Μέ
ἀφορμή καί τή σημερινή Εὐαγγελική περικοπή
«Ὁ ἴδιος ὁ Χριστός μᾶς εἶπε
ὅποιος θέλει νά ἔρθει
κοντά μου, ἄς ἔρθει»; ἤ, μήπως, κάτι ἄλλο;
Μέ ἀφορμή αὐτή τήν ἔκφρασι, ἀπό σχετική τοποθέτησι τήν
ὁποία ἔκανε δημοσίως τόν τελευταῖο καιρό μεγαλοσχήμων κληρικός, δράττομαι τῆς εὐκαιρίας
νά διευκρινίσω κάτι πού θά ἔπρεπε νά θεωρεῖται αὐτονόητο.
Ἡ ἀνωτέρω ἔκφρασι ἀποτελεῖ προφανῶς τήν ἀπόδοσι στήν ἁπλή
γλῶσσα τοῦ Κυριακοῦ λόγου: «Εἴ τις (ὅστις)
θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν (ἀκολουθεῖν), ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ
καί ἀκολουθείτω μοι» (Ματθ. ιστ΄, 24 & πρβλ Μαρκ. η΄, 34).
Μέ τήν ἀπόδοσι ὅμως αὐτή, ἐκ τοῦ ὡς ἄνω παραδείγματός
μας, πιστεύομε ὅτι ὄχι μόνον δέν μεταφέρεται στήν ἁπλή γλῶσσα ἀναλλοίωτος ὁ
λόγος καί κυρίως ἡ ἔννοια τοῦ λόγου τοῦ Κυρίου μας, ἀλλ’ ἀντιθέτως ἀλλοιώνεται
καί μᾶλλον ἐννοιολογικῶς παρερμηνεύεται.
Ἐκ προοιμίου, ὀφείλομε νά ἀναφέρωμε ὅτι κατά τόν αὐτό
τρόπο, ὅπως ἀνωτέρω, δηλαδή μέ αὐτή τήν ἀπόδοσι καί ταυτόχρονη ἑρμηνεία του
λόγου, χρησιμοποιεῖται τό ἐν λόγῳ Κυριακό λόγιο ἀπό σχεδόν ὅλους τούς ὁμιλητάς,
Κήρυκας, θεολόγους καί Κληρικούς, ὅποτε χρειάζεται νά τό ἐπικαλεσθοῦν.
Ἅπαντες τό ἐπικαλοῦνται γιά νά βεβαιώσουν ὅτι, κατά
τήν ἰδίαν Αὐτοῦ δήλωσιν, ὁ Κύριός μας καλεῖ νά ἔλθουν κοντά του καί νά τόν ἀκολουθήσουν
(μόνον) ὅσοι τό θέλουν, ἐπισημαίνοντες ὅτι ὁ Χριστός δέν βιάζει κανέναν, δέν ἀναγκάζει
κανέναν καί τέλος πάντων ὅτι τό νά πᾶμε κοντά Του καί νά πορευθοῦμε ὁπίσω Του ἐπαφίεται
στή θέλησί μας.
Καί ναί μέν, προφανῶς ὁ Θεός ὁ δωρησάμενος ἡμῖν τό αὐτεξούσιον
γενικῶς δέν περιορίζει τήν ἐλευθερίαν μας, ἤτοι δέν μᾶς ἀναγκάζει εἰς οὐδέν. Ὡστόσο
ἡ συγκεκριμένη φρᾶσις τοῦ Εὐαγγελίου, τόσον ἐξ ἀπόψεως γραμματολογικῆς, ὅσον
καί ἐννοιολογικῆς ἀλλά καί θεολογικῆς, πόρρω ἀπέχει αὐτοῦ τοῦ νοήματος καί τῶν ἐπισημάνσεων
πού ἐμεῖς προσδίδουμε εἰς αὐτήν, ὡς μοναδική μάλιστα ἀπόδοσι καί ἑρμηνεία της.
