Ἐπιφυλάξεις καί προβληματισμοί ἐπί τοῦ περιεχομένου τῆς ἐπιστολῆς τοῦ Μητρ/του Ναυπάκτου πρός τήν Ἱ. Σύνοδο διά τό Οὐκρανικό

Ἐπιφυλάξεις καί προβληματισμοί

ἐπί τοῦ περιεχομένου τῆς ἐπιστολῆς τοῦ Μητρ/του Ναυπάκτου πρός τήν Ἱ. Σύνοδο

διά τό Οὐκρανικό

ὑπό κ. Δημ. Κ. Ἀναγνώστου, θεολόγου

Διαβάσαμε στό διαδίκτυο τήν ἀπό 4 Ἀπριλίου τρέχοντος ἔτους (2019) ἐπιστολή τοῦ Μητρ/του Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου, πρός τήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, γιά τό Οὐκρανικό ζήτημα. Τό ἦθος, ἡ ἀκεραιότητα (τουλάχιστον μέχρι σήμερον) καί ἡ ἐπιστημονική ἐγκυρότητα τοῦ συντάκτου δέν ἀμφισβητοῦνται.

Ὡστόσο, μέ δεδομένα τήν περιπλοκότητα, τή σοβαρότητα ἀλλά καί τίς διαστάσεις, ἄν ὄχι τόν ἐκτροχιασμό, πού ἔχει λάβει ἤδη ἡ συγκεκριμένη ὑπόθεση, τό περιεχόμενο τῆς ἐν λόγῳ ἐπιστολῆς προκαλεῖ ἔντονο προβληματισμό,ὅσον ἀφορᾶ στή σχετική τοποθέτηση τήν ὁποία δι' αὐτῆς ἐμφανίζεται νά λαμβάνει ὁ Μητρ/της.

Ἐπί τοῦ παρόντος θά περιορισθοῦμε στό νά ἐπισημάνουμε μερικά συγκεκριμένα σημεῖα (ὑπάρχουν καί ἄλλα) τῆς ἐπιστολῆς, τά ὁποῖα συνιστοῦν ἀδικαιολόγητη ἀγνόηση καί παραθεώρηση τῆς ἀντικειμενικῆς πραγματικότητος καί τῶν κρισίμων σχετικῶν δεδομένων.

Εἰδικότερον:

Ὁ Μητρ/της Ἱερόθεος ἀποσιωπᾶ, ἀδικαιολογήτως, θά ἔλεγε κανείς καί προκλητικῶς, ὅτι ἐν προκειμένῳ ἀπουσιάζει ἡ θεμελιωδέστερη καί ἐκ τῶν ὧν οὐκ ἄνευ κανονική προϋπόθεση τῆς ἀνακηρύξεως τῆς Αὐτοκεφαλίας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας, ἐκ μέρους τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, πού εἶναι ἡ ὑποβολή σχετικῆς ΑΙΤΗΣΕΩΣ καί ἐκδήλωση ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ τῆς ἰδίας τῆς Ἐκκλησίας αὐτῆς!Τέτοια αἴτηση καί ἐπιθυμία, καθώς ὅλοι γνωρίζουμε, δέν ὑπῆρξε!

Διότι, ἄλλο εἶναι ἡ κανονική δικαιοδοσία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί ἡ ἐντός αὐτοῦ τοῦ πλαισίου ἄσκηση τῶν ἁρμοδιοτήτων του, καί ἄλλο μία παρέμβαση αὐτοῦ καί ἐπιβολή μιᾶς ἰδικῆς του σχετικῆς ἐπιθυμίας καί ἀποφάσεως, τῆ (προσχηματικῆ) ἐπικλήσει αἰτήσεως καί ἐπιθυμίας κάποιων "ἐξωθεσμικῶν"ἤ "τρίτων" ἐνδιαφερομένων (Σχισματικῶν καί Πολιτείας) γιά τήν Τοπική Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας.

