή ἀπόρριψη τοῦ κατακτητή καί μία ἐπιβεβαίωση τῆς ὑπεροχῆς τῆς Πίστεως πού ὁμολογοῦσαν.

Οἱ Νεομάρτυρες δέν "αὐτοκτονοῦσαν", ἀλλά συνειδητῶς γίνονταν τό ἀνάχωμα στήν μεγάλη ἀπειλή καί πληγή τοῦ ἐξισλαμισμοῦ. Μή λησμονοῦμε ὅτι, τουλάχιστον τότε, ἐξισλαμισμός σήμαινε ἄρνηση τῆς ἰδιότητος τοῦ ὀρθοδόξου χριστιανοῦ ἀλλά καί τῆς ἰδιότητος τοῦ Ἕλληνα καί προσχώρηση στήν πλευρά τῶν κατακτητῶν.

Ὅσο κι ἄν ἀκούγεται περίεργο γιά τή σημερινή ἐποχή, οἱ Νεομάρτυρες δέν εἶχαν ὡς κίνητρο τό μίσος ἐναντίον τῶν ἀλλοπίστων, ἀλλά τήν ἀγάπη γιά τόν Χριστό καί τούς ἀνθρώπους. Γι' αὐτό μερικές φορές τό μαρτύριό τους καί ἡ στάση τους συγκινοῦσε τούς ἀντιπάλους τους, ἀκόμη καί τούς δημίους τους! Ἐπιπλέον, γνώριζαν καί πίστευαν στήν ἐνίσχυση πού προκαλοῦσε τό παράδειγμά τους καί τή δυναμική πού ἀσκοῦσε τό μαρτύριό τους στίς ψυχές τῶν ὑποδούλων συνανθρώπων καί ὁμοπίστων τους.

Οἱ βίοι καί τό μαρτύριο τῶν Νεομαρτύρων ἦταν τό συναξάρι πού στήριζε τό Γένος. Ἡ συμβολή τους ἦταν καθοριστική γιά τό φρόνημα τῶν ὑποδούλων καί δοκιμαζόμενων ἤ διωκόμενων ὀρθόδοξων Ἑλλήνων. Ἡ Ἐκκλησία (τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο), συνήθως χωρίς κἄν ἐπίσημες ἀνακηρύξεις, πού ἄλλωστε δέν ἦταν πάντοτε ἐφικτές, τούς τιμοῦσε ὡς Ἁγίους ἀμέσως μετά τό μαρτύριό τους. Δικαίως δέ, θεωρήθηκαν ἀπό ἔγκριτους ἱστορικούς ὡς "ἀγωνιστές τῆς πίστης καί τῆς ἐλευθερίας".

ΕΞΙΣΛΑΜΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΚΡΥΠΤΟΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ

Ὅπως ἤδη ἀναφέρθηκε, οἱ ἐξισλαμισμοί ἦταν μεγάλη πληγή γιά τό Γένος μας. Ἡ ἀλλαξοπιστία μπορεῖ νά μήν ἐπιβλήθηκε, ἀλλά πρακτικῶς οἱ πιέσεις ἦταν μεγάλες. Ὑπῆρχαν δέ, οἱ περιπτώσεις τῶν ἀκούσιων ἐξισλαμισμῶν, πού ἦταν καί οἱ περισσότερες, ἀλλά καί ἐκεῖνες τῶν ἑκούσιων ἐξισλαμισμῶν, ἀφοῦ τό δέλεαρ ἦταν μεγάλο. Ὅσοι ἀλλαξοπιστοῦσαν γίνονταν αὐτομάτως ἀπό δοῦλοι κύριοι, μέ ὅ,τι αὐτό συνεπαγόταν. Ἡ χειρότερη μορφή ἐξισλαμισμοῦ γινόταν μέ τό παιδομάζωμα καί τόν γενιτσαρισμό, ἱστορική πραγματικότητα πού μνημονεύεται ἀκόμη καί σήμερα σάν ἀποτρόπαιη ἔννοια.

Ἀξίζει νά ἀναφερθεῖ ὅτι σέ ἄλλες ὁμάδες ὑποδούλων, ὅπως οἱ Βόσνιοι, οἱ Κροάτες καί οἱ Ἀλβανοί οἱ ἐξισλαμισμοί ἔλαβαν μεγάλη ἔκταση, μέ σημαντικά ἀποτελέσματα καί ἐπιπτώσεις γι' αὐτούς καί τήν πορεία τους μέχρι σήμερα. Ἔχει ἐπίσης ἰδιαίτερη σημασία, ὁ ρόλος τῶν ἐξισλαμισμῶν, κατά τίς χρονικές περιόδους πού οἱ ἰδιότητες τοῦ Ἕλληνα καί τοῦ Χριστιανοῦ ἦταν ταυτισμένες, σέ ἱστορικούς Ἑλληνικούς τόπους, ὅπως ἡ Κύπρος, γιά τή δημιουργία μειονοτήτων, οἱ ὁποῖες, μετά τή δημιουργία τῶν νεώτερων ἀνεξαρτήτων ἐθνικῶν Κρατῶν, μεταλλάχτηκαν, καθόλου τυχαῖα, σέ ἐθνικές μειονότητες, μέ τίς γνωστές συνέπειες (βλ. περίπτωση "Τουρκοκυπρίων").

Ἐκτός, ὅμως, ἀπό τόν ἐξισλαμισμό μία ἀκόμη πληγή γιά τό Γένος ἀποτέλεσε, ἀρχικά τουλάχιστον, καί τό φαινόμενο τοῦ κρυπτοχριστιανισμοῦ. Κρυπτοχριστιανοί ὀνομάστηκαν ὅσοι ρωμηοί, κυρίως στή Μικρά Ἀσία, ἀλλά καί τόν Πόντο, μπροστά στά δεινά καί τήν ἐξόντωση τῶν Τούρκων, προτιμοῦσαν νά ἀσπάζονται ἐξωτερικά τόν ἱσλαμισμό, παραμένοντας μυστικά-ἐσωτερικά πιστοί στήν πνευματική-θρησκευτική Παράδοσή τους.

Γιά τήν Ἐκκλησία, αὐτό τό φαινόμενο ἦταν ἕνα θεολογικό πρόβλημα, ἀλλά καί στούς ἴδιους τούς κρυπτοχριστιανούς ἦταν βάρος μεγάλο, ἀφοῦ δέν μποροῦσαν νά εἶναι καί νά θεωροῦνται οὔτε τό ἕνα (χριστιανοί), οὔτε τό ἄλλο (μουσουλμάνοι). Μέ τήν ἐξάπλωσή του, τό φαινόμενο ἀντιμετωπίσθηκε ἀπό τήν πλευρά τῆς Ἐκκλησίας μέ φιλάνθρωπο τρόπο, κατ' οἰκονομίαν, ὅπως λέγεται στή γλώσσα τῶν Κανόνων Της καί οἱ κρυπτοχριστιανοί ἐνισχύονταν καί ἐξυπηρετοῦνταν "κρυφά".

Χαρακτηριστικό καί ἐνδεικτικό τοῦ δυναμισμοῦ τῶν κρυπτοχριστιανῶν εἶναι τό γεγονός ὅτι μετά τήν ἔκδοση τοῦ Σουλτανικοῦ Διατάγματος τοῦ 1856, τοῦ "Χάττι Χουμαγιούν", καί τήν μέ αὐτό παραχώρηση θρησκευτικῶν ἐλευθεριῶν στίς διάφορες μειονότητες τῆς Τουρκίας, χιλιάδες χριστιανικές οἰκογένειες τοῦ Πόντου, φανέρωσαν τή χριστιανική τους Πίστη.

Ὄπως παρατηρεῖ ὁ σπουδαῖος ἱστορικός καί Θεολόγος, Καθηγητής τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, ἀείμνηστος π. Γεώργιος Μεταλληνός, "τό φαινόμενο τοῦ κρυπτοχριστιανισμοῦ εἶναι μοναδικό  στήν παγκόσμια ἱστορία τῶν θρησκευμάτων καί ἀποδεικνύει τήν ταύτιση τοῦ Ἑλληνισμοῦ μέ τήν Ὀρθοδοξία καί τή δύναμη τῆς Πίστης τοῦ Ἕλληνα". Ἄς σημειωθεῖ ὅτι, ὅπως ἐκτιμᾶται, ἀκόμη καί σήμερα ἐντοπίζεται αὐτό τό φαινόμενο στήν Τουρκία καί ὑπάρχει σέ διάφορα μέρη τῆς γειτονικῆς χώρας σημαντικός ἀριθμός κρυπτοχριστιανῶν.

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΟΜΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥΣ

Ὑπολογίζεται ὅτι μετά τήν Ἅλωση τῆς Πόλεως ἀναδείχθηκαν περίπου 35.000  Νεομάρτυρες, δηλαδή νέοι Ἅγιοι μάρτυρες τῆς ὀρθοδόξου Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας. Πρόκειται πράγματι γιά νέο "νέφος μαρτύρων" πού κοσμεῖ τό πνευματικό στερέωμα τῆς Ὀρθοδοξίας.

Ἄν ἀναλογισθοῦμε ὅτι, γιά τήν Ὀρθοδοξία καί τήν Ἐκκλησία, οἱ πρῶτοι στήν τιμή καί κατ' ἐξοχήν ἅγιοι εἶναι οἱ μάρτυρες, τότε θά ἐννοήσουμε πόσο σημαντικό εἶναι στά νεώτερα χρόνια καί τή νεώτερη ἐκκλησιαστική Ἱστορία νά ἀναδεικνύονται τέτοιοι καί τόσοι Ἅγιοι, πού ἀποτελοῦν, ὅπως καί οἱ ἀρχαῖοι ἅγιοι μάρτυρες, τή βάση τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ Εὐαγγελίου τήν τελείωση!

Χαρακτηριστικά καί συγκλονιστικά συνάμα εἶναι, ὅσα σχετικῶς ἐπισημαίνει ὁ σπουδαῖος Δογματολόγος καί ἀείμνηστος Δάσκαλός μας π. Ἰωάννης Ρωμανίδης: "Οἱ Ἅγιοι δείχνουν ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί ἡ Ὀρθόδοξη θεολογία ἔχουν ἀποτελέσματα....Ὅταν μία Ἐκκλησία ὁδηγῆ τόν ἄνθρωπο στήν ἁγιότητα, τότε διακρίνεται γιά τήν ἐπιτυχία, διαφορετικά εἶναι ἀποτυχημένη. Θεολογία πού δέν «παράγει» Ἁγίους, δέν εἶναι Ὀρθόδοξη....Ὅταν ἕνας μάρτυρας κατά τούς ἀρχαίους διωγμούς καί ἕνας Νεομάρτυρας κατά τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας ἄντεχε τά βασανιστήρια καί δέν ἠρνεῖτο τόν Χριστό, αὐτό ἦταν δείγμα ὅτι ἡ πίστη του ἦταν ὀρθή καί αὐτό ἦταν τό μεγαλύτερο κήρυγμα"!