Ἡ συγκεκριμένη ἀναφορά τοῦ Κυρίου, ὡς σαφῶς προκύπτει ἀπό
τά συμφραζόμενα τῆς σχετικῆς ἑνότητος τοῦ Εὐαγγελικοῦ κειμένου, δέν ἑστιάζει
στήν ἐλευθερία-δυνατότητα τῆς ἰδικῆς μας ἐπιλογῆς καί ἀνταποκρίσεως νά ἀκολουθήσωμε
τόν Χριστόν, ἀλλά στίς ὑπό τοῦ Κυρίου ἐν προκειμένῳ τιθέμενες (ἀπαραίτητες)
προϋποθέσεις, τίς ὀποῖες ὀφείλουν νά ἐφαρμόσουν-ἐνεργήσουν ὅσοι θελήσουν,
προφανῶς ἐλευθέρως, νά πορευθοῦν ὁπίσω Του.
Διά τοῦτο καί ἡ Εὐαγγελική διατύπωσι καί καταγραφή τῶν
λόγων τοῦ Κυρίου, καθόλου τυχαίως, ἀλλά σαφῶς καί συγκεκριμένως, χρησιμοποιεῖ
τούς ρηματικούς τύπους τοῦ ἀπαρεμφάτου καί τῆς προστακτικῆς (ὡς προσκλήσεως)
στήν ἀνάλογο θέσι.
Θά ἦταν λοιπόν ἀκριβής καί ὀρθή ἡ ἀπόδοσι τοῦ Κυριακοῦ
λόγου ὡς ἀναφερομένη στήν ἐλευθέρα ἐπιλογή τοῦ ἀνθρώπου νά τόν ἀκολουθήση ἤ ὄχι,
ἐάν ἡ διατύπωσις ἦτο ὡς ἑξῆς: «Ὅστις θέλει ὁπίσω μου ἐλθέτω ἥ ὅστις
θέλει ὁπίσω μου ἐλθεῖν, ἐλθέτω...καί ἀκολουθείτω μοι». Τό γε νῦν ἔχον, ὅμως,
ὁ λόγος διαφοροποιεῖται πρός ἄλλη κατεύθυνσι λέγων: «Ὅστις θέλει ὁπίσω μου ἐλθεῖν»,
ὄχι ἐλθέτω, δηλαδή ὄχι ἄς ἔλθη, ΑΛΛΑ, «ἀπαρνησάσθω ἐαυτόν καί ἀράτω τόν
σταυρόν αὐτοῦ καί», ΤΟΤΕ - ΟΥΤΩΣ, «ἀκολουθείτω μοι»! Δηλαδή, ὁ
Χριστός δέν μᾶς εἶπε ὅποιος θέλει νά ἔρθει κοντά μου, ἄς ἔρθει! Ὁ Χριστός εἶπε,
ὅποιος θέλει νά ἔλθη πίσω μου (πρέπει) νά ἀπαρνηθῆ τόν ἑαυτό του, νά σηκώση τόν
σταυρόν του καί (τότε, μετά, ἔτσι) ἄς μέ ἀκολουθήση.
Νομίζομε ὅτι ὑπάρχει διαφορά τήν ὁποία πρέπει νά
προσέξωμε. Διά νά μή προσεγγίζωμε ἐπιπόλαια τόν Εὐαγγελικό λόγο καί κυρίως νά
μή παρασυρώμεθα ἀπό τό πνεῦμα τοῦ κόσμου, πλειοδοτοῦντες στόν κατ’ ἐπίφασιν σεβασμό
καί τήν, κατά τόν συρμόν, τοποθέτησιν ὐπεράνω ὅλων, ἀκόμη καί αὐτῆς (καί
μάλιστα εἰς βάρος) τῆς Ἀληθείας, τῆς ἐννοίας τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἀνθρώπου.
Διότι, τελικῶς, δέν ἰσχύει τό δυτικόπνευστο “ἀγάπα τόν
Χριστό καί εἶσαι ἐλεύθερος νά κάνης ὅ,τι θέλεις”, ἀλλά τό πατερικό καί
θεόπνευστο τήρησε ἀπό ἀγάπη στόν Χριστό τό σωτήριο θέλημά Του καί τότε θά γίνης
πραγματικά ἐλεύθερος ἄνθρωπος!
Ἐάν, πάλιν, ἡμεῖς ἀστοχοῦμε, ἄς μᾶς ὑποδειχθῆ διά νά ἀναθεωρήσωμε!
Δ.Ι.Κ.