Ἄλλωστε, ὅπως ὁ ἴδιος ἀναφέρει, ἡ χορηγία γίνεται πάντοτε "ὕστερα ἀπό αἴτηση" τῆς ἐνδιαφερομένης Ἐκκλησίας! Καί ὄχι, βεβαίως, ἐκ μέρους τῶν ἀπεσχισθέντων ἐξ αὐτῆς ἤ τῆς κρατικῆς ἐξουσίας. Ἐπιπλέον, ὁ κ. Ἱερόθεος παραθεωρεῖ ἐντελῶς τό δεδομένον ὅτι μέχρι σήμερον οὐδεμία ἐκ τῶν κατά τόπους Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν (Πατριαρχεῖο ἤ Αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία) ἔχει δεχθεῖ νά ἀναγνωρίσει ὡς κανονική τήν Αὐτοκέφαλη Ὀρθόδοξο Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας καί ἔτσι νά ἀποδεχθεῖ τή σχετική περί αὐτῆς Ἀπόφαση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου.

Ἐπίσης παραθεωρεῖται ὅτι οὐδείς, ἔστω, "συναπεφάνθη" μετά τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, ὁ ὁποῖος μόνος μετά τῆς περί αὐτόν Συνόδου "ἀπεφάνθη" γι' αὐτό τό Αὐτοκέφαλο. Δέν συνέβη δηλαδή, ἔστω κάτι ἀνάλογο πού συνέβη στήν περίπτωση τοῦ Αὐτοκεφάλου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Περίπτωση τήν ὁποία ὁ ἴδιος μνημονεύει καί κατά τήν ὁποία ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης "συναπεφήνατο", δηλαδή συναπεφάσισε μαζί μέ πέντε πρώην Πατριάρχες Κων/λεως καί τόν Πατριάρχη Ἱεροσολύμων!

Ἡ σχετική πρότασή του ἐπί τοῦ θέματος, μέ τήν ὁποία κατακλείει τήν ἐν λόγῳ ἐπιστολή του, συστήνοντας νά ἀποδεχθῆ ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος τήν ἀπόφαση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, δηλαδή νά ἀναγνωρίση, παρά τά ἀνωτέρω, τήν οὐσιαστικῶς ἀντικανονική, γιά τυπικούς καί οὐσιαστικούς λόγους, ἀνακήρυξη Αὐτοκεφάλου Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας στήν Οὐκρανία (ἄνευ συμμετοχῆς τῆς ἐκεῖ κανονικῆς Ἐκκλησίας), εἶναι μᾶλλον ἀστήρικτη καί γι' αὐτό αὐθαίρετη.

Μόλις δέ πού χρειάζεται νά σχολιάσουμε τό συμπλήρωμα τῆς προτάσεώς του, περί τῆς ἐκφράσεως τῶν ὅποιων ἐνστάσεων ἤ ἀντιρρήσεων στή μέλλουσα νά συνέλθη Οἰκουμενική Σύνοδο, ὅτι πρόκειται οὐσιαστικῶς γιά παραπομπή τῶν ὑπαρχουσῶν ἐπιφυλάξεων καί ἀντιρρήσεων στίς ἐκκλησιαστικές "καλένδες"!

Ἀξιοπρόσεκτο εἶναι ἐπίσης ὅτι ὁ κ. Ἱερόθεος προσπερνᾶ, ἤ μᾶλλον ἐπιχειρεῖ νά προσπεράσει τό ἄλλο μεγάλο ζήτημα τῆς ἐκ μέρους τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἀντικανονικῆς ἀναγνωρίσεως, ἄνευ κανονικῆς ἀποκαταστάσεως, σειρᾶς ὅλης αὐτοχειροτονήτων, κανονικῶς καθηρημένων καί ἀφορισμένων "Ἀρχιερέων", οἱ ὁποῖοι ἀπαρτίζουν τή σύνοδο τῆς "Αὐτοκεφάλου Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας", "ἀβρόχοις ποσί"!