Ὅσο γιά τά στάδια τῆς ὁμολογίας τῶν Νεομαρτύρων, κυρίως αὐτῶν πού ἦταν πρώην ἐξομώτες, αὐτά τά παρουσιάζει ἐξαιρετικά ὁ ἱερός Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης στό "Νέο Μαρτυρολόγιό" του, ὅπου ἀναφέρει ὅτι πρῶτα πήγαιναν σέ ἔμπειρο καί ἐνάρετο Πνευματικό στόν ὁποῖο ἐξομολογοῦνταν τήν ἄρνησή τους, τίς ἄλλες ἁμαρτίες τους καί φανέρωναν τόν σκοπό τους γιά τό μαρτύριο. Ἔπειτα, ζητοῦσαν τή χρίση μέ ἅγιο μῦρο, ὅπως προβλέπει ἡ Τάξη τῆς Ἐκκλησίας. Στή συνέχεια, ἀποσύρονταν σέ ἡσυχία καί ἀσκοῦνταν μέ νηστεία, ἀγρυπνία, προσευχή καί δάκρυα γιά τήν ἄρνησή τους καί ζητοῦσαν τή Θεία ἐνίσχυση γιά τό μαρτύριο, πρός καταισχύνη τοῦ διαβόλου καί τῶν ὑπηρετῶν του. Κατόπιν, κοινωνοῦσαν τῶν ἀχράντων Μυστηρίων μέ κατάνυξη καί εὐλάβεια καί τέλος πήγαιναν στόν τόπο τῆς ἀρνήσεως γιά νά ἀρνηθοῦν τήν ψεύτικη θρησκεία, νά ὁμολογήσουν τόν Χριστό ὡς μόνο ἀληθινό Θεό καί μέ αυτή τήν ὁμολογία νά χύσουν τό αἶμα τους καί νά πεθάνουν σ' αὐτήν.

Η ΔΟΞΑ ΤΩΝ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΩΝ ΣΤΟΝ ΕΝΔΟΞΟ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΚΟ ΠΟΝΤΟ

Ὁ Πόντος ἔχει Ἀποστολική Χριστιανική Παράδοση. Δέχθηκε τόν εὐαγγελισμό του ἀπό τούς αὐταδέλφους Ἁγίους Ἀποστόλους Ἀνδρέα τόν Πρωτόκλητο καί Πέτρο τόν πρωτοκορυφαῖο. Ἀνέδειξε πλῆθος Ἁγίων Μαρτύρων, Ἱεραρχῶν καί Ὁσίων στή μακραίωνη ἱστορική πορεία του. Ἐνδεικτικά ἀναφέρουμε τόν Ἅγιο Εὐγένιο τόν Τραπεζούντιο, τόν Ἅγιο μεγαλομάρτυρα Θεόδωρο τόν Τήρωνα, τόν Ἅγιο Ἀθανάσιο τόν Ἀθωνίτη, τόν Ἅγιο Νίκωνα τόν Μετανοεῖτε, τόν ἐκ Πόντου καταγόμενο Μέγα Βασίλειο καί πλῆθος ἄλλων πολλῶν ἀνδρῶν καί γυναικῶν.

Μέ τήν κυριαρχία τῶν Τούρκων ἀπό τόν 12ο-13ο αἰώνα καί κυρίως μετά τήν κατάληψη τῆς Τραπεζούντας, τό 1461, ἡ ἐκεῖ ζωή τῶν Χριστιανῶν ἔγινε ἀφόρητη καί ἀβέβαιη. Ὅλα ἦταν στή διάθεση τῶν κατακτητῶν. Οἱ ἐξισλαμισμοί καί ὁ κρυπτοχριστιανισμός ἐξαπλώθηκαν καί δημιούργησαν μιά νέα πραγματικότητα. Ἡ Ἐκκλησία, ὅσο μποροῦσε, στήριξε, προστάτευσε, ἐνίσχυσε καί διατήρησε μέ τή διδασκαλία της καί τήν παιδεία πού παρεῖχε, τό φρόνημα, τήν Πίστη καί τήν πνευματική ταυτότητα τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου.

Μετά τόν Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1914) ὁ βίος τῶν χριστιανῶν τοῦ Πόντου ἔγινε καί πάλι ἀφόρητος καί ἐπισφαλής. Οἱ διώξεις, ἐξοντώσεις καί θανατώσεις πού ἀκολούθησαν εἶναι βέβαιο ὅτι προσέθεσαν στήν τότε ἤδη μεγάλη χορεία τῶν Νεομαρτύρων τοῦ Πόντου πολλούς ἀκόμη, τά ὀνόματα τῶν ὁποίων μπορεῖ νά εἶναι ἄγνωστα στούς ἀνθρώπους, εἶναι ὅμως γνωστά στόν Θεό καί καταγεγραμμένα στή βίβλο τῆς αἰωνίου ζωῆς.

Ἀντί ἐπιλόγου στήν παρουσίαση μας αὐτή, ἐπιλέξαμε νά ἀναφερθοῦμε στό μαρτύριο ἑνός ἐκ τῶν ἁγίων Νεομαρτύρων τοῦ Πόντου, στό ὁποῖο διακρίνονται καί ἐπιβεβαιώνονται ὅσα, γενικῶς περί τῶν Ἁγίων Νεομαρτύρων τοῦ Γένους μας, προαναφέραμε. Πρόκειται γιά τόν Ἅγιο Ἰορδάνη καταγόμενο ἀπό τήν Τραπεζούντα, ὁ ὁποῖος μαρτύρησε τό ἔτος 1650 καί τιμᾶται στίς 2 Φεβρουαρίου.

Ὁ Νεομάρτυρας Ἰορδάνης ἦταν σαράντα ἐτῶν, παντρεμένος καί στό ἐπάγγελμα καζαντζής (κατασκευαστής καζανιῶν). Μία ἡμέρα διασκέδαζε μαζί μέ συντεχνίτες του ἀγαρηνούς. Πάνω σέ κάποιο παιγχνίδι πού ἔπαιζαν, ἕνας ἀπό αὐτούς εἶπε χλευαστικά: ἅγιε Νικόλαε ψωριάρη, βοήθησέ με νά νικήσω καί ὁ Ἰορδάνης ἀπάντησε κοροϊδευτικά γιά τόν προφήτη τους.

Μετά τό τέλος τῆς διασκεδάσεως, ὁ καθένας πῆγε στό σπίτι του, πλήν ὅμως ἕνας ἀπό τήν παρέα ἐνήργησε ὥστε νά βγεῖ ἀπόφαση ὅτι ὅποιος ὑβρίσει τόν προφήτη τους νά θανατώνεται. Ὁ Ἰορδάνης μόλις τό πληροφορήθηκε κρύφτηκε στό σπίτι κάποιου μεγάλου ἀγαρηνοῦ. Οἱ Τοῦρκοι, ἐν τῶ μεταξύ, ἔβγαλαν διαταγή ὅτι ὅποιος κρύβει Χριστιανό, βλάσφημο ἀπέναντι στόν Προφήτη νά θεωρεῖται ἔνοχος.

Ἔτσι, καταγγέλθηκε στόν Βεζύρη, ἐνώπιον τοῦ ὁποίου τόν προσήγαγαν. Ἐκεῖνος τοῦ εἶπε ὅτι σύμφωνα μέ τίς καταγγελίες πρέπει ἤ νά γίνει Τοῦρκος ἤ ἀλλιῶς θά ἀποκεφαλιστεῖ. Στήν πρώτη περίπτωση, πού θά δεχόταν νά ἀλλαξοπιστήσει, θά τόν τιμοῦσαν πολύ. Ὁ Ἰορδάνης ἀπάντησε ὅτι δέν ἀρνοῦμαι τόν γλυκύτατον Ἰησοῦ Χριστό, ἀλλά τόν πιστεύω καί τόν ὁμολογῶ ὡς Θεό ἀληθινό. Ζήτησε δέ νά τοῦ δοθεῖ ἄδεια νά πάει στό ἐργαστήριό του, γιά νά τακτοποιήσει κάποιες ὑποχρεώσεις του καί μετά νά γίνει ὅ,τι προστάξουν.

Τότε, ὁ βεζύρης πρόσταξε νά τόν συνοδεύσει ὁ ἔπαρχος στό ἐργαστήριό του καί ὕστερα νά τόν ἀποκεφαλίσουν. Ἐκεῖ, ὁ Ἰορδάνης ἔδωσε λογαριασμό στούς συντρόφους του, ζήτησε καί ἔλαβε τήν τελευταία συγχώρηση ἀπό τούς χριστιανούς, παράγγειλε νά μοιράσουν τά πράγματά του σέ ἐκκλησίες, μοναστήρια καί ὀρφανά γιά τήν ψυχή του καί ἐπέστρεψε γιά τόν ἀποκεφαλισμό.

Στόν δρόμο ἦταν χαρούμενος καί ζητοῦσε συγχώρηση ἀπό ὅποιον συναντοῦσε. Δέν φοβήθηκε, δέν δείλιασε, δέν ἄλλαξε ἡ ὄψη του. Ὅταν ἔφθασε στόν ὁρισμένο τόπο, τόν γονάτισε ὁ τζελάτης (δήμιος) γιά νά τόν ἀποκεφαλίσει. Τότε ἔφθασε ἕνας τσαούσης (λοχίας) τοῦ βεζύρη καί εἶπε μυστικά στόν μάρτυρα: ὁ βεζύρης σοῦ μηνᾶ λυπήσου τή ζωή σου καί πές μόνο μέ λόγια στά φανερά ὅτι τουρκεύεις καί μετά πήγαινε ὅπου θέλεις νά ζεῖς χριστιανικά.

Ὁ Μάρτυς τοῦ ἀποκρίθηκε, εὐχαριστῶ μέν τόν βεζύρη, ἀλλά αὐτό δέν πρόκειται νά τό κάνω ποτέ! Καί ἔτσι ἔκλινε τήν κεφαλή ὁ μακάριος καί τόν ἀποκεφάλισε ὁ τζελάτης. Τή νύκτα ἐκείνη πῆγαν οἱ συγγενεῖς καί φίλοι του καί ἔδωσαν χρήματα στόν ἔπαρχο καί σήκωσαν τό λείψανο καί τό ἐνταφίασαν στό λεγόμενο Μπέγιογλου, μέ εὐλάβεια καί τιμή εἰς δόξαν Πατρός, Υἱοῦ καί Ἁγίου Πνεύματος.

Αὐτό ἦταν τό μαρτύριο τοῦ Ἁγίου Νεομάρτυρος Ἰορδάνου. Μία χαρακτηριστική περίπτωση Νεομάρτυρος. Ἄλλους Νεομάρτυρες τούς ἔκαψαν, τούς ἔπνιξαν, τούς παλούκωσαν, τούς ἔγδαραν, τούς τεμάχισαν, τούς ἔχτισαν καί σέ ἄλλα πολλά τούς ὑπέβαλλαν, ἀλλά ἐκεῖνοι οἱ μακάριοι ὅλα τά ὑπέμειναν μέ ὑπομονή, πίστη, ἀνεξικακία καί χαρά!

Θά κλείσω μέ τά λόγια τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ἀπό μία ὁμιλία του πρός τιμήν ἁγίων μαρτύρων, τά ὁποῖα ἀπευθύνει πρός ὅλους μας:

Εἶναι ὁλοφάνερο ὅτι αὐτοί ὁ ὁποῖοι παραδέχονται τοὺς γενναίους ἄνδρες, ὅπως ἐσεῖς, δὲν θὰ ὑστερήσουν στὴ μίμησή τους, ὅταν βρεθοῦν σέ παρόμοιες περιστάσεις. Νὰ μακαρίσετε, λοιπόν, ἀληθινὰ αὐτούς ποὺ μαρτύρησαν, γιὰ νὰ γίνετε μάρτυρες κατὰ τὴ διάθεση, καὶ θὰ καταλήξετε νὰ ἀξιωθεῖτε νά λάβετε τοὺς ἰδίους μισθοὺς μὲ ἐκείνους, χωρὶς νὰ διωχθεῖτε, χωρὶς νὰ καεῖτε στὴν φωτιά, χωρὶς νὰ μαστιγωθεῖτε! Ἀμήν!

Σᾶς εὐχαριστῶ!

Δ. Ι. Κ.

Καλλίστη μοναχή, κατά κόσμον Καλλιόπη Τεκάκη, τό
γένος Νικολαΐδη, ἐκ Τραπεζοῦντος Πόντου (1912-+2003)

Ιερομόναχος π. Αλέξιος Καρακαλληνός (πρώην Μεθοδιστής)

Επιστροφές ετεροδόξων στην Ορθοδοξία

Διορθόδοξο Θεολογικό Συνέδριο

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ:

ΓΕΝΕΣΗ – ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ – ΔΙΑΨΕΥΣΕΙΣ

…Με αγάπη απορρίπτομε τον οικουμενισμό, επειδή θέλομε να προσφέρομε στους ετερόδοξους ακριβώς εκείνο, που ο Κύριος εχάρισε πλούσια σε όλους εμάς μέσα στην Αγία Ορθόδοξη Εκκλησία, δηλαδή την ευκαιρία να γίνουν μέλη του Σώματος του Χριστού, «τέκνα Φωτός» και «κληρονόμοι της Βασιλείας, ήν ο Κύριος επηγγείλατο τοις αγαπώσιν Αυτόν»…

Ο Χριστός είναι «το φως το αληθινόν, το φωτίζον πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον». Και όπως ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος σημειώνει: «Η Χάρις εις πάντας εκκέχυται· ουκ Ιουδαίον, ουκ Έλληνα, ου βάρβαρον, ου Σκύθην, ουκ ελεύθερον, ου δούλον αποστρεφομένη· πάντας ομοίως προσιεμένη (προσεγγίζουσα) και μετά της ίσης τιμής».

Αν και σήμερα κάποια έθνη έχουν διαφορετικό όνομα, ο Χριστός συνεχίζει το έργο Του, της σωτηρίας των ανθρώπων, προσκαλώντας στην Ορθόδοξη Εκκλησία πολλούς, που ανετράφησαν μέσα σε κοινότητες ετερο-Ορθοδόξων Χριστιανών. Οι περιπτώσεις τους είναι ποικίλες και ομοιάζουν – αν τις συνθέσει κανείς – με ένα πολύχρωμο χαλί από τους θαυμαστούς τρόπους της Θείας Χάριτος και το μυστήριο της ανθρωπίνης καρδιάς.

Υπάρχουν πολλές αιτίες για τις οποίες κάποιος, που ανήκει σε μια ετερόδοξη ομολογία, έρχεται στην Ορθοδοξία. Αλλά ο πιο σημαντικός παράγων είναι πάντα η παρουσία της Θείας Χάριτος, η οποία δρα κατά ποικίλους τρόπους, αγγίζοντας την ψυχή κάθε ανθρώπου, που είναι δεκτικός φωτισμού, και οδηγώντας τον να αναζητήσει την αλήθεια. Μετά, εκείνος πωλεί ό,τι έχει στην κατοχή του, με σκοπό να αποκτήσει τον «πολύτιμο μαργαρίτη», την Ορθόδοξη πίστη μας.

Από το πολύ έλεος του Θεού, η Θεία Χάρις άγγιξε και την ιδική μου ψυχή οδηγώντας με αρχικά στην Ορθόδοξη Εκκλησία και τελικά στο Άγιον Όρος, αν και μεγάλωσα σε μια μικρή προτεσταντική κοινότητα, σε μια επίσης μικρή πόλη των ΗΠΑ, όπου ούτε ποτέ συνάντησα μια Ορθόδοξη ενορία, ούτε ποτέ είχα οποιαδήποτε επαφή με κάποιον Ορθόδοξο χριστιανό. Όταν ήμουν νέος είχα διδαχθή ότι όλες οι χριστιανικές ομολογίες ήταν βασικά ίδιες, και ότι οι διαφορές μεταξύ τους ήταν ασήμαντες. Παρόλα αυτά η πείρα με έκανε να θέσω υπό κρίση αυτή την κεντρική διδασκαλία της Οικουμενιστικής Κινήσεως.

Όταν ήμουν 14 ετών και παρακολουθούσα το μάθημα του κατηχητικού σχολείου σε ένα ναό των Μεθοδιστών, συγκεκριμένα στο ναό όπου ο παππούς μου ήταν παλαιότερα ο πάστορας, έκανα στον κατηχητή μου την εξής ερώτηση: «Γιατί πρέπει να είμαι Μεθοδιστής και όχι Ρωμαιοκαθολικός ή Πρεσβυτεριανός ή Βαπτιστής; Πώς μπορώ να ξέρω ότι οι Μεθοδιστές έχουν την αλήθεια;». Ο κατηχητής μου, όμως, δεν μου έδωσε ικανοποιητική απάντηση, και από τότε άρχισε η μακρά μου πορεία αναζητήσεως της Αληθείας.

Τώρα βλέπω ότι ο δικός μου δρόμος της αναζητήσεως είχε πολλά κοινά σημεία με εκείνα άλλων αναζητητών, οι οποίοι επίσης κατέληξαν από την ετεροδοξία στην Ορθοδοξία, και θα ήθελα να σκιαγραφήσω κατ’ αρχήν τους κύριους λόγους – λίγο πολύ κοινούς – για τους οποίους κάποιος ετερόδοξος προσέρχεται στην Ορθοδοξία. Και, κατά δεύτερον λόγον, να επισημάνω μερικές συνέπειες που έχει αυτή η μεταστροφή του στην Ορθοδοξία όσον αφορά στην εμπλοκή μας στην Οικουμενιστική Κίνηση. Λόγω ελλείψεως χρόνου δεν μπορώ να παρουσιάσω πολλά παραδείγματα, τα οποία θα περιληφθούν στα Πρακτικά του Συνεδρίου.

Στους περισσότερους ανθρώπους που προσέρχονται στην Ορθοδοξία, εμού συμπεριλαμβανομένου, διακρίνομε τα ιδιάζοντα χαρακτηριστικά εκείνα, που απαντώνται σε όσους έλαβαν το δώρο της μετανοίας. Αυτά είναι η συντετριμμένη και τεταπεινωμένη καρδία, μία ειλημένη απόφασις να βρει κανείς οπωσδήποτε την αλήθεια ανεξαρτήτως κόστους, ένα ταπεινό φρόνημα, που του επιτρέπει να δει την ζωή από μια άλλη οπτική γωνία, μια διάθεσις να κάνει συγκρίσεις μεταξύ εκείνου που είχε και αυτού που ανακαλύπτει και, τελικά, μια σταθερή απόφαση να αλλάξει ζωή.

Είναι ο «πόνος της καρδιάς» εκείνο που καθιστά ικανούς τους ετεροδόξους να μην εμπιστεύονται πλέον την ιδική τους λογική, τις ιδικές τους απόψεις και τα ιδικά τους συναισθήματα, ώστε να μπορούν πλέον να λαμβάνουν σοβαρά υπ’ όψιν τους τους ισχυρισμούς της Ορθοδόξου Εκκλησίας, να ασκούν κριτική επάνω στα ιδικά τους πιστεύω και να διερωτώνται για το τι έχει μεγαλύτερη αξία στην ζωή.

Ο Αββάς Βαρσανούφιος ο Μέγας λέγει ότι «χωρίς τον κόπο της καρδιάς, κανείς δεν αποκτά την διάκριση των λογισμών». Αυτό ισχύει και για κάθε μορφή διακρίσεως. Οι δοκιμασίες, οι θλίψεις και οι πειρασμοί, που φέρνουν πόνο στην καρδιά, είναι μεταξύ των μεγαλυτέρων ευεργεσιών του Θεού, επειδή δημιουργούν τις κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε να λάβει χώρα ένας προβληματισμός, μια αναθεώρηση των θέσεων και, ενδεχομένως, μια στροφή προς την Ορθοδοξία.

Για τους πρώην Ευαγγελικούς, οι οποίοι ενεπλάκησαν στην ιεραποστολική οργάνωση «Cambridge Crusade» (Καίμπριντζ Κρουσέϊντ), η αποτυχία τους να προσηλυτίσουν σταθερά ανθρώπους στην πίστη του Χριστού, τους έκανε να αναρωτηθούν για την αξία της υπάρξεως αυτής της οργανώσεως, πράγμα που τους οδήγησε στην αναζήτηση της Εκκλησίας της Καινής Διαθήκης, μια αναζήτηση η οποία έληξε το 1987 με την είσοδό τους στην Ορθοδοξία.

Σε άλλους, η ίδια η συνάντηση με την Ορθοδοξία επιφέρει μια κρίση, η οποία τους κάνει να διερωτώνται για την αλήθεια των πιστεύω τους. Έχει υπάρξει ένας αριθμός προσηλύτων στην Ορθοδοξία, που άρχισαν την πορεία τους προς αυτήν κατά αρνητικό τρόπο, προσπαθώντας δηλαδή να αποδείξουν ότι η Ορθοδοξία έχει λάθος. Ένας τέτοιος ήταν ο Θ. Α., ο οποίος αν και μεγάλωσε μέσα σε ένα ελληνορθόδοξο περιβάλλον, αργότερα στο Λύκειο ενεπλάκη σε προτεσταντικές ομάδες και προσηλυτίστηκε. Για να μπορέσει ο ίδιος να μεταστρέψει τους Ορθοδόξους, αλλά και να πεισθεί ο ίδιος ότι η Ορθοδοξία είναι λανθασμένη, άρχισε να μελετά βιβλία σχετικά με την Ορθοδοξία. Το αποτέλεσμα ήταν ακριβώς το αντίθετο. Πείσθηκε ο ίδιος ότι η Ορθοδοξία κατέχει την αλήθεια.

Άπαξ τώρα και έχει κάποιος ταπεινά αποδεχθεί την Ορθόδοξη Εκκλησία σαν τον Θεανθρώπινο θεσμό, που έχει την μόνη αυθεντία στην ζωή, όσον αφορά στην σωτηρία του, η μετάβαση από την συγκατάθεση της καρδιάς στην πρακτική επιστροφή στην αληθινή πίστη απαιτεί και μιαν άλλη αρετή, την οποία ο άγιος Κλήμης, ο επίσκοπος Ρώμης, ονομάζει: «ισχύν αφοσιώσεως και σκοπού». Η επίγνωση ότι τίποτε δεν είναι πιο σπουδαίο από το να εισέλθει κανείς στην Εκκλησία και να αγωνισθεί να επιτύχει αυτόν το σκοπό, είναι αναγκαία για εκείνον που αναζητά την Εκκλησία, ώστε να υπερπηδήσει τα εμπόδια, που το πονηρό πνεύμα σίγουρα θα προσπαθήσει να του φέρει στον δρόμο του.

Μπορούμε να δούμε αυτή την δύναμη της αφοσιώσεως σε πολλούς από εκείνους, που προσέρχονται στην Ορθοδοξία. Θυμάμαι ότι, μετά από μελέτη έξι μηνών κάθε διαθεσίμου Ορθοδόξου βιβλίου στην βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Σικάγο, και πριν ακόμη επισκεφθώ κάποια Ορθόδοξη ενορία, είπα στον εαυτό μου: «Θα κάνω ό,τι είναι απαραίτητο για να γίνω Ορθόδοξος, ακόμη και αν χρειασθεί να αλλάξω υπηκοότητα και να γίνω Ρώσσος ή Έλληνας, ή να μάθω Ρωσσικά ή Ελληνικά». Τελικά, σε κάποιο βαθμό, κατέληξα να έχω κάνει και τα δύο.

Όσο σπουδαίο, όμως, και να είναι να αναζητά κανείς ταπεινά την Αλήθεια με συντετριμμένη καρδιά, και να υποτάσσεται σ’ Αυτήν εθελοντικά, ο κύριος παράγων σε μια μεταστροφή προς την Ορθοδοξία είναι η Θεία Χάρις. Ο άγιος Αθανάσιος ο Μέγας, στο έργο του «Περί Ενανθρωπήσεως», αναφέρει τα εξής: «Ο Σωτήρ ενεργεί εις τους ανθρώπους τόσον μεγάλα, και καθημερινώς πείθει αοράτως να προσέλθουν εις την πίστιν Του και να υπακούουν όλοι εις την ιδικήν Του διδασκαλίαν, τόσον μέγα πλήθος από όλα τα μέρη…». Και ενώ, σύμφωνα με τους Πατέρες της Εκκλησίας, η Χάρις δεν ενεργεί στον άνθρωπο στο βάθος της ψυχής του πριν από το Βάπτισμα, εν τούτοις η Χάρις μπορεί να κινεί τον αβάπτιστο προς το αγαθόν, ενεργούσα έξωθεν της καρδιάς.

Βέβαια η Χάρις ενεργεί κατά μια πλειάδα τρόπων στις ψυχές, που είναι δεκτικές της αληθείας. Σε μερικές περιπτώσεις είναι ένα κατάλληλο βιβλίο, που πέφτει στα σωστά χέρια στον κατάλληλο καιρό. Κατά το πρώτο μου έτος στο Κολλέγιο διάβασα τους «Αδελφούς Καραμαζώφ», και έμεινα κατάπληκτος από την ομορφιά ενός Χριστιανισμού, που δεν είχα συναντήσει ποτέ πριν. Εκείνη ήταν η περίοδος που για πρώτη φορά συνειδητά ερχόμουν προς την Ορθοδοξία. Σε άλλους προσηλύτους ήταν η μελέτη της Εκκλησιαστικής ιστορίας, εκείνη που τους έφερε στα πρόθυρα της Εκκλησίας.

Εκτός όμως από την μελέτη, πολλοί έχουν αισθανθεί την έλξη της Χάριτος και κατά την παραμονή τους στις ιερές ακολουθίες. Άλλοι πάλι κάποτε μπήκαν επιπόλαια σε έναν Ορθόδοξο ναό και αιχμαλωτίσθηκαν από την ομορφιά και χάρη των αγιογραφιών. Όταν πρωτοεισήλθα σε έναν Ορθόδοξο ναό και είδα την εικόνα του Χριστού, και άκουσα τον ιερέα να εκφωνεί: «Εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών, Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα (ας παραθέσωμε)», κατάλαβα ότι είχα βρει τον τόπο μου και, επί πλέον, την Εκκλησία, που έψαχνα εκ νεότητός μου.

Είναι αληθές επίσης ότι κάθε προσήλυτος στην Ορθοδοξία έχει την αίσθηση ότι ξυπνά σαν από βαθύ ύπνο, από την Χάρη του Χριστού, κατά τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Σαν τον άσωτο υιό έρχεται στον εαυτό του, κάνει την σύγκριση μεταξύ του οίκου του Πατρός του και του αμαρτωλού τόπου, όπου ζει, και παίρνει την απόφαση να γυρίσει πίσω στο σπίτι.

Μερικοί συγκρίνουν την τάξη, την συγκρότηση της Ορθοδοξίας με την σύγχυση, που επικρατεί στους κόλπους του Προτεσταντισμού. Άλλοι αντιπαραθέτουν την ιστορική συνέχεια της Ορθοδοξίας, προς την έλλειψη της ιστορικής συνεχείας στον σύγχρονο Προτεσταντισμό. Άλλοι τονίζουν την παρουσία στην Ορθοδοξία εργαλείων και μέσων, για να καταπολεμήσει κανείς την αμαρτία, και την απουσία τους στις ετερόδοξες Ομολογίες. Συγκρίνουν, αντιπαραθέτουν και αποφασίζουν.

Έτσι τελικά το πρόσωπο που προέρχεται από μια άλλη Ομολογία, συμπληρώνει την κατήχησή του και, με την Χάρη του Θεού, βαπτίζεται στην Αγία Ορθόδοξη Εκκλησία. Από το σημείο αυτό και μετά δεν πρέπει να έχει σημασία για κάποιον, που εισέρχεται στην Εκκλησία, το τι ήταν πριν, γιατί, κατά τον άγιο Ιλαρίωνα, εκείνο που είναι το μόνο σπουδαίο και σωτήριο για αυτόν είναι ότι, γινόμενος μέλος της Εκκλησίας, ήδη έγινε μέλος του Σώματος του Χριστού. Από την στιγμή αυτή του Βαπτίσματος, η διαδικασία της μεταστροφής συνεχίζεται πια σαν ζωή μετανοίας μέσα στην Εκκλησία.

Ό,τι είχε συμβεί κατά την διαδικασία μεταστροφής κάποιου στην Ορθοδοξία, πόνος καρδιακός, ταπεινή αναζήτηση του θελήματος του Θεού, και μια αποφασιστικότης να γίνεται εις το εξής το θέλημα του Θεού, θα πρέπει να συνεχισθεί μέσα στην Εκκλησία, κατά την ζωή της μετανοίας. Επειδή η ζωή της μετανοίας είναι και αυτή μια ζωή αναζητήσεως, κάθε στιγμή, του θελήματος του Θεού στην ζωή μας. Και όπως είναι μεγάλη αμαρτία το να κάνομε κάτι, που θα εμποδίσει την μετάνοια κάποιου άλλου, έτσι είναι μεγάλη αμαρτία να εμποδίσομε την προσέλευση κάποιου στην Ορθοδοξία, είτε με την απρόσεκτη ζωή μας, είτε με τις πράξεις μας, είτε με τα λόγια μας.

Ένας Οικουμενισμός, λοιπόν, που προσποιείται ότι οι πραγματικές διαφορές μεταξύ Ορθοδοξίας και ετεροδοξίας είναι ασήμαντες, περιπίπτει πράγματι σε ένα τέτοιο φοβερό αμάρτημα, και διότι αρνείται την αλήθεια, την οποία τόσοι πολλοί πρώην ετερόδοξοι Χριστιανοί αγωνίστηκαν πολύ για να την βρουν, και διότι προσπαθεί να κλείσει την πόρτα σε όσους ακόμη την αναζητούν. Δεν πρέπει να μας παραπλανήσει η χαμογελαστή μάσκα του Οικουμενισμού. Ο Οικουμενισμός είναι αντίθετος σε κάθε βήμα κάποιου που ψάχνει την Αλήθεια και επιδιώκει την ένταξή του μέσα στην Εκκλησία του Χριστού. Ο Οικουμενισμός ενθαρρύνει το αίσθημα, που πηγάζει από μία, κατ’ επίφαση, ενότητα και όχι από την κατάνυξη και την ζωή της μετανοίας. Αποθαρρύνει την αναζήτηση της Αληθείας, έμμεσα παραδεχόμενος την ύπαρξη και αποδοχή του ψεύδους.

Ο Οικουμενισμός δεν διακατέχεται από την ταπείνωση, που επιτρέπει να ακουστεί και μια διαφορετική από την ιδική του φωνή, ειδικά όταν αυτή αποκαλύπτει το ψεύδος του. Ο Οικουμενισμός επιτρέπει συγκρίσεις, αλλά όχι συμπεράσματα, που να καταδεικνύουν ότι κάποια Χριστιανική παράδοση, σε αντίθεση με κάποια άλλη ή άλλες, είναι πιο γνήσια. Τελικά ο Οικουμενισμός αποθαρρύνει οποιαδήποτε αποφασιστική ενέργεια, η οποία θα αντιτίθεται στους επιδιωκόμενους σκοπούς του. Κατ’ αλήθειαν τα λόγια του Χριστού προς τους Φαρισαίους έχουν εφαρμογή για τους οικουμενιστές: «Ουαί ημίν Γραμματείς και Φαρισαίοι υποκριταί, ότι κλείετε την βασιλείαν των ουρανών έμπροσθεν των ανθρώπων· υμείς γαρ ουκ εισέρχεσθε, ουδέ τους εισερχομένους αφίετε εισελθείν».

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος συμβουλεύει κάθε έναν από εμάς, πώς να βοηθήσομε όσους ευρίσκονται έξω από την Εκκλησία, λέγοντας για εκείνον που είναι εκτός Εκκλησίας: «Δεν μπορείς να κάνεις θαύματα και να τον πείσεις; Με αυτά που έχεις ήδη, να προσπαθήσεις να τον πείσεις. Δηλαδή, με την φιλανθρωπία, με την προστασία, με την ημερότητα, με τον καλό τρόπο, και με όλα τα άλλα». Με άλλα λόγια χρειάζεται να προσεγγίσομε τους ετεροδόξους με εκείνη την φιλοξενία και αγάπη, που είναι χαρακτηριστική στην Ορθοδοξία.

Ο δρόμος της επιστροφής δεν είναι καθόλου εύκολος, και όσοι αγωνίζονται μόνοι τους χρειάζονται την βοήθειά μας, την υποστήριξή μας και την αγάπη μας. Συγχρόνως, όμως, πρέπει να διατηρήσομε τον σκληρό λόγο της αληθείας, έστω και αν αυτό είναι επώδυνο. Η αλήθεια ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι η μόνη κιβωτός της σωτηρίας, είναι «ο πολύτιμος ακρογωνιαίος μας λίθος, ο εκλεκτός, ο έντιμος», ο οποίος πάντα υπήρξε και πάντα θα υπάρχει «λίθος προσκόμματος και πέτρα σκανδάλου».

Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι εκείνοι οι πρώην ετερόδοξοι, που έχουν προσχωρήσει στην Ορθοδοξία, είναι οι μεγαλύτεροι αντίπαλοι του Οικουμενισμού. Για τους Οικουμενιστές, οι προσήλυτοι στην Ορθοδοξία είναι καθαρά ένας «κόλαφος», αφού η ίδια μεταστροφή τους καταδεικνύει την ανυπαρξία μέσου χώρου μεταξύ της Εκκλησίας και των Ομολογιών. Για τους προσηλύτους, η συμμετοχή τους στον Οικουμενισμό θα σημαίνει την εκπλήρωση του ρητού: «ώσπερ κύων όταν επέλθη επί τον εαυτού έμετον και μισητός γένηται, ούτως άφρων τη εαυτού κακία αναστρέψας επί την εαυτού αμαρτίαν».

Οι προσήλυτοι είναι βαθειά οικείοι με την πνευματική ασθένεια, που προκαλείται στις ετερόδοξες κοινότητες από την απιστία στην διδασκαλία του Χριστού. Δεν μπορούν να εξαπατηθούν από γλυκόλογα αγάπης, η οποία θυσιάζει την Αλήθεια, ή από κενούς λόγους για μια ενότητα, η οποία στην πραγματικότητα δεν υπάρχει. Η μετάνοιά τους για την προηγούμενη συμμετοχή τους σε ετερόδοξες κοινότητες, τους έχει γίνει μια πηγή γνώσεως. Δεν θα επιτρέψουν στον Οικουμενισμό να αψηφήσει αυτήν την γνώση. Και η θέση τους αυτή δεν είναι μια αρνητική θέση. Αντιθέτως, προέρχεται από την αγάπη τους προς το Χριστό, από την αγάπη τους προς την Εκκλησία, από την αγάπη τους προς την Αλήθεια, και από την αγάπη τους για όσους είναι μέσα και έξω από την Εκκλησία.

Με αγάπη απορρίπτομε τον οικουμενισμό, επειδή θέλομε να προσφέρομε στους ετερόδοξους ακριβώς εκείνο, που ο Κύριος εχάρισε πλούσια σε όλους εμάς μέσα στην Αγία Ορθόδοξη Εκκλησία, δηλαδή την ευκαιρία να γίνουν μέλη του Σώματος του Χριστού, «τέκνα Φωτός» και «κληρονόμοι της Βασιλείας, ήν ο Κύριος επηγγείλατο τοις αγαπώσιν Αυτόν».

Πηγή: https://www.impantokratoros.gr/D2CFEC18.el.aspx

Σχόλιο: Ἀσχέτως τοῦ ποιός εἶναι ἐκεῖνος πού λέει κάποια πράγματα καί τί δρόμο ἀκολούθησε ἤ ἀκολουθεῖ, οἱ ὀρθές καί ὠφέλιμες τοποθετήσεις του, ἰδιαιτέρως ὅταν αὐτός ἐγκατέλειψε τόν χῶρο τῆς αἱρέσεως στόν ὁποῖο εἶχε γεννηθεῖ ἀναζητώντας τήν ἀλήθεια τῆς ὀρθοδοξίας, ἔχουν σημασία καί ἀξίζει νά δίδεται σ' αὐτές προσοχή.

Διευκρινιστικό σχόλιο: Παρά τίς γνωστές ἐκκλησιολογικές μας διαφορές μέ τούς συντάκτες καί ἁρμοδίους, δημοσιεύουμε τό κατωτέρω κείμενο τοῦ Γραφείου ἐπί τῶν αἱρέσεων τῆς "Μητροπόλεως Πειραιῶς" λόγῳ τοῦ πληροφοριακοῦ του χαρακτῆρος καί περιεχομένου καί προκειμένου οἱ ἐνδιαφερόμενοι νά γνωρίζουν χρήσιμα καί ὠφέλιμα στοιχεῖα περί τῆς ὄντως σπουδαίας προσωπικότητος, τῶν θέσεων καί ἐκτιμήσεων τοῦ, προσφάτως ἐκδημήσαντος, ἀγωνιστοῦ π. Γεωργίου Μεταλληνοῦ, Καθηγητοῦ καί γνωρίμου μας, ἀλλά καί ὡς "μνημόσυνο" ἀγάπης πρός ἐκεῖνον. Πρός τοῦτο ἀναφέρουμε ὅτι ὁσάκις συνομιλούσαμε μέ τόν ἀξέχαστο Καθηγητή ἀπό τηλεφώνου, ἀνταλλάσοντες ἀπόψεις περί τῆς ἐν γένει θεολογικῆς καί ἐκκλησιαστικῆς καταστάσεως καί περί τῆς ἀποστασίας τοῦ καλπάζοντος Οἰκουμενισμοῦ, κατέκλειε συνήθως τόν λόγο του μέ τήν ἑξῆς φράση: "Στηρίζουμε τόν ἀγώνα σας καί εὔχομαι συντόμως νά εἴμεθα ἕνα καί μαζί σ' αὐτόν"!

π. Γεώργιος Μεταλληνός: Ένας οικουμενικός διδάσκαλος και αγωνιστής της Ορθοδοξίας.

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ

Εν Πειραιεί τη 20η Ιανουαρίου 2020

π. Γεώργιος Μεταλληνός: Ένας οικουμενικός διδάσκαλος και αγωνιστής της Ορθοδοξίας.

Ένας ακόμη μεγάλος πνευματικός άνδρας πατερικών διαστάσεων, παγκόσμιας εμβέλειας και αναγνώρισης, έκλεισε το κεφάλαιο της επί γης ζωής του και αναχώρησε για την ουράνια πατρίδα. Ύστερα από μια πολύμηνη ταλαιπωρία, λόγω της κλονισμένης υγείας του, κοιμήθηκε ειρηνικά, γεμίζοντας με θλίψη εκατομμύρια Ορθοδόξων πιστών και απίστων, φίλων και εχθρών του, σε όλο τον κόσμο. Ο λόγος για τον αείμνηστο π. Γεώργιο Μεταλληνό, τον αληθινό πνευματικό πατέρα, τον ακαταίσχυντο υπηρέτη του ιερού θυσιαστηρίου, τον σεβαστό και σοφό πανεπιστημιακό δάσκαλο, τον νηφάλιο και ευγενή συζητητή, τον ταπεινό και αθόρυβο αγωνιστή, τον κοινωνικό εργάτη, τον ακραιφνή Ορθόδοξο θεολόγο, τον νοσταλγό της Ρωμιοσύνης, τον αμετακίνητο και θαρραλέο ομολογητή της Ορθοδοξίας και πολέμιο του Οικουμενισμού, τον πολυγραφότατο και ακούραστο ομιλητή.  Ο μακαριστός π. Γεώργιος υπήρξε μια σπάνια χαρισματική προσωπικότητα. Συγκέντρωσε στο πρόσωπό του σπάνια φυσικά και επίκτητα προσόντα και χαρίσματα και τα διέθεσε όλα για τη δόξα της Εκκλησίας και τη διακονία του πιστού λαού του Θεού.

Γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1940 όπου και ολοκλήρωσε τη φοίτηση του στις εγκύκλιες σπουδές, (1958). Από το 1964 έως το 1967 σπούδασε κλασική φιλολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, από όπου έλαβε τα πτυχία θεολογίας και Φιλολογίας. Μετά την εκπλήρωση της στρατιωτικής του θητείας, διορίστηκε επιστημονικός βοηθός στην έδρα της Πατρολογίας. Το 1969 μετέβη για μεταπτυχιακές σπουδές στην τότε  Δυτική Γερμανία, στα πανεπιστήμια Βόννης και Κολωνίας, όπου και διέμεινε μέχρι το 1975. Ενδιάμεσα πραγματοποίησε σπουδές και αρχειακές έρευνες στην Αγγλία. Το 1971 εισήλθε στις τάξεις του κλήρου στη Γερμανία και έγινε διδάκτωρ της Θεολογίας, (Αθήνα) και της Φιλοσοφίας – Ιστορίας, (Κολωνία). Το 1984 εξελέγη καθηγητής στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, διδάσκοντας «Ιστορία του Πνευματικού Βίου κατά την μεταβυζαντινή περίοδο», «Ιστορία και Θεολογία της Λατρείας» και «Βυζαντινή Ιστορία». Διετέλεσε Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής από το 2004 έως το 2007, οπότε και αφυπηρέτησε, όντας πλέον Ομότιμος Καθηγητής της Σχολής. Την ποιμαντική του δραστηριότητα ανέπτυσσε στον πανεπιστημιακό Ναό του Αγίου Αντίπα στο χώρο της Οδοντιατρικής Σχολής. Το 2015 βραβεύτηκε με το Μακεδονικό Βραβείο για το συνολικό του έργο. Έγραψε πάνω από 60 βιβλία, κυρίως ιστορικού και θεολογικού περιεχομένου, πολλά από τα οποία έχουν μεταφραστεί σε ξένες γλώσσες. Μνημονεύουμε μερικά εξ’ αυτών, τα οποία έχουν μια ξεχωριστή θέση: α) Για την Ευρώπη μας με αγάπη,  (Εκδόσεις Ακρίτας, 2003). β) Δοκίμια ορθόδοξης μαρτυρίας, (Εκδόσεις Άθως, 2002). γ) Πηγές εκκλησιαστικής ιστορίας,  (Εκδόσεις Aρμός, 2001). δ) Εκκλησία και πολιτεία στην Ορθόδοξη παράδοση, (Εκδόσεις Aρμός, 2000). ε) Πολιτική και Θεολογία,  (Εκδόσεις Tέρτιος, 2000). στ) Ελληνισμός και Ορθοδοξία,  (Εκδόσεις Παρουσία, 1999). ζ) Η θεολογική μαρτυρία της εκκλησιαστικής λατρείας, (Εκδόσεις Aρμός, 1996). η) Παράδοση και αλλοτρίωση,  (Εκδόσεις Δόμος, 1961). θ) Μαρτυρίες για θέματα πνευματικά και κοινωνικά, (Εκδόσεις Ορθόδοξος Κυψέλη, 2010). ι) Αγωνιστικά…, (Εκδόσεις Ορθόδοξος Κυψέλη, 2012). κ.α.

Για την Ιερά Μητρόπολή Πειραιώς και ιδιαιτέρως για το Γραφείο Αιρέσεων της Μητροπόλεώς μας υπήρξε πολύτιμος συνεργάτης, καθοδηγός, σύμβουλος και συναγωνιστής. Εμείς, ως Γραφείο επί των Αιρέσεων, είχαμε την ιδιαίτερη ευλογία και τιμή να τον γνωρίσουμε από κοντά σε προσωπικό επίπεδο επί σειρά ετών και να αντλήσουμε πολλά από την πολύτιμη σοφία και εμπειρία του. Γι’ αυτό και τον θεωρούσαμε ως διδάσκαλο, καθοδηγητή και πολύτιμο σύμβουλό μας σε κρίσιμες αποφάσεις και ενέργειές μας, αλλά και σε σοβαρά θεολογικά κείμενά μας κατά των πλανών και των αιρέσεων. Είχαμε την τιμή και την ευλογία να είμαστε συνεργάτες και συναγωνιστές του στην αγωνιστική «Σύναξη Κληρικών και Μοναχών» για πολλά χρόνια, (από το 2000 και εντεύθεν) και στη συνέχεια στην επίσης αγωνιστική «Σύναξη για την Ορθοδοξία», η οποία συστήθηκε με δική του σύλληψη και προτροπή, για να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες σύγχρονες προκλήσεις για την Εκκλησία και το έθνος μας και να χαραχτεί αντιοικουμενιστική γραμμή αγώνος, ενάντια στην πνευματική πανώλη του Οικουμενισμού, η οποία μάχεται την μοναδικότητα της Ορθοδοξίας μας.

Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τις υπέροχες στιγμές που ζήσαμε μαζί του στα πολλά ταξίδια μας στην Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος Άνω Γατζέας Βόλου, όπου γινόταν οι συνεδριάσεις των μελών της «Συνάξεως Κληρικών και Μοναχών», στις οποίες η γνώμη του και οι κρίσεις του επί φλεγόντων εκκλησιαστικών ζητημάτων και γεγονότων είχαν ιδιαίτερη βαρύτητα. Στα πολύωρα ταξίδια μας από την Αθήνα μέχρι το Μοναστήρι της Αγίας Τριάδος και αντίστροφα είχαμε την ευκαιρία να μαθητεύσουμε και να συζητήσουμε μαζί του, γύρω από την βαθύτερη σημασία των εκκλησιαστικών γεγονότων και να εκτιμήσουμε την γνώση, την εμπειρία, αλλά και το ταπεινό του φρόνημα. Ενδεικτικά μνημονεύουμε κάποια φράση του σε μια από τις εν λόγω συζητήσεις μας, που δείχνουν ακριβώς το ταπεινό του φρόνημα: «Όλα μαζί τα πτυχία, οι διδακτορικές μου διατριβές, οι επιστημονικές μου έρευνες, οι μελέτες μου και συγγραφές μου δεν αξίζουν τίποτε, αν συγκριθούν με μια ακτίνα Χάριτος». Με πολλή καύχηση μας ομιλούσε για τον αείμνηστο καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ π. Ιωάννη Ρωμανίδη, τον οποίο γνώρισε για πρώτη φορά από το κείμενά του, όταν ακόμη σπούδαζε στην Κολωνία της Δυτικής Γερμανίας. Πολλές φορές μας τόνιζε την ιδιαίτερη αξία που είχε γι’ αυτόν η Δογματική του αείμνηστου καθηγητή. Μας έλεγε χαρακτηριστικά: «Όταν διάβασα την Δογματική του π. Ιωάννη Ρωμανίδη, πέταξα αμέσως όλες τις άλλες Δογματικές, που είχα διαβάσει μέχρι τότε». Και μας εξηγούσε στη συνέχεια, γιατί η Δογματική του π. Ιωάννη είναι μια γνήσια Ορθόδοξη Δογματική, ασυγκρίτως ανώτερη από κάθε άλλη. Όταν τον ρωτούσαμε γύρω από τις πολιτικές παραμέτρους των εκκλησιαστικών πραγμάτων, μας τόνιζε, και μάλιστα με έμφαση, τον καθοριστικό ρόλο των πολιτικών στη διαμόρφωση των εκκλησιαστικών εξελίξεων με συγκεκριμένα παραδείγματα από την πολυχρόνια πείρα του. Με πολλή θλίψη συνεχώς επεσήμαινε την μεγίστη επιρροή που ασκούσε η υπερατλαντική δύναμη στις αποφάσεις και στις ενέργειες των ελλήνων πολιτικών, έτσι ώστε να χαρακτηρίζει την Ελλάδα, από της εθνικής παλιγγενεσίας και εντεύθεν, ως «προτεκτοράτο των αμερικανών». Όταν τον ρωτούσαμε γύρω από την πάλη μεταξύ των δύο πρώτων μεγάλων κομμάτων, (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, ή ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ), μας απαντούσε ότι και τα δύο αποτελούν «τις δύο όψεις του αυτού νομίσματος». Και τα δύο υπηρετούν τους ίδιους στόχους της Νέας Εποχής και της Νέας Τάξεως Πραγμάτων.    

Όταν στρέφαμε τη συζήτηση γύρω  από την παναίρεση του Οικουμενισμού και τον ρωτούσαμε, εάν βλέπει να υπάρχει ελπίδα συνοδικής καταδίκης του, με πολλή πάλι θλίψη μας έλεγε: «Ρε παιδιά, εκείνο που πρέπει να καταλάβουμε κατ’ αρχήν είναι, ότι δεν λειτουργεί το Συνοδικό Σύστημα». Και φυσικά ως «λειτουργία του Συνοδικού Συστήματος», δεν εννοούσε την εκλογή αρχιερέων, ή την ρύθμιση δευτερευούσης φύσεως εκκλησιαστικών ζητημάτων, αλλά την αδράνεια του Σνοδικού Συστήματος γύρω από τα κυριότερα και σπουδαιότερα ζητήματα, όπως είναι τα ζητήματα πίστεως και αιρέσεων, έτσι ακριβώς όπως λειτουργούσε κατά την εποχή της ένδοξης Ρωμανίας. Επίσης αναφερόμενος στον Οικουμενισμό τόνιζε: «Δεν μπορούμε να αντιστρέψουμε την ροή των εκκλησιαστικών πραγμάτων», εννοώντας προφανώς ότι δεν μπορούμε να αναχαιτίσουμε την λαίλαπα του Οικουμενισμού, που στο πέρασμά της σαρώνει τα πάντα. Ωστόσο δεν παρέλειπε πάντα να προσθέτει ότι εμείς θα κάνουμε ό,τι εξαρτάται από μας και τα υπόλοιπα θα τα αφήσουμε στην πρόνοια του Θεού.

Δεν θα ξεχάσουμε επίσης τις  συνεδριάσεις των μελών της Συντονιστικής Επιτροπής της «Συνάξεως για την Ορθοδοξία», στο ευλογημένο σπίτι του, στις οποίες σαν αληθινός πνευματικός στρατηγός και χάρις στην πλούσια εμπειρία και γνώση που διέθετε, χάραζε την γραμμή πλεύσεως και τη στάση που θα έπρεπε να τηρήσει η «Σύναξη» σε κάθε σπουδαίο εκκλησιαστικό ζήτημα. Δεν θα ξεχάσουμε την άοκνη και πολύτιμη συμβολή του σε Ημερίδες και Συνέδρια της «Συνάξεως Κληρικών και Μοναχών», αλλά και της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, είτε ως εισηγητού, είτε ως συνδιοργανωτού, είτε ως συντονιστού των Ημερίδων και Συνεδρίων. Θα τον θυμούμαστε για πάντα με ευγνωμοσύνη.

Ο μακαριστός π. Γεώργιος  βίωνε με ακρίβεια την Ορθοδοξία και διακήρυττε με όλη τη δύναμη της ψυχής του, ότι αυτή και μόνον αποτελεί την Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία του Χριστού. Πίστευε και διακήρυττε ότι η Εκκλησία είναι το Σώμα του Χριστού, «το πλήρωμα του τα πάντα εν πάσι πληρουμένου», (Εφ.1,23). Ως εκ τούτου δεν έχει ανάγκη ο άνθρωπος να καταφύγει στον «κόσμο» και το χειρότερο στον «άρχοντα του κόσμου τούτου» (Ιωάν.16,11), στα επίγεια όργανά του, για να βρει κάτι που νομίζει ότι λείπει από το Χριστό και την Εκκλησία. Δεν έβλεπε έξω από την Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία άλλες «Εκκλησίες», όπως διδάσκει ο σύγχρονος Οικουμενισμός και όπως συνοδικά θεσμοθετήθηκε στη «Σύνοδο» της Κρήτης. Ό,τι αυτοονομάζεται ως «Εκκλησία» εκτός της Εκκλησίας, είναι σχίσμα και αίρεση και γι’ αυτό υπήρξε σφοδρός πολέμιος των αιρέσεων. Ένα μεγάλο μέρος του συγγραφικού του έργου κατέχει η ομολογία του στην μοναδικότητα της Ορθοδοξίας και στην στηλίτευση των αιρέσεων. Ως μεγάλος ιστορικός, (αυτή ήταν η ειδίκευσή του και το επιστημονικό του αντικείμενο ως καθηγητού Πανεπιστημίου), είχε εμβριθή γνώση των αιρέσεων και ιδιαίτερα του Παπισμού και του Προτεσταντισμού. Μάλιστα αυτή η γνώση του συμπληρώθηκε και από την πολυχρόνια παραμονή του στην Ευρώπη, όπου έζησε εκ του σύνεγγυς τα δύο αυτά αιρετικά ρεύματα του παραφθαρμένου Δυτικού Χριστιανισμού. Δίδασκε ότι ο Παπισμός και η πολυδιάσπασή του, ο Προτεσταντισμός, δεν είναι τίποτε άλλο από την διαιώνιση του βαρβαρικού Φραγκισμού, ο οποίος κατέλαβε την Δυτική Εκκλησία και την έκαμε υποχείριο των κοσμικών του στόχων. Τόνιζε συνεχώς τις ουσιώδεις διαφορές μεταξύ της Σχολαστικής Θεολογίας της Δύσεως σε σχέση με την Εμπειρική Θεολογία της Ορθόδοξης Ανατολής, η οποία θέτει ως βασικό κριτήριο αξιολογήσεως κάθε εκκλησιαστικής διδασκαλίας το τρίπτυχο: Κάθαρσις- φωτισμός- θέωσις. Γι’ αυτό και θεωρούσε τον Παπισμό ως την χειρότερη αίρεση στην ιστορία της Εκκλησίας και την μήτρα των συγχρόνων πλανών, αλλά και την αιτία της κακοδαιμονίας του σύγχρονου κόσμου.    

Στην περί Ρωμιοσύνης διδασκαλία του θεωρούσε, πως η μόνη δυνατή και επωφελής ενότητα της πολιτείας και της κοινωνίας βρίσκεται μέσα στον εκκλησιαστικό χώρο. Στο βιβλίο του «Παρεμβάσεις- Ιστορικές και θεολογικές», (Αθήνα 1998, σελ.27-37), γράφει μεταξύ άλλων τα εξής: «Όσο και αν κατά τον κριτικότατο αείμνηστο διδάσκαλό μου καθηγητή Νικόλαο Τωμαδάκη, ο όρος ‘Ρωμιοσύνη’ είναι ‘νεόπλασμα’, εν τούτοις εκφράζει κατά τον αυθεντικότερο και ιστορικά δικαιωμένο τρόπο το φρόνημα των Ορθοδόξων πολιτών της Νέας Ρώμης- Κωνσταντινουπόλεως, αλλά και όλους τους λαούς της γης ή μεμονομένα άτομα που έζησαν και ζουν ιστορικά με το φρόνημ αυτό. Ο όρος έχει άμεση σχέση με τα ιστορικά ονόματά μας, Ρωμανία και Ρωμαίος, (Ρωμιός), που συνδέονται αδιαίρετα με το ιστορικό μέγεθος που εγκαθιδρύθηκε στην ιστορία στις 11 Μαΐου του 330 μ.Χ. με τα εγκαίνια της νέας πρωτεύουσας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και όλης της Ευρώπης, της Κωνσταντινουπόλεως- Νέας Ρώμης». Σύμφωνα με τον π. Γεώργιο, μια βασική και ουσιώδης διαφορά μεταξύ της Ρωμιοσύνης και της αντίθετης μ’ αυτήν Φραγκοσύνης είναι, ότι στη Ρωμιοσύνη κέντρο πάντων είναι ο Θεάνθρωπος ενώ στη Φραγκοσύνη ο άνθρωπος. Μια άλλη ουσιώδης διαφορά είναι ότι στη Φραγκοσύνη κυριαρχεί η νοησιαρχία, (Σχολαστικισμός), ενώ στη Ρωμιοσυνη η βιωματική εμπειρία της άκτιστης θείας Χάριτος. Οι Ρωμιοί ομιλούν «με» τον Θεό και «με» τους άγιους, ενώ  οι Φράγκοι ομιλούν «για» τον Θεό και «για» τους αγίους. Μόνον οι Ρωμιοί μπορούν να καταλάβουν τη γιγαντιαία διαφορά της βιωματικής έννοιας μεταξύ του ομιλείν «με» και του ομιλείν «για» τον Θεό και τους αγίους.

Πίστευε ακόμη πως όλες οι λειτουργίες του ανθρωπίνου βίου, πνευματικές, μορφωτικές, κοινωνικές, πολιτικές, πρέπει να είναι, όχι απλά εμποτισμένες από την αλήθεια της χριστιανικής διδασκαλίας, αλλά να είναι εντεταγμένες στην εκκλησιαστική ζωή. Έλεγε χαρακτηριστικά πως στην ρωμαίικη, δηλαδή, την ελληνορθόδοξη Παράδοση, ο ναός, το σχολείο και το κοινοτικό γραφείο αποτελούν τα συστατικά της και δεν χωρίζονται μεταξύ τους. Γι’ αυτό και ανάλωσε τη ζωή του σε αγώνες που είχαν στόχο τον ελληνορθόδοξο τρόπο ζωής και πολιτείας. Από τα φοιτητικά του χρόνια πρωτοστάτησε στους περίφημους φοιτητικούς αγώνες στη δεκαετία του 1965. Αλλά και αργότερα συνέχισε τους αγώνες του για την πνευματική, την μορφωτική και κοινωνική ενότητα. Έδινε πάντοτε το παρόν σε προσπάθειες που είχαν αυτόν τον στόχο.

Ο μακαριστός π. Γεώργιος σέβονταν απεριόριστα τους αγίους Πατέρες της Εκκλησίας, τους οποίους θεωρούσε ως τους διδασκάλους της Εκκλησίας, ως τα στόματα του Αγίου Πνεύματος. Είχε μια απέραντη γνώση των Πατέρων, γι’ αυτό και σε κάθε ομιλία του, ή κείμενό του φρόντιζε να έχει πατερική κατοχύρωση. Είχε ακόμη και το χάρισμα του λόγου. Το μειλίχιο ύφος του, η ευγένειά του, η πραότητά του αφόπλιζε και τον πιο κακόπιστο συζητητή του. Συχνά σε δημόσιες συζητήσεις από τηλεοράσεως και ραδιοφώνου, επέβαλε ήρεμο και πολιτισμένο κλίμα. Τις ύβρεις, τις επιθέσεις και την συχνά απαξιωτική στάση των αντιπάλων του μετέβαλε σε φιλική συζήτηση, περνώντας το μήνυμα, σε όσους τον έβλεπαν και τον άκουγαν, ότι η αλήθεια δεν επιβάλλεται μέσα από εχθρικές αντιπαραθέσεις. Γι’ αυτό και έχαιρε εκτιμήσεως ακόμη και από σφοδρούς ιδεολογικούς του αντιπάλους. Κατόρθωσε δε να μεταστρέψει πολλούς φανατικούς και ορκισμένους χριστιανομάχους στην Εκκλησία, ή τουλάχιστον τους έκαμε να πάψουν να μάχονται την Εκκλησία, όπως ο γνωστός Β. Ραφαηλίδης.

Όμως η ζωή του δεν υπήρξε χωρίς πίκρες και διώξεις. Επειδή δεν υπήρξε ποτέ συμβιβασμένος με το πολυποίκιλο εκκλησιαστικό κατεστημένο, υπέστη διώξεις και ταπεινώσεις. Εδώ αναφέρουμε τον παραγκωνισμό του από όλα τα εκκλησιαστικά τιμητικά αξιώματα μετά το έτος 2001, επειδή είχε εναντιωθεί και είχε αγωνιστεί σθεναρά κατά της επίσκεψης του τότε «Πάπα» στην Αθήνα. Δυστυχώς ο εμφανής και επιδεικτικός παραγκωνισμός του συνεχίστηκε μέχρι και την κοίμησή του. Ο ίδιος, έχοντας ταπεινό φρόνημα, ουδέποτε ένοιωσε ταπεινωμένος από τέτοιες συμπεριφορές, αλλά και ούτε συμβιβαστικός προδίδοντας το ομολογητικό του φρόνημα.

Κλείνοντας το σύντομο αυτό «μνημόσυνό» μας για τον αείμνηστο και πολυσέβαστο διδάσκαλό μας, π. Γεώργιο, θα θέλαμε να εκφράσουμε την κατ’ άνθρωπο οδύνη μας, διότι με την αναχώρηση του από την πρόσκαιρη αυτή ζωή άφησε ένα δυσαναπλήρωτο κενό στην Εκκλησία, στη Θεολογία και στον αγωνιζόμενο κατά της παναιρέσεως του Οικουμενισμού πιστό λαό του Θεού.  Παρακαλούμε τον Κύριο να κατατάξει την αγιασμένη ψυχή του «ένθα οι άγιοι αναπαύονται». Ζητούμε από εκείνον, να πρεσβεύει στο Θεό για όλους εμάς, που τον γνωρίσαμε προσωπικά, αλλά και για όλο το πλήρωμα της Εκκλησίας. Τέλος προσευχόμαστε να αναδείξει ο Κύριος έναν νέο «π. Γεώργιο Μεταλληνό», στους σύγχρονους δύστηνους εσχατολογικούς και αποκαλυπτικούς καιρούς μας, ως στήριγμα και οδηγό μας στην επίγεια ζωή μας και αρωγό στον μικρό μας ομολογητικό αγώνα!

Ας είναι αιωνία η μνήμη του!

Εκ του Γραφείου επί των Αιρέσεων και των Παραθρησκειών

Τό βλάσφημο "πιστεύω" τοῦ πατριάρχου Ἀλεξανδρείας κ. Θεοδώρου, συνοδοιπόρου τοῦ οἰκουμενικοῦ πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, κηρυσσόμενο ὑπ' αὐτοῦ "γυμνῆ τῆ κεφαλῆ"!

Τά σχόλια περιττεύουν!

Ὄλβιος, ὅστις τῆς ἱστορίας ἔσχε μάθησιν! (Εὐριπίδης)

Τά ἰσχυρά σημεῖα τοῦ Ἑλληνισμοῦ στά 4.000 χρόνια τῆς καταγεγραμμένης Ἱστορίας του

ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Εἶναι βιώσιμο κράτος ἡ Ἑλλάδα;

Τοῦ Σάββα Καλεντερίδη ἀπό τό pontos-news.gr

Επειδή παρακολουθώ και μελετώ σε επαγγελματική βάση την Τουρκία τουλάχιστον από το 1991, αντιλαμβάνομαι ότι η φράση του Νταβούτογλου «η Ελλάδα δεν είναι βιώσιμο κράτος» δεν είναι δική του. Είμαι σίγουρος ότι αυτό αποτελεί την εκτίμηση των τουρκικών υπηρεσιών και κυρίως του τουρκικού ΥΠΕΞ, το οποίο διά της πρεσβείας του στην Αθήνα και των άλλων διπλωματικών αποστολών που διαθέτει στην Ελλάδα, παρακολουθεί τα τεκταινόμενα και συντάσσει ανάλογες μελέτες, μία από τις οποίες κατά πάσα πιθανότητα κατέληγε στο ως άνω συμπέρασμα.

Ας δούμε όμως πού είναι πιθανό να στηρίχτηκε μια τέτοια έκθεση, για να καταλήξει στο συμπέρασμα αυτό.

Πρώτον, η Ελλάδα είναι μια χώρα που δεν είναι σε θέση να προστατέψει τα σύνορά της απέναντι σε ένα σχέδιο της Τουρκίας για την άλωσή της με αποστολή μουσουλμανικών πληθυσμών που εισβάλλουν μαζικά.

Δεύτερον, είναι ίσως η μοναδική χώρα στον κόσμο που οι ίδιοι οι δάσκαλοι και οι καθηγητές της, σε συνεργασία με τους πολιτικούς προϊσταμένους τους και μέσα από μια ιδιότυπη διακομματική συναίνεση, αλλοιώνουν ή σβήνουν την ελληνική ιστορία, η οποία είναι ο συνδετικός κρίκος ενός έθνους, που το οδηγεί ισχυρό και συγκροτημένο στο μέλλον.

Τρίτον, η Ελλάδα είναι ίσως η μοναδική χώρα στον κόσμο που οι ιστορικοί που πληρώνονται από το κράτος επιμένουν επί δεκαετίες να επιβάλλουν με αντιεπιστημονικό τρόπο τη θεωρία της ασυνέχειας του ελληνικού έθνους. Ότι δηλαδή αυτό που λέμε σήμερα ελληνικό έθνος, ούτε λίγο ούτε πολύ δεν έχει καμία σχέση με τους αρχαίους Έλληνες.

Τέταρτον, η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα που σε επίπεδο πολιτικής, οικονομικής και πνευματικής ελίτ, αλλά και διαμορφωτών της κοινής γνώμης, υιοθετεί τα επιχειρήματα της άλλης πλευράς σε εθνικά ζητήματα που απασχολούν την κυβέρνηση και το κράτος. Το είδαμε αυτό να συμβαίνει κατά κόρον στα όσα προηγήθηκαν αλλά και επακολούθησαν της επαίσχυντης και κατάπτυστης Συμφωνίας των Πρεσπών, το βλέπουμε και τώρα, με τα ελληνοτουρκικά. Καθηγητές που έκαναν διδακτορικό για την «επιτυχημένη οικονομική πολιτική» της χούντας των συνταγματαρχών, την οποία διατριβή έχουν εξαφανίσει από ντροπή, και διατέλεσαν σύμβουλοι πρωθυπουργών, πασάρουν τα τουρκικά επιχειρήματα στους Έλληνες αναγνώστες, για τα θέματα της συνεκμετάλλευσης, της ΑΟΖ, της υφαλοκρηπίδας, ακόμα και της προσφυγής στη Χάγη, όχι μόνο για το θέμα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας, αλλά και για διεκδικήσεις της Τουρκίας εις βάρος της εθνικής μας κυριαρχίας.

Πέμπτον, η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα που αντί να ενθαρρύνει αλλά και να διδάσκεται από τη μεθοδικότητα, ευρηματικότητα και αποτελεσματικότητα των Ελλήνων της Κύπρου στο θέμα της εκμετάλλευσης των ενεργειακών της πόρων, επιρρίπτει ευθύνες στους αδελφούς μας Έλληνες της Κύπρου, επειδή εκείνοι επέδειξαν το θάρρος απέναντι στους Τούρκους, που δεν επιδείξαμε εμείς.

Αυτές τις άθλιες επιθέσεις κάνουν όλοι όσοι συμμετέχουν στα ανθελληνικά παιχνίδια που ανέφερα παραπάνω.

Έκτον, η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στον κόσμο που δεν μπορεί –ή δεν θέλει– να περιφρουρήσει την ιστορική εικόνα αλλά και τα αγάλματα των εθνικών της ηρώων. Καθηγητές πανεπιστημίου, συγγραφείς και δημοσιογράφοι αποδομούν την προσωπικότητα του Κολοκοτρώνη, του Μακρυγιάννη και άλλων ηρώων, ενώ οι αριστεροί και οι «αναρχικοί» βανδαλίζουν συστηματικά τα αγάλματά τους ανά την επικράτεια. Και όλα αυτά τη στιγμή που οι ήρωες και τα αγάλματά τους είναι αυτά που μας εμπνέουν, που πρέπει να εμπνέουν και να αποτελούν τη νεολαία μας, ορισμένοι από τους οποίους είναι φυσικό να επιδείξουν ανάλογη συμπεριφορά σε δύσκολες στιγμές της πατρίδας και του έθνους.

Έβδομον, είμαστε η μοναδική χώρα που ενώ το σάπιο κατεστημένο των πολιτικών, οικονομικών, πανεπιστημιακών, πνευματικών και καλλιτεχνικών ελίτ αποδομεί συστηματικά τους εθνικούς μας ήρωες, δημιουργεί τους δικούς του ήρωες μέσα από τραγικές μορφές μπαχαλάκηδων, ληστών, αρρωστημένων συνδικαλιστών, τραμπούκων κ.ά. Και αυτό γίνεται για να έχουμε αυτό που θα μπορούσε να πει κανείς «ανακύκλωση κοινωνικών λυμάτων», αντί εμφάνιση εθνικών ηρώων.

Όγδοον, είμαστε η μοναδική χώρα που ενώ εισέπραξε εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ από την ΕΟΚ-ΕΕ για να εκσυγχρονίσει τις οικονομικές και παραγωγικές της δομές, προτίμησε –και μάλιστα συστηματικά– να λεηλατήσει αυτά τα χρήματα και να δημιουργήσει μια πρασιτική οικονομία, που οδήγησε στη χρεοκοπία της χώρας και την υποδούλωσή της στους δανειστές.

Ένατον, είμαστε η μοναδική χώρα που οι πολιτικοί της δέχτηκαν να υποθηκεύσουν την εθνική περιουσία για 99 χρόνια, συμπεριλαμβανομένων ακόμα και των πιο πολύτιμων από κάθε άποψη αρχαιολογικών χώρων.

Δέκατον, είμαστε η μοναδική χώρα με τόσο χαμηλό επίπεδο ποιότητας πολιτικού λόγου αλλά και φυσικών προσώπων, πολιτικών ηγετών και βουλευτών. Σας καλώ να φέρετε στο νου σας την εικόνα της συσκέψεως πολιτικών αρχηγών της προηγούμενης και αυτής της περιόδου. Κοιτάξτε μόνο τα πρόσωπά τους και αποφασίστε κι εσείς αν αυτή η χώρα έχει μέλλον. Αν το κράτος που λέγεται Ελλάδα είναι βιώσιμο.

Ενδέκατον και τελευταίο. Είμαστε η μοναδική χώρα που αποφασίζει να αλλάξει δόγμα, και από την πολιτική του κατευνασμού να περάσει στην πολιτική της αποτροπής διά της επίδειξης αποφασιστικότητας, που δεν έχει φροντίσει, πριν το κάνει, να έχει αυξήσει τη στρατιωτική θητεία και να βελτιώσει τη διαθεσιμότητα αεροσκαφών και φρεγατών, ούτως ώστε αυτή η στροφή να είναι πειστική και να μην αποτελέσει θανάσιμη παγίδα που θα μας οδηγήσει στην κυριολεξία ξυπόλητους στ’ αγκάθια, όπως θα είναι η Χάγη, χωρίς προηγουμένως να έχουμε κάνει χρήση του δικαιώματός μας για επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12νμ.

Υπάρχουν και άλλα ένδεκα και άλλα τόσα επιχειρήματα, που είμαι σίγουρος έχουν συμπεριληφθεί στις εκθέσεις που οδήγησαν στο συμπέρασμα τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών ότι η Ελλάδα δεν είναι κράτος βιώσιμο.

Είναι προφανές ότι αντίστοιχες εκθέσεις και εκτιμήσεις υπάρχουν και για ολόκληρη την Ευρώπη. Το λέει ευθέως μάλιστα ο Ερντογάν, ότι «οι Τούρκοι και οι μουσουλμάνοι θα σώσουν τις σάπιες κοινωνίες της Ευρώπης».

Το παρόν άρθρο δεν γράφτηκε για να πληγεί το ηθικό των αναγνωστών μας, αλλά για να επισημανθούν τα κακώς κείμενα, μπας και αναστρέψουμε τον κατήφορο που έχει πάρει η πατρίδα και το έθνος.

Αν παλέψουμε και αποκαλύψουμε όλους αυτούς που πριονίζουν το κλαδί που καθόμαστε όλοι μας, προς μεγάλη χαρά των Τούρκων, τότε μπορούμε να αποδείξουμε ότι η Ελλάδα είναι βιώσιμο κράτος και αντάξιο των προγόνων μας που εμείς οι ίδιοι απαξιώνουμε.

Εμπρός λοιπόν.

Στήν πανέμορφη Σάμο

Φῶτα ὁλόφωτα!

τῆς Ἔλσας Χίου

Θεοφάνεια  στη μαρίνα του Καρλοβάσου (Σάμου). Η ενορία του βυζαντινού εορτολογίου "Κοίμηση της Θεοτόκου", συμμετείχε στην ακολουθία του αγιασμού των υδάτων που τέλεσε ο Ιερέας της π. Πέτρος. Ήλιος με δόντια, και  παγωμένος  Βοριάς, απ' τις χιονόλευκες κορυφές του Κέρκη. Η τολμηρή πίστη που θερμαίνει καρδιές ήταν, που έκανε τους κολυμβητές ν' αψηφήσουν τα παγωμένα νερά. Τα νεαρά αδέλφια Θοδωρής και Σταμούλος Ζαφείρη, με τον μικρό Βαγγελάκη, έπεσαν για χάρη του Σταυρού και του φωτισμού της μέρας. Κολυμπώντας  με γενναίο ενθουσιασμό, και κρατώντας το ιερό τρόπαιο του ζωηφόρου Σταυρού, αναδύθηκαν με τη χαρά  της ευφρόσυνης ευλογίας. Και του χρόνου με υγεία δύναμη και αγωνιστική διάθεση για τη  διατήρηση της παράδοσης,  με τον βαθύτατο Ευαγγελικό συμβολισμό, και την ομορφιά της θρησκευτικής τελετουργίας των εθίμων.

φωτό Κώστας Κιλουκιώτης