Διότι εἶναι προφανῶς προσχηματική καί μᾶλλον προκλητική ἡ, συνοδεύουσα τήν κυρία, δευτερεύουσα πρότασή του, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος (ἁπλῶς) νά ἀπευθυνθῆ μέ σχετικό ἐρώτημα περί τῶν ἀνωτέρω πρός τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο. Εἶναι ἀπορίας ἄξιο καί λυπηρό, γιά τήν εἰλικρίνεια καί εὐθύτητα τῶν προτάσεων τοῦ Μητρ/του Ναυπάκτου, τό γεγονός ὅτι αὐτά λέγονται ἐνῶ ἔχουν ἤδη δημοσιευθεῖ ὅλα τά σχετικά στοιχεῖα, καθώς καί ἡ ἐπ' αὐτῶν θέση τοῦ Πατριαρχείου, ἡ ὁποία κάθε ἄλλο παρά κανονική καί ἱκανοποιητική εἶναι.

Χαρακτηριστικά καί ἐνδεικτικά περί αὐτῶν εἶναι τόσον οἱ τοποθετήσεις τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας, τοῦ Μητροπολίτου Ὀνουφρίου (τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας), τοῦ Πατριάρχου Σερβίας, ἀλλά, ἀντιστοίχως, καί οἱ δοθεῖσες, ἄμεσες ἤ ἔμμεσες, σχετικές ἀπαντήσεις ἐκ μέρους τοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.

Περαίνοντας τήν παροῦσα σύντομη καί ἐνδεικτικοῦ χαρακτῆρος παρέμβασή μας, ἐκφράζουμε καί πάλι τή λύπη μας γιά τήν ἐπιλογή τοῦ Μητρ/του Ναυπάκτου νά λάβει τήν πρωτοβουλία νά δημοσιεύσει τώρα αὐτή τήν ἐπιστολή, πρό τῆς σχετικῆς Συνεδριάσεως καί συζητήσεως τοῦ θέματος ὑπό τῆς Ἱεραρχίας, συμβάλλοντας μᾶλλον ἀρνητικά στήν κανονική ἀντιμετώπιση τοῦ μείζονος αὐτοῦ προβλήματος.

Πολλῶ δέ μᾶλλον, διότι ἔτσι δημιουργεῖται, ἠθελημένως ἤ ἀθελήτως, ἕνας ἐπικίνδυνος "ἀντιπερισπασμός" σέ ὅσα κανονικῶς τεκμηριωμένα καί ὄχι ἐκ σκοπιμότητος ἤ ἐκ λόγων συναισθηματισμοῦ ἤ προκαταλήψεων ἐξέφρασαν ὁμοφωνοῦντες ἐπί τῆς οὐσίας Προκαθήμενοι Πατριαρχείων καί Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, Μητροπολίτες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἀλλά καί ἄλλοι κληρικοί καί λαϊκοί θεολόγοι ἀνά τόν κόσμο.

Παρεμπιπτόντως ἀξίζει νά ἀναφερθεῖ ὡς ἀπογοητευτική ἡ ἐκ μέρους τοῦ Μητρ/του Ναυπάκτου ἀναφορά στή διαβόητη καί ἄκρως προβληματική ἀπό ὀρθοδόξου ἀπόψεως "Σύνοδο" τῆς Κρήτης, γιά τήν ὁποία, δυστυχῶς, ὁ ἴδιος τελευταίως συχνά ἐκπέμπει ἀμφίσημα μηνύματα πρός τόν ὀρθόδοξο λαό (ὅπως προσφάτως συνέβη μέ σχετική τοποθέτησή του, ἀπαντώντας σέ ἐρώτηση ἡ ὁποία τοῦ ἐτέθη ὑπό πιστοῦ, σέ πρόσφατη ὁμιλία του στήν Μητρόπολη Κορίνθου).

Τέτοιου εἴδους προσπάθειες, ἐμμέσως πλήν σαφῶς, δικαιολογήσεως τῶν ἀντικανονικοτήτων καί ἀμνηστεύσεως ἤ παραθεωρήσεως τῶν κακοδοξιῶν, τελικῶς οὔτε στήν προάσπιση τῆς εἰρήνης καί τῆς κατά Θεόν ἑνότητος συμβάλλουν, ἐνῶ προβληματίζουν ἐντόνως καί ἀπογοητεύουν περαιτέρω τόν ἀγωνιῶντα πιστό λαό